Enkele berichten uit maart:

Een gedeelte van de sewing-girls van stagebegeleider mister Halilahi (naai-atelier) is gestart in ons trainingscentrum op Kukuomarket. Extra mooi is het feit dat nieuwe Kayayoo-girls uit Accra ook zullen worden opgenomen in het traject in onze containers op Kukuomarket. 

De nieuwe taken (lesgeven; workshops/docententrainingen geven; supervisie) eisen weliswaar veel voorbereiding, maar bevallen wel goed.

9 maart: Dees beveelt deze website aan:   www.ghanaweb.com

De update:

Op de drempel van januari naar februari besloot compound-boy Hudu om de planten aan de voorzijde van ons huis weer dagelijks te 'bewateren'. Het is nodig, want het is kurkdroog. In een week tijd is het van relatief koel (37 graden met wind in de Harmattan) veranderd in een enorme warmte. Je merkt de aanloop naar de echte hitte met de climax boven de 40 graden omstreeks maart. (Nu is het al 40 graden). Ook werd ons huis weer een beetje meer ons thuis, door verdere aankleding binnenshuis.

Op 1 februari kregen we van NorGhaVo-vrijwilligster Nele onze werkvergunning. Zij had deze voor ons opgehaald op de Immigratiedienst in Accra. Samen met nieuweling Kelly kwamen ze ons dit felbegeerde papiertje brengen.

Onderstaand: Ons huis werd weer een beetje meer ons thuis, door verdere aankleding binnenshuis.

De start in februari was heftig. Er werd koers gezet naar de commander van de Immigratiedienst in Tamale. Gewapend met onze werkvergunning gingen we op pad en werden vergezeld door Peter en Alex van NorGhaVo Ghana. Hopelijk zou commander Divine niet moeilijk doen over het feit dat zijn collega's in Accra een verkeerde nationaliteit op onze werkvergunning hebben gezet (namelijk de Griekse nationaliteit!!!). Hopelijk is het een kwestie van betalen (200 GHc per persoon) en krijgen we de stempel voor een verblijfsvergunning voor een jaar in ons paspoort. Hopelijk hoeven we ook geen boete te betalen, i.v.m. het feit dat onze verblijfsvergunning al was verlopen op 27 december. Een maand voor het verstrijken hiervan (27 november dus) moet je starten met de voorbereidingen. Wij waren al bijna 2 maanden van te voren gestart (3 november). Ons trof dan ook geen enkele blaam; de boosdoener was de Immigratiedienst in Accra. Daar was het veel te lang blijven liggen, maar je weet het maar nooit……men kickt hier op macht. Voor wat betreft die Griekse nationaliteit deed hij niet moeilijk. Hij zou wel een brief schrijven naar de Immigratiedienst in Accra. Maar een boete werd wel opgelegd. Ons verweer dat we bijna 2 maanden van te voren waren begonnen, (in plaats van de maand die ervoor staat), mocht niet baten. Het werd afgedaan met: 'Dan had je nóg maar eerder moeten beginnen'. Alles is gebaseerd op willekeur en macht. Volgens de Nederlandse waarden en normen tart deze handelswijze elk gevoel van rechtvaardigheid. In ons Nederlandse rechtssysteem kun je altijd verweer voeren, maar hier is dat 'not done'. Er wordt niet naar je geluisterd; sterker nog….je kunt je verhaal helemaal niet vertellen, omdat je in je betoog wordt onderbroken door - in dit geval - de commander. Aan de mensen van NorGhaVo Ghana hadden we helemaal niets. Ze zaten erbij en keken ernaar…..en durfden niets te zeggen….Dees staat op zo'n moment op ontploffen; Ben blijft heel rustig. Daaraan hebben we te danken dat de boete niet 200 GHc maar slechts 100 GHc was (ongeveer 70 Euro).

Verder mochten we opdraven bij de politie. Enkele ouders van de meiden waarvan wij de kiosk hadden geconfisqueerd, hadden hun beklag hierover gedaan bij de politie en wij werden dan ook geacht te verschijnen op headquarters police in Tamale. De tegenpartij was ook aanwezig. Tot onze grote verbazing was dit Hawa! De betreffende ouders waren dus niet naar de politie gegaan, maar naar Hawa. Hawa wilde opheldering over 2 dingen: Waarom hadden wij 4 shops in beslag genomen en was het waar dat Kukuomarket een nieuwe bestemming kreeg? Uiteraard hadden wij voldoende argumenten om onze handelswijze m.b.t. de inbeslagneming te onderbouwen. (Een lening moet nu eenmaal terugbetaald worden).Voor wat betreft Kukuomarket verwezen we haar naar NorGhaVo. Voor de politie was het duidelijk en zo waar…voor Hawa ook! Aan het einde liet Hawa triomfantelijk weten in februari voor 2 maanden af te reizen naar de Verenigde Staten!!!

Februari: De maand waarin gestart werd met onze nieuwe banen! Op 3 februari beet Dees de spits af en wel op Cambridge garden academy. Het motto van deze school is: 'Perfect transformation for development!' Op deze school is een crèche; a nursery (nursery 1+2); kindergarten (kindergarten 1+2) en primary one. In de crèche zitten ongeveer 50 kinderen. Toen ik vroeg hoeveel kinderen er op de hele school zaten, luidde het antwoord: 'More than 100'. Op deze private school werd m.i.v. vandaag begonnen met Franse les. De kinderen van primary one zaten vol verwachting te wachten. Voor Frans zijn ook enkele kinderen uit Kindergarten 2 erbij betrokken. De schoolleiding had geprobeerd om mij ook te strikken om Kindergarten 1 erbij te nemen. Dit heb ik nog net kunnen voorkomen. Ach ja….ze proberen het gewoon (en geef ze eens ongelijk). Vooralsnog lijkt het mij voldoende om te starten met 5-en 6 jarigen en de 4-jarigen nog even te laten wachten. Later zal blijken dat er ook enkele 7-jarigen en een 8-jarige leerling in mijn klas zitten. Hoe het ook zij: Het krioelt er dus van de kleine, zwarte kindertjes! De schoolleiding bestaat uit: Mister Paul; mister Kingsley (beiden eigenaren/oprichters) en mister Aman (schoolhoofd). In de crèche werken de juffen Joyce en Saffia. Juf Esther werkt in de nursery en juf Margaret werkt in de Kindergarten. Juf Joyce van de crèche heeft de kinderen een liedje geleerd: 'Madam Desirée…..fine fine Desirée…..gentle gentle Desirée…..welcome!' Het wordt erin gedrild! Het is een kabaal van jewelste! En nu komt daar een witte binnenstappen, die dus Frans geeft aan de kinderen van Kindergarten 2 en primary one. Aan bekijks is dan ook geen gebrek! De kennismaking met de kinderen was erg leuk. Enkele namen van de jongens: Wumpini (God's gift); Jawal; Amin…..enkele meisjesnamen: Nana; Michelle and Genoveve. De organisatie kwam bij mij een beetje rommelig over. Er was niemand die me introduceerde. De juffen van de crèche liggen gewoon op de grond en ik werd slechts met grote ogen aangekeken. Niemand die iets doet; laat staan iets uitlegt. Oké, zelf initiatief tonen dus maar. Dat zijn we natuurlijk inmiddels wel gewend….het schijnt bij Ghana te horen…..! Er werd gestart met het begroeten en het voorstellen in het Frans, gevolgd door het alfabet, het tellen en een Frans liedje.

Toen ik een keertje iets te vroeg arriveerde, stond een Ghanese collega nog in mijn lokaal les te geven. Ik wachtte dus even. Eén van de kinderen had mij echter al gezien en ik hoorde haar roepen: 'Master, the white lady is there!' Het slimste jongetje van de klas is ongetwijfeld Wumpini. Op een dag zat hij echter niet meer in de klas. Mister Kingsley (één van de oprichters van de school), liet me weten: 'Unfortunately, Wumpini is no longer among us'. Ik schrok me wezenloos. Ik dacht werkelijk dat het knaapje in het weekend was verongelukt. Wat bleek? Hij had de school moeten verlaten, aangezien het gezin ging verhuizen. Reactie van mister Kingsley: 'It's a pity; he was brilliant!' Dit soort informatie hoor je dus pas als het zich voordoet....concreet als het ventje niet meer in je klas zit.......van te voren inlichten gebeurt hier niet. (Je weet toch vorige week ook wel dat je de volgende week gaat verhuizen?) Uitleggen en communiceren zijn dingen die hier niet aan de orde zijn. Het dikste meisje van de klas (Nana) wordt gepest. Iedere keer als dit zich afspeelt biggelen de tranen over haar wangen en laat zij weten: 'They called me a fat woman!' Maar toen ontdekte Nana dat het getal 10 in het Frans (dix) net zo klonk als de naam van madam Dies en dat zorgde weer voor een stralende lach. 'To cane the children': Helaas wordt er op deze privéschool ook nog geslagen met een 'cane'; een soort dikke stengel van een boom. In ieder lokaal ligt dan ook wel een exemplaar. Toen ik net deed of ik niet wist waar dat toe diende, zeiden de kinderen: 'Look madam Dies doesn't know about caning!'Een ander voorval: Toen ik vertelde dat we in een bepaalde les een leuke spelopdracht gingen doen, zeiden de leerlingen: 'Thank you madam Dies; may God bless you; shall we close our eyes now?' De kleuterjuffen hebben me gevraagd om hen 's morgens niet meer in het Engels te begroeten, maar in het Frans…..'So that we can learn French small small!'………..

Onderstaand: De school waar Dees Frans geeft: Het signboard van Cambridge garden academy.	Onderstaand: Een kijkje in de klas. Typisch Ghanees: Kinderen in schooluniform.
Onderstaand: Een kijkje in de klas. Typisch Ghanees: Kinderen in schooluniform.

En dan krijgt Primary one een nieuwe leerkracht: Mister Aziz…hij zal English gaan geven, maar ook maths, science, creative arts en religious and moral education. Na 3 weken wordt me verteld dat ik geacht word mijn naam in een boek te schrijven dat op kantoor ligt en dit vergezeld te laten gaan van de begintijd en de eindtijd. (Time in and time out). De schoolleiding heb ik al 2 weken niet meer gezien. Als ik vraag waar de heren zijn, krijg ik te horen: 'They are on travelling'. Tijdens een PTA-meeting (Parents Teachers Association) heeft men mij geïntroduceerd bij de ouders. Op het moment dat ik een keer een copie uitdeelde, liet één van de kleintjes weten: 'Thank you madam Dies, may God give you plenty money!' Tsja….ik sta duidelijk op een privéschool, waar de kinderen van de welgestelde Ghanezen zitten. Voor Michelle was een bepaalde opdracht waarschijnlijk te moeilijk. Ze liet me dan ook weten: 'Madam Dies, I can't do it; I am only a small girl!' Deze jongste spruit (5 jaar) is kampioen neuzenpeuter. (Typisch Ghanees trekje?) Vol trots wordt de buit aan mij getoond!

Onderstaand: Ook typisch Ghanees: Daily drill.....dagelijks opdreunen.......

Als ik het grut een keer tot de orde moet roepen, zeggen ze in koor: 'Madam Dies, we are sorry' en dit wordt dan tig-keren herhaald! Voor wat betreft mijn lessen Frans: Liedjes, rijmpjes, versjes, verhaaltjes en thema's worden ingezet om deze kleintjes vertrouwd te maken met het Frans. Via internet heb ik Franse kinderverhalen weten te traceren. Maar hoe komen deze in Ghana? We hadden geluk. Eind februari kwam de Nederlandse Monique naar Ghana. Zij zal hier in het kader van haar opleiding SPH 5 maanden stage gaan lopen en Ben gaat haar supervisie geven. Monique was bereid de kinderverhalen te bestellen en mee te nemen naar Ghana. Geweldig toch?!

Cambridge garden academy is een 'private school'. Voor de liefhebbers, is het wellicht interessant om het verschil te melden tussen een 'public school' (governmental school) en een 'private school'.

'Public schools': De scholen worden gebouwd door de overheid. Kosten van onderhoud worden ook door de overheid betaald. Alle onderwijsmaterialen worden aangeleverd door de overheid, inclusief water en elektriciteit. De leerlingen betalen geen schoolgeld. Het salaris van de teachers is afhankelijk van de opleiding. Bijvoorbeeld: People teacher (geen docentenopleiding) verdient tussen de 95 en 115 GHc (ongeveer tussen de 65 en 80 euro); Certificate A-teacher verdient tussen de 115 en 150 GHc (ongeveer tussen de 80 en 110 euro); Diploma-holder verdient tussen de 160 en 195 GHc (ongeveer tussen 115 en 135 euro); Degree-holder verdient tussen de 200 en 320 GHc (ongeveer tussen 140 en 175 euro). Er is nauwelijks toezicht of er gepresteerd wordt door de teachers. De overheid heeft de leerkrachten opgeleid, middels hun eigen opleidingsinstituten.

'Private schools': De schoolgebouwen zijn in bezit van de schooleigenaar of worden door hem gehuurd. De schooleigenaar verschaft ook alle schoolmaterialen. Leerlingen betalen schoolgeld. Leerkrachten worden betaald door de schooleigenaar. Als een leerkracht goed functioneert, krijgt hij een hoger salaris. Loon naar prestatie dus! Monitoring van de docenten wordt nauwgezet uitgevoerd door de schooleigenaar. Kosten van onderhoud zijn voor rekening van de schooleigenaar.

Toen ik een keer terugliep van school naar huis, werd ik aangesproken door een jonge knaap, die me vroeg: 'Do you have a daughter, so that I can marry a white lady!!!!!!'

Nog een stukje NFD…..De 4 shops die we in beslag hebben genomen staan op onze compound en wachten op een nieuwe eigenaar. Microfinancierings-deskundige Ishmel heeft beloofd om serieuze dames te zoeken die bereid zijn een lening terug te betalen. Na een weekje gewacht te hebben en Ishmel bestookt te hebben met e-mails, telefoontjes en sms-jes (Ishmel reageert namelijk nooit ergens op!), brak dan toch eindelijk het moment aan waarop hij verscheen met 2 serieuze dames.

Onderstaand: Nog een stukje NFD....De 4 shops die we in beslag hadden genomen (aangezien 4 NFD-meiden niet terugbetaalden), hebben 3 weken op onze compound gestaan in afwachting van een nieuwe eigenaar.	Onderstaand: Drie van de vier nieuwe eigenaren. Microfinancieringsman Ishmel heeft deze vrouwen uitgekozen, aangezien zij serieus zouden zijn en dus bereid om terug te betalen.

Geen echte jonge meiden meer (twintigers/dertigers)………..Onze vraagprijs konden ze weliswaar niet betalen, maar toen we beduidend gingen zakken met de prijs, hapten ze toe. Voor ons was het meest belangrijke dat de shops een goede, nieuwe bestemming vonden. Het duurde weliswaar weer bijna 2 weken voordat de shops daadwerkelijk van onze compound werden gehaald, maar ja…. alles gaat hier nu eenmaal altijd slow, slow…… De eerste kiosk werd afgevoerd op een 'push-truck; de andere 3 shops werden opgehaald met een tractor.

Onderstaand: De kiosk wordt op een tractor gezet...op weg naar de nieuwe bestemming.....

De nieuwe eigenaren (jonge vrouwen) hadden een heleboel mensen meegenomen richting ons huis. Het was een gezellige bende. Het zag 'zwart' van de mensen……….

Op een gegeven moment wilden we Taiba verrassen met een bezoekje aan haar shop. Hoewel we niet wisten of ze al begonnen was, besloten we maar eens om een kijkje te gaan nemen. Tot onze grote schrik stond de deur van de kiosk open, maar er was geen Taiba te zien. In plaats van een sewing-shop werden er telefoonkaarten verkocht in de shop van Taiba. Hier was iets niet in orde. Van de knaap die de telefoonkaarten verkocht werden we niet veel wijzer. We besloten dan ook om Taiba meteen te bellen. Wat bleek? Taiba had dit notabene zelf geregeld. Aangezien ze nog steeds 'preparing' was om te starten in haar shop, maar dit nog wel een tijdje kon duren (nasleep van de geboorte van haar tweede kindje), leek het haar verstandig om de shop in ieder geval vast operationeel te laten zijn. Ze vond het geen fijn idee dat de shop zo lang op slot zou zitten. Prima, maar zég dat dan!!! Typisch Ghanees.....Er wordt niets uitgelegd! Ze reageerde met: 'Oh, I am sorry, I forgot to tell you'..........

Paul studeert hard voor zijn management-opleiding. Hij is geregeld in de bibliotheek te vinden, waar hij rustig kan studeren. Om er zeker van te zijn dat hij een volgende keer opnieuw de juiste naslagwerken kan vinden in de bibliotheek, verstopt hij vaak het betreffende boek. Zo kan het dus voorkoimen dat een managementboek terug te vinden is onder bijvoorbeeld de geschiedenisafdeling. In onze beleving schrijft hij gewoon de helft van een boek over. Dat wij iets anders verstaan onder studeren, wordt niet begrepen. Toen we een keer in de stad waren, combineerden we dit met een bezoekje aan Paul in de bieb. Hij vond het erg leuk om ons te laten zien waar hij mee bezig was. Aangezien hij via 'distance learning' studeert, moet hij de antwoorden opsturen. Voor het zover is, moet alles uitgetypt worden. Dit besteedt hij uit en daar moet hij uiteraard weer voor betalen. Toen Dees aanbood om dit typewerk te verrichten, was hij daar erg blij mee.

Just to greet………. In de Ghanese cultuur is 'just to greet' erg belangrijk. Als men je al een tijdje niet meer heeft gezien, dan komt men langs om je te begroeten. In onze beleving hebben we die persoon dan nog zeer recentelijk gezien, maar in zijn of haar beleving is het heel lang geleden. Men begint dan ook meestal met: 'It's a long time….' Dat begroeten houdt inhoudelijk niets in; het is echt alleen maar 'just to say hello'; het zijn bliksembezoekjes. Zoals op een zaterdagmorgen: Steven (broer van onze voormalige huisbaas Jacco, die ons geholpen heeft met de bouw van de 13 shops), belde ons op vanuit Kumasi, waar hij studeert…just to greet…..Aangezien niemand units heeft, wordt er altijd 'geflasht' en wij worden geacht terug te bellen. Het gesprek met Steven is nauwelijks beëindigd of we krijgen 2 sms-jes van Hudu (onze klusjesman/compound-boy), met de tekst: 'Please call me'. Wat zou er aan de hand zijn? Niets dus….Hij stond voor de poort en wilde alleen maar even gedag zeggen……just to greet….Dan nummer 3: Saani (van onze periode Kukuomarket)…….just to say hello… Onze gedachten gaan naar Nederland…………..!!!

Het is bloedheet……41 graden…..maar het regenseizoen lijkt eerder te komen dan normaal, aangezien er in het zuiden en het midden van het land al regen is gevallen. Hopelijk komt het snel richting noorden.

Het water is op….Op dit moment (het weekend van 7 en 8 februari) hebben we geen water van de watercompany, maar bovendien is de polytank leeg. Natuurlijk gebeurt dit op een zaterdagavond en moet je wachten tot maandagmorgen voordat de waterleverancier die normaal gesproken komt, bereid is te leveren. Maar……dan wordt Hudu (compound-boy / klusjesman) ingeschakeld en deze Hudu slaagde erin om een andere waterleverancier te vinden die wél bereid was te leveren op zondag. Hudu is goud waard; hij gaat voor je door het vuur en bijt zich overal in vast. Zijn reactie: 'Master, I am so happy that they deliver the water today!' Als de waterleverancier dan uiteindelijk op zondagavond komt, rijdt deze op een tractor met 3 wielen! Normaal gesproken doen we ongeveer 3 weken met een polytank water (deze tank is dus alleen nodig als de watercompany geen water levert), nu echter was na 4 dagen het water al op. Tsja…..we waren dus belazerd in gewoon Nederlands. 25 GHc betaald voor slechts 4 dagen water! Men had de tank dus slechts een klein beetje gevuld.Wij konden dit niet checken, omdat het donker was, maar ook omdat de constructie die aan moet geven hoeveel water er nog in de tank zit, niet meer functioneerde. Bovendien kunnen wij niet in de tank kijken, omdat deze erg hoog is geplaatst. (Als Hudu geen ladder heeft, klimt hij altijd via de mangoboom naar de polytank-tower). Toen we onze klacht uitspraken richting waterleverancier, kregen we slechts te horen dat de tank gelekt zou hebben. Nee dus……absoluut niet waar! Volgens compound-boy Hudu hadden ze de 'white men' gewoon bedonderd. Oké, we moesten dus een beroep doen op de waterleverancier die normaal gesproken komt. Dat lijkt eenvoudig, maar niet in de Ghanese cultuur. Het feit dat wij een keer 'waren overgelopen' naar een ander, was voor hem bijna reden om geen water meer te leveren. Ter plekke verzon Hudu dan ook maar dat we niet waren overgelopen, maar dat we die andere waterleverancier slechts hadden willen testen. Na veel discussie over en weer was onze vertrouwde waterleverancier gelukkig toch weer bereid te leveren. Ons geduld werd echter behoorlijk op de proef gesteld. Om 7.00 uur 's ochtends belden we op, maar het duurde nog tot 14.30 uur voordat meneer eindelijk arriveerde. Met grof geschut werd op de toren van de polytank geklommen. Deze is aan de bovenzijde voorzien van sandblocks. Door het lompe gedrag stootte hij enkele blocks om, die vervolgens op de overkapping bij het raam vielen. De overkapping brak hierdoor af en de hele ravage lag op de compound. Wij schrokken behoorlijk en lieten weten dat de waterleverancier mocht opdraven voor de kosten. Dit is echter 'not done' in de Ghanese cultuur. Jij vraagt namelijk aan de man om water te leveren en eventuele ongelukjes zijn dan voor je eigen rekening. Die cultuurverschillen zijn zó vermoeiend. Dus…..timmerman regelen die de overkapping kon maken enz. enz. Je valt hier altijd van het één in het ander…….!!! Wij raken hierdoor in de stress, maar een Ghanees wordt er niet warm of koud van. En dan…….nee toch…..na 7 dagen was dit water wederom op. We hadden hiervoor 30 GHc betaald. Als je klaagt, word je niet serieus genomen. We hadden geen andere keuze dan opnieuw 30 GHc betalen. Zou er iets aan de hand zijn met onze polytank? Volgens insiders zou de polytank te klein zijn en zou het water via de pijplijn terugstromen naar de watercompany, zijnde het openbare waterleidingnet. De oorzaak zou kunnen zijn dat geïnstalleerde kleppen niet meer naar behoren functioneren. We lieten dan ook een loodgieter komen. Verder bleven we de watercompany activeren…..wanneer komt het normale reguliere water nou? Het antwoord luidde: 'Maybe tomorrow or tomorrow next'….maar dat antwoord kregen we weken geleden ook al……Het schiet voor geen meter op!!!!

De Franse keuken onder handbereik……..?! We ontdekten een gammel houten optrekje met Franse opschriften. Toch maar even gaan kijken en ja hoor…..de chefkok kwam uit Togo (Franstalig)….. Crème brûlée, quiche, mousse au chocolat…. Wat heerlijk om dit soort lekkernijen weer eens te kunnen proeven!!!

Zoals bekend zullen onze voormalige stagebegeleiders (mister Halilahi van het naai-atelier en madam Mariam van de kapsalon) onze containers gaan gebruiken op Kukuomarket. Waarschijnlijk zullen zij daar midden / eind februari starten.

Onderstaand: Nieuwe invulling van ons trainingscentrum op Kukuomarket: Mister Halilahi (onze voormalige stagebegeleider van het naai-atelier) start met een gedeelte van zijn 'needy-girls' in onze containers. Ook enkele meiden uit Accra (Kayayoo-girls) zullen aanschuiven en krijgen hierdoor de kans om het sewing-vak te leren.

Hawa zit 2 maanden in de Verenigde Staten, dus tot april zullen we daar - naar alle waarschijnlijkheid - geen moeilijkheden van ondervinden. (Helaas bleek dit niet waar te zijn). Als ze terugkeert, zal de hel wel losbreken, maar NorGhaVo Ghana zal ons rugdekking geven. Op 10 februari kregen we echter een telefoontje van mister Halilahi. Hij was bezig met zijn voorbereidingen om gedeeltelijk te gaan verkassen naar Kukuomarket. Hij liet ons weten dat alle sloten van de containers waren vernieuwd. Waarschijnlijk heeft Hawa dus net voor haar vertrek naar de USA (volgens ingewijden zit ze gewoon in Accra) de sloten veranderd. Deze vrouw is echt knettergek! We adviseerden mister Halilahi dan ook om het slot door te laten zagen, een nieuw slot te kopen en NorGhaVo in te lichten. Ook wij bespraken bovenstaande met NorGhaVo. Peter overweegt om Hawa voor de rechter te slepen. Kukuomarket is betaald door sponsoren uit Nederland. Het geld is via ons naar NorGhaVo gegaan en de privé-persoon Hawa kan niet zomaar op eigen houtje aktie ondernemen. Mister Halilahi liet weten dat hij het plan had om op 17 februari te starten op Kukuomarket. In de week daar aan voorafgaande was hij dus op Kukuomarket te vinden om alles schoon te maken en de container te voorzien van andere sloten. Op 11 februari kregen we een paniek-telefoontje van hem: 'Please come to the police-office'. Wat was er gebeurd? Hawa had voor haar vertrek een knaap gevraagd om een oogje in het zeil te houden op Kukuomarket 'to take care of my personal belongings'. Uh hoezo….personal belongings? Er is niets van Hawa bij. Alles is betaald door Nederlandse sponsoren. Toen mister Halilahi bezig was om het slot te vervangen, werd dit opgemerkt door de betreffende knul. Deze jonge gast ging dus naar de politie om dit te melden en Halilahi werd verzocht zich te melden op het politiebureau. De arme mister Halilahi was helemaal van streek. We lichtten meteen Peter en Alex van NorGhaVo in en met z'n allen zetten we weer koers naar het politiebureau. Houdt het dan nooit op? De politie stelde zich erg formeel op. Mister Halilahi kreeg weliswaar 'groen licht' om te starten, maar de andere 2 containers moeten dicht blijven. Madam Mariam kan dus (voorlopig) niet beginnen op Kukuomarket. Bovendien kreeg NorGhaVo het advies om naar 'court' te gaan. Het gaat dus een rechtszaak worden………………….!!! Kukuomarket is niet het eigendom van Hawa………..!!! Een rechtszaak aanspannen in Ghana is geen kleinigheid. Het systeem is zo corrupt als de pest. Wat moeten we doen? Je kunt kiezen uit 2 slechte dingen: Of steekpenningen betalen om de waarheid boven tafel te krijgen of niet meedoen aan deze corruptie en weten dat er nooit een bevredigende uitspraak zal komen. Voor ons is uiteraard duidelijk dat wij zullen kiezen voor de laatste optie. Maar….voordat het een rechtszaak kan worden, moet eerst de 'lawyer' van zowel NorGhaVo als van NFD geconsulteerd worden. De advocaat van NorGhaVo was 'on travelling'. Voordat de advocaat van NFD ingeschakeld kan worden, moet eerst Hawa terug zijn uit de USA (waarschijnlijk april). Het zal dus wel een gebed zonder einde worden!!!

En dan belt Paul ons op met de mededeling: 'I have very sad news'…….. Madam Juliet (onze voormalige stagebegeleider weven) was gestorven. Wij hadden in onze NFD-periode een intensief contact met haar gehad. Dat was dus wel even schrikken. We konden het nauwelijks geloven. Hoewel zij vaker sukkelde met haar gezondheid, kwam haar overlijden totaal onverwachts. Wat bleek? Ze had een ongeluk gehad en was met haar motorbike boven op een stilstaande auto geknald. Madam Juliet was een lieve vrouw, die niet echt oud mocht worden. Wij kenden haar leeftijd niet, maar we schatten haar op ongeveer 50-55 jaar. Wij vonden het jammer dat we het bericht te laat hadden vernomen. De 'funeral'was al voorbij. Gelukkig waren onze weefmeisjes Asia en Salamatu wel naar de begrafenis gegaan van hun voormalige stagebegeleidster. Via via kregen we te horen dat ons weefmeisje Rohana een bepaald weef-onderdeel had geleend van madam Juliet. Uiteraard moest dit terug naar de shop van madam Juliet. Via omwegen lukte het ons om in ieder geval het telefoonnummer van één van haar zonen te bemachtigen en tevens van de stand-in op de werkplek van madam Juliet. Op die manier konden we samen nog even stil staan bij haar plotselinge dood; haar zoon verblijden met een paar mooie foto's van zijn moeder (door ons gemaakt) en haar collega de geleende weef-spullen teruggeven.

En dan……wederom een slang! De 3e sinds oktober……Nummer 1 (een groen exemplaar) in de slaapkamer; nummer 2 (een rood exemplaar) net buiten onze compound aan de andere kant van de muur en nu dan nummer 3 (een bruin exemplaar) op ons terrein, niet ver van de keukendeur verwijderd. Voordat ik (Dees) het me echt realiseerde, schoot de slang weg en heb ik 'm niet meer gezien. Volgens Hudu een ongevaarlijk exemplaar, maar toch…… Uit voorzorg vroegen we Hudu om de hoopjes bladeren op onze compound uit te strooien en de goten te ontdoen van bladeren. Slangen vinden het namelijk fijn om in gebladerte te vertoeven.

Zoals eerder gemeld zien we kip Froukje slechts af en toe opduiken. Volgens de kenners zou ze buiten de compound aan het broeden zijn. Doorgaan met voeren zou ervoor moeten zorgen dat ze uiteindelijk weer terug zou keren. Maar dan blijkt plotseling dat onze kip haar heil niet buiten de poort heeft gezocht, maar de hele tijd heeft zitten broeden onder de betonnen oprit naar de garage. Deze oprit loopt over een 'gutter'. In deze goot ontdekte Hudu onze kip….maar…..'Master, they cut the head!'…..uh …sorry….kip onthoofd? Kip zonder kop dus? Toen keek Hudu nog eens extra goed en liet weten: 'O, now I see it better; the head is still there!!!'

Had Dees eind januari malaria, nu (na ruim 2 weken), werd het tijd om even te laten checken of er geen malariaparasieten meer te zien waren in het bloed. Helaas was er nog steeds sprake van malaria. Ik voel me echter prima. Toch maar weer een kuurtje er tegen aan gooien en over 2 weken maar weer laten prikken.

Op 15 februari gingen we even naar de graduation van de leerlingen van onze voormalige stagebegeleider sewing, mister Halilahi en op 22 februari kregen de leerlingen van madam Mariam (stagebegeleider kappersvak) hun certificaten. Ook deze ceremonie woonden we bij.

Onderstaand: Bijwonen van 'graduations' (certificaat-uitreikingen). De foto's zijn genomen tijdens de graduation hairdressing. Zoek de 'white lady' tussen de mensenmassa............

We deden dit meer voor Halilahi en Mariam, dan voor de graduation op zich, want zo'n happening is altijd hetzelfde…..Bovendien namen we enkele NFD-meiden mee en Taiba. Het was leuk om weer even onder elkaar te zijn.

Onderstaand: Bijwonen van 'graduations' (certificaat-uitreikingen). De foto's zijn genomen tijdens de graduation hairdressing. Zoek de 'white lady' tussen de mensenmassa............

Nadien stuurde mister Halilahi ons een sms-je om te bedanken dat we waren gekomen. Engels schrijven is voor de meeste mensen hier 'een brug te ver', maar goed …de boodschap was duidelijk.

Hoewel we gestopt zijn met NFD, gaan we af en toe in het weekend nog wel eens op hutjesbezoek bij enkele van 'onze' meiden. Je hebt zo'n band opgebouwd met de mensen in de community, dat je nu eenmaal niet voor eeuwig weg kunt blijven. Een nieuwe baan vindt men nog daar aan toe, maar….mister Ben and madam Dies….you can visit us just to say hello……

We hadden al maanden niets meer vernomen van onze eerste klusjesman Tahiru. Reden: 'I was on travelling'. Maar dan ineens staat hij weer voor de deur. Hij vertelt dat hij vrijwilligerswerk in de 'village' heeft gedaan, op het gebied van 'water and sanitation'. Van te voren had hij een 2-daagse workshop gevolgd en werd toen op pad gestuurd naar drie communities. Zijn taak was om de mensen o.a. bewust te maken van het feit dat het drinkwater gezuiverd moet worden middels filters; dat ze hun behoefte niet meer in de 'bush' moeten doen; hoe ze bepaalde ziektes kunnen voorkomen enz. Veel bush-mensen schrijven nog steeds alles toe aan 'witchcraft'….hekserij dus….

Even copiëren…..dat lijkt eenvoudig, maar is het niet. Als we dan eindelijk bij shop nummer 4 zijn aangeland, komt er rook uit het copieerapparaat, maar…..'it's no problem; you wait small small; we are working on it'……..Boven de 'toonbank' (of wat daar voor door mocht gaan), prijkte de volgende tekst: 'If you are not handsome at 20; strong at 30; wise at 40; rich at 50…Forget it! You are finished! Such is life!'

Taiba gaat 7 meisjes naailes geven. Als de dames enigszins 'op niveau' zijn, zal ze deze girls meenemen naar haar eigen shop.

En dan valt er plotseling regen…….!!! Normaal gesproken begint het regenseizoen pas omstreeks april. Dit jaar valt de eerste regenbui dus al in februari. Heerlijk! De 40 graden zijn eventjes teruggebracht naar 35 graden. Helaas bleef het bij één regenbui.

Relletjes in Tamale: Op 16 en 17 februari zijn er relletjes uitgebroken in Tamale tussen jongeren van de 2 politieke partijen NPP en NDC. Het betrof jongeren van de Gonja-stam. Dit is behoorlijk uit de hand gelopen en heeft geresulteerd in de trieste balans van: 1 dode, 7 gewonden, 20 huizen in brand gestoken en bij één vrouw zijn de beide handen en de benen afgehakt. De bedoeling van de jeugd was om ook nog de hele markt in brand te steken. De stad was sinister, stil en sommige winkels waren gesloten. Toen we op de markt liepen, kregen we dan ook het volgende advies: 'White men, you go home!' Een dag later wemelt het van de politie in de stad. Overal controles. Ja…..Tamale is onrustig…..

Op 18 februari begaf onze laptop het…..het beeld bleef zwart…..Wachten totdat we in Nederland zouden zijn (augustus), duurde nog te lang. Nou, op hoop van zegen dan maar….op naar een Ghanese computer-reparateur……Volgens de betreffende man waren er 3 mogelijkheden….óf het zou kunnen liggen aan het geheugen, óf aan de kabel óf aan het scherm. Na 2 dagdelen doorgebracht te hebben in de werkplaats van 'Malle Pietje' werd duidelijk dat de boosdoener het scherm zelf was. Wij waren er getuige van hoe onze laptop compleet werd gedemonteerd. Het hele zaakje lag uit elkaar en het wemelde van de schroefjes. Wij hadden er een hard hoofd in en konden niet geloven dat het ooit nog goed zou komen. Maar ja, we zijn in Ghana en daar maken dit soort jonge gasten van een oude koelkast bij wijze van spreken nog een vliegtuig! Dus…na verloop van tijd was onze laptop weer in elkaar gezet. Een nieuw scherm zal besteld worden in Accra en tot die tijd mochten wij een separate monitor meenemen, die aangesloten werd op onze laptop. We kunnen in ieder geval weer vooruit. Als het scherm arriveert, blijkt dat het niet past. We besluiten dan ook maar om de separate monitor te kopen en t.z.t. toch maar een nieuwe laptop aan te schaffen. We gaan niet meer verder investeren in ons 'oudje'.

Onderstaand: Ben thuis achter de computer. Aangezien screen laptop het had begeven, werd een separate monitor gekocht en aangesloten op de laptop.

Het verkeer blijft gevaarlijk. In 1 weekend zijn er 2 grote verkeersongelukken gebeurd tussen Kumasi (midden Ghana) en Bolgatanga (noord Ghana). Totaal aantal dodelijke slachtoffers in Kintampo en in Savelugu: Vermoedelijk 78 personen. De stoffelijke overschotten van het ongeluk in Savelugu zijn overgebracht naar het Tamale Teaching Hospital (in Tamale dus). Aldaar was er onvoldoende personeel om zorg te dragen voor de overledenen. Er werd dan ook een beroep gedaan op de plaatselijke bevolking om assistentie te verlenen. Volgens onze klusjesman/compound-boy Hudu kon men het werk niet aan. Hij verwoordde het een beetje luguber: 'The dead bodies are rotting'........

De gemiddelde Ghanees beschikt nog steeds over een oerkracht; dus ook 'onze' Hudu. Onze 'maingate' was stuk. De keuze was…. óf de poort naar de lasser brengen óf de lasser naar de poort laten komen. Hudu koos voor het eerste. Concreet: De ijzeren poort van zeker 150 kg. werd uit de ophanging getild en Hudu legde vervolgens de poort op zijn hoofd en wandelde richting lasser.

Ben vindt het erg leuk om workshops te geven in Savelugu. Dit wordt georganiseerd in het kader van: CTSP (Children to school project). De scholen staan in de bush. De leerkrachten ondervinden vaak problemen met de leerlingen en kunnen deze problemen niet benoemen, laat staat oplossen. Aan Ben de taak om de problemen inzichtelijk te maken. Het is in ieder geval al duidelijk dat de problemen te maken hebben met communicatie, gebrek aan discipline en met de 'seasonal problems'. De ouders houden de kinderen gewoon thuis, omdat ze moeten meewerken op het land. 80% van de ouders ziet het belang van goed onderwijs niet in.

Eind februari werd de verzekering van de auto betaald (38 GHc) en voor de belasting inclusief keuring was 7 GHc verschuldigd. Omgerekend totaal ongeveer 32 euro op jaarbasis…..!!! Verder.hielp Hudu ons met het wassen en opnieuw impregneren van ons muskietennet.