Nieuwsbrief 20       Maart 2008

Wellicht leuk te melden: De laatste dag van februari ging Ben de belasting voor de auto betalen en de verzekering verlengen. Kosten: Ongeveer 40 euro per jaar!!!!!!!!!!

Maart begon goed voor ons. Het laatste document dat nodig was voor onze werkvergunning is in ons bezit, namelijk het politierapport uit Nederland of te wel de VOG (Verklaring Omtrent het Gedrag). Nu is eindelijk alles compleet en kan er opnieuw worden afgereisd naar Accra. Hoewel de workpermit dus binnenkort in ons bezit zal zijn, hebben we daar nu concreet nog even niets aan. Het visum van Dees verloopt namelijk op 12 maart (om onduidelijke redenen is het visum van Ben geldig tot 28 maart). Moeten we nu nóg een keer verlengen? We besluiten naar de nieuwe commander te gaan op de Immigratiedienst in Tamale en hem het probleem voor te leggen. We laten hem weten dat we geen mogelijkheid hebben om vóór 12 maart richting Accra te gaan. Voor hem was dit gelukkig geen enkel punt. We hebben inmiddels blijkbaar zoveel krediet opgebouwd bij deze man, dat hij een memo schreef ten behoeve van een hoge officer van de Immigration Service in Accra. Met deze memo zou er geen enkel probleem ontstaan als het gaat om de overschrijding van 12 maart. We kregen dus meer tijd om af te reizen naar Accra. Leuke bijkomstigheid van een verblijfsvergunning is dat wij nooit meer een visum nodig hebben en altijd onbeperkt Ghana in-en uit kunnen reizen. Geweldig toch?

Het meest actuele op dit moment is het vergelijken van verschillende begrotingen, die gemaakt zijn door 3 timmermannen. (Saani, Steven en Isaah). Eén van de drie zal wellicht de opdracht krijgen om 13 wooden kiosks te maken. Steven geniet vooralsnog onze voorkeur. Als we afgaan op zijn begroting, dan betuigt dit absoluut van kwaliteit. Maar daar hangt dan ook een prijskaartje aan! In Saani hebben we niet echt veel vertrouwen. Bovendien is zijn workmanship te hoog. Overigens… net als Steven vraagt hij 50 GHc voor workmanship voor 1 houten kiosk. Dit betekent dat het arbeidsloon voor 13 exemplaren maar liefst 650 GHc bedraagt. Isaah is de oom van één van onze NFD-meiden (Suhayini) en is bereid om voor Suhayini gratis te werken. Voor de andere 12 shops wil hij werken tegen beduidend minder arbeidsloon. (20 GHc per kiosk). Echter…..toen wij zijn begroting zagen, vielen we bijna om. Deze man was niet eens in staat om te tellen!!!!!!!!!!! Maar goed…..dat zegt hier allemaal niets. De kans is groot dat hij wellicht een prima vakman is , maar niet of nauwelijks kan lezen, schrijven en/of rekenen. Ook zijn tweede poging om een begroting op te stellen, liep op niets uit. Dat wil zeggen: Hij vroeg maar liefst 619 GHc voor 1 houten kiosk! (Ter vergelijking: Saani vraagt 326 GHc en Steven 427 GHc). Aan ons dus de taak om kwaliteit te eisen in combinatie met een redelijke prijs. Een hele klus! Van de ouders/caretakers van de meiden horen we zoals gewoonlijk helemaal niets!!! Uit die hoek kunnen we waarschijnlijk weer niets verwachten. We kunnen meetingen blijven organiseren en ze blijven wijzen op hun verantwoordelijkheden, maar er gebeurt gewoon niets! Als we blijven herhalen dat het hele NFD-traject gratis was en dat zij nu wel eens iets mogen doen, knikken ze allemaal braaf, beloven beterschap, prijzen ons de hemel in en daar blijft het dan bij! Je kunt boos worden; je kunt frustraties uitspreken; het helpt allemaal niets. They don't care at all! Zelfs als je zou stoppen, zou men - zoals altijd - gelaten reageren. Ze accepteren en incasseren alles. Die lege, holle, uitdrukkingsloze blikken…………….Akelig gewoon! We buigen onszelf weer over de cijfertjes en moeten constateren dat alle 3 de timmermannen te duur zijn. We moeten namelijk ook nog geld reserveren voor de aanschaf van materialen voor de girls. Met een kale shop kunnen de meiden uiteraard niets beginnen! Maar ook de periode tot 1 juli moet nog overbrugd worden. Ook nu moeten we materialen kopen en o.a. supervisoren betalen. In feite kan er 200 GHc uitgegeven worden voor 1 houten kiosk. Als Saani niet met zijn prijs naar beneden gaat (hij is de goedkoopste met 326 GHc), dan zullen we op zoek gaan naar een andere timmerman. Of…………zullen we toch nog 1 keer de ouders optrommelen en vragen of zij 'for free' willen werken? Als zij 'labour' verschaffen, kunnen wij enorm veel besparen op 'workmanship'. Dit alles wordt ook besproken met de meiden. Open communicatie vinden we belangrijk. Het spreekt vanzelf dat de meiden dit niet gewend zijn. Het is een 'ware 'eye-opener! Ze mogen best weten dat we enorm moeten struggelen om het allemaal gerealiseerd te krijgen.

Behalve het realiseren van 13 wooden kiosks, is het veilig stellen van de containers op Kukuomarket ook een issue waar wij 'mee opstaan en mee naar bed gaan'.

Aangezien 'time flies' en wij in augustus weer op verlof komen naar Nederland, zijn we ons nu al aan het oriënteren op accommodatie. Hoewel we nu niet kiezen voor Berchmanianum, hadden we het in Nijmegen wel naar onze zin. Eén van de opties is om huisoppasser te worden. Kijk maar eens op de site: www.huisoppasser.nl Het is te vergelijken met vakantie-oppas (www.vakantie-oppas.nl) en Home Alone Tijdelijk Woningbeheer (www.home-alone.nl) Het is niet gemakkelijk, aangezien we graag van half augustus tot eind september in Nederland willen zijn én omdat onze voorkeur uitgaat naar Nijmegen én omdat we geen honden en katten willen!!! Maar goed…..we hebben ons ingeschreven bij 'huisoppasser' en de procedure is opgestart. Sommige documenten die men wil hebben, kunnen we via de mail toezenden; voor andere formulieren moeten we wederom onze zaakwaarnemer in Nederland lief aankijken!

Na onze verlofperiode in Nederland hopen we weer terug te keren naar Ghana en te starten met een nieuwe job en met een ander huis. Ook ons huis in Nederland moet weer opnieuw verhuurd worden. Dus qua huisvesting wordt het ook interessant: Woning in Nijmegen of elders in Nederland voor ongeveer 6 weken tijdens verlofperiode; ander huis in Tamale vanaf eind september/begin oktober en ons huis in Venlo wederom in de verhuur. Het moge duidelijk zijn dat dit het nodige werk vraagt en niet gemakkelijk is om vanuit Ghana te regelen. Zeker in combinatie met het realiseren van de 13 eigen shops van de meiden en het veilig stellen van de containers op Kukuomarket, is het duidelijk dat we een drukke periode tegemoet gaan!

Ook de normale dingen hier gaan natuurlijk gewoon door. Zo waren we uitgenodigd door mister Halilahi (de stagebegeleider van attachment sewing) om een graduation bij te wonen op 2 maart. Hoewel er op dit moment geen NFD-meiden stage lopen (zij starten in september 2008), konden we zijn uitnodiging niet weigeren. We hebben altijd een erg goed contact met mister Halilahi en hij waardeert het enorm als je komt. Toch hebben we onderhand de buik vol van alle graduations. Het komt steeds op hetzelfde neer…….steeds dezelfde muziek, steeds dezelfde loop-en danspasjes, steeds opgedirkte jonge meiden, kitscherige certificaten, cadeautjes in glitterpapier, geldelijke bijdragen die worden toegestopt (in een opengehouden tas, op een schaal of geplakt op het voorhoofd van het meisje). We hadden absoluut geen zin om wéér certificaten uit te reiken, speeches te houden of op een podium plaats te nemen. We besloten dan ook om achteraan in de schaduw te gaan zitten. Jammer dan…………De enige witten vallen natuurlijk op tussen een grote zwarte mensenmassa. Toen mister Halilahi ons zag, greep hij meteen de microfoon en tussen de duizenden mensen schalde zijn stem: 'Welcome to mister Ben and the wife!!!' O, vreselijk gewoon!!!! Maar hij ging nog verder: ' I want to introduce you all to Mr. and Mrs. Ben from Northern Friends for Development. Their organization is Northern Ghana Volunteers'. Nog steeds was het niet genoeg en hij vervolgde: 'They are the guests of honour!!!' O, nee toch...........En 'guests of honour' moeten nu eenmaal op het podium plaatsnemen. O, die show, die vorm en buitenkant, die zal nooit wennen!

Elke maand komen er nieuwe NorGhaVo-vrijwilligers. Zoals bekend fungeren Jacco en Suzy (het gezin van onze huisbaas) ook als 'host family' voor NorGhaVo-vrijwilligers. Zo hebben in anderhalf jaar tijd William, Maartje en Annelies verschillende maanden op de compound gewoond. Sinds het vertrek van Annelies (december 2007) zijn er weliswaar geen nieuwelingen meer gesignaleerd in het gastgezin, maar met ingang van begin maart is de Nederlandse NorGhaVo-vrijwilligster Saskia gestart op het project van Jacco. Dit kantoor staat op onze compound en grenst aan ons huis. Behalve Jacco en Saskia werkt ook de Ghanees Elisha op het project van Jacco. (CPYWD: Community Partnership for Youth & Women Development Ghana). Dus: Weliswaar niemand in het gastgezin op de compound, maar wel iemand op de werkplek! En natuurlijk is Saskia ook altijd welkom in ons huis! Als er nieuwe NorGhaVo-vrijwilligers arriveren, organiseert NorGhaVo Ghana nog steeds de maandelijkse 'pannekoekenmeeting'. Uh…..hoezo niemand in het gastgezin van Jacco en Suzy? Eind maart kwam er dan toch weer een nieuweling: Tim. Dus nu wérkt er iemand uit Nederland op de compound en nu wóónt er ook nog iemand uit Nederland op de compound. Dus Kpaluu Junction wordt 'very white!'

Eens per week tot begin april gedurende een paar uurtjes kun je gratis naar de NFD hairdressing kapper op Kukuomarket. We hebben de containers gepromoot en reclame gemaakt. Zowel op Kukuomarket als op het NorGhaVo-kantoor hebben we flyers opgehangen. Toch loopt het nog niet echt storm. Het schort bij de NFD-dames behoorlijk aan werkhouding. (Maar dat lijkt bij Ghana te horen!) Zelf de markt oplopen en klanten attent maken op 'hairdressing free' komt niet op in het hoofd van de meiden.

Ben is weer helemaal opgeknapt! Ook zijn gezwollen voeten behoren weer tot het verleden! Local medicine in combinatie met de reguliere medicatie, hebben er voor gezorgd dat de gezwollen voeten weer zijn geslonken!

Het wordt steeds warmer en warmer. Maart en april zijn de maanden waarop het echt bloedheet is. Werken in 40 graden is afmattend!

Hoezo begon maart goed? 3 maart…..een zwarte bladzijde……een horror-film! Zelfs nu ik dit aan het typen ben, zit ik nog steeds te 'shaken'. Een ongeluk zit in een klein hoekje……….Dankzij een 'engeltje op onze schouder' kunnen we het navertellen. Situatieschets: We rijden in onze auto op de Kumbungoroad. Dit betekent dat we bijna thuis zijn. Plotseling horen we een plof en een schurend geluid en dan…….zien we het linkerachterwiel voorbij rollen!!!!!!!!!!!! Gelukkig was het niet echt druk op de weg. Toch raakte het wegspringend wiel een tegenligger: een man op een motorbike. Slechts geringe schade aan de motorbike. De band 'danste' en rolde verder, richting een houten kiosk waar hij tegen een geparkeerde fiets aanvloog. De werklui in de kiosk vingen de band op en daarmee was deze horror-film ten einde. Een monteur langs de kant van de weg repareerde provisorisch het wiel, zodat we naar huis konden rijden. Daar aangekomen werd contact opgenomen met een professioneel 'auto-herstel-bedrijf'. Hoe kon dit gebeuren? De auto was onlangs nog helemaal gecheckt. Het zal toch niet bewust zijn gedaan? Maar ja…….wie doet nou zoiets? We waren echt in shock en de schrik zat er behoorlijk in! Toch hebben we nog geluk gehad; het had veel slechter af kunnen lopen!

Aangezien de auto ter reparatie is aangeboden, gaan wij weer per taxi op pad. Weer even wennen! Het moge duidelijk zijn dat het ongeluk ons 'hoog zit'. Tijdens een taxirit vertelde Ben over deze vreselijke ervaring. De mensen hier reageren op z'n Ghanees….gelaten….. Reactie: 'Yes, it can happen'. Eén reactie spande de kroon: 'If you wash your car, you don't wash it anymore with OMO (waspoeder), but you have to wash it with the blood of Jesus Christ!' Gelukkig hadden we na anderhalve dag reparatie onze auto weer terug. (Eén schokbreker moest vervangen worden). De oorzaak van het ongeluk bleek een kapot wiellager te zijn. Normaal gesproken (in Nederland) kun je dit horen, maar door de bar slechte Ghanese wegen in combinatie met het rijden in een jeep, is dit onmogelijk om te horen.

In anderhalf jaar Tamale hebben we ontzettend veel tegenslag gehad: Van diefstal tot oplichting en van onterechte bekeuring tot orkaanschade en van een bijna elektrocutie tot een ziekenhuisopname en van een dreigende landuitzetting tot een inbraakpoging en van brand tot Hawa-stress en dan nog bovenstaand ongeluk. Het mag nu wel stoppen………!!!

Het realiseren van de 13 eigen shops voor de meiden en het veilig stellen van de containers op Kukuomarket, houdt de gemoederen behoorlijk bezig. We besluiten dan ook om enkele meetings te organiseren op onze compound. Op 6 maart zitten we in het kantoor van Jacco en is het onderwerp: Realizing 13 wooden kiosks en op 8 maart ontvangen we de mensen thuis en hebben we als thema: Save the containers at Kukuomarket! Voor beide vergaderingen nodigen we uit: Hawa (maar zij zit in Accra); de staf van NorGhavo Ghana; teacher Paul; de microfinancierings-deskundige Ishmel en onze huisbaas Jacco. Voor de verwezenlijking van de eigen shops nodigen we ook alle caretakers van de meiden uit. We merken dat NorGhaVo Ghana zich niet helemaal 'comfortable' voelt. Het lijkt wel of ze het bedreigend vinden. Ze vragen dan ook aan ons om allereerst 'entre nous' samen te komen (dus nog voordat de bovengenoemde 2 vergaderingen zullen plaatsvinden). 'Entre nous' houdt in: De voltallige staf van NorGhaVo Ghana (Peter, Musah, Alex ) en Ben en Dees op NorGhaVo-office op 5 maart. Dit heeft óók te maken met het opzetten van een MOU (Memorandum of Understanding), waarin rechten en plichten worden vastgelegd. We voelen onzekerheid bij de stafmembers van NorGhaVo Ghana en worden hierin bevestigd door hun verzoek aan ons om de volgende vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden. Voor ons een 'fluitje van een cent', maar blijkbaar niet voor de 3 stafmembers. Toch raar, zij zouden toch beter op de hoogte moeten zijn van de materie. Maar oké, wij maken ons huiswerk wel weer………….. What is the main objective for the establishment of the containers at Kukuomarket? Who owns it and who takes responsabitlity for the maintenance of the containers? Who are the target group? What will the containers be used for? Can trainees from other organizations be sent to the market? If yes, how does this happen? Any other information necessary for the drafting of the MOU.

Voor wat betreft het veilig stellen van de containers op Kukuomarket bespreken we 3 opties: 1e Verkopen van de containers. Dit is voor niemand een optie. Is doodzonde en bovendien kapitaalvernietiging. Zowel Peter, Musah als Alex van NorGhaVo Ghana verzekerden ons dat Hawa absoluut de containers niet kan verkopen, omdat deze eigendom zijn van de NGO en niet van de private persoon Hawa.

2e Drie supervisoren op Kukuomarket plaatsen. Het trainingscentrum zou dan kunnen blijven functioneren (richting Hawa onder zeer strikte voorwaarden), maar je zou ook andere soortgelijke organisaties tegen betaling gebruik kunnen laten maken van het centrum. Weliswaar een aardig idee, maar…. wie gaat de supervisoren betalen als wij weg zijn? Wie betaalt materialen? Wie verzorgt het onderhoud?

3e Kukuomarket afsplitsen van NFD en een nieuwe NGO opstarten. Dit lijkt ons beiden de meest solide oplossing, maar………. zowel NorGhaVo Nederland als NorGhavo Ghana zien niets in optie 3. Bovendien is deze optie in juridische zin niet mogelijk, aangezien de grond 'gepacht' wordt door NFD.

Het veilig stellen van de containers op Kukuomarket wordt dus ook vastgelegd in een MOU. Hoewel in deze Memorandum of Understanding rechten en plichten worden vastgelegd, moet je er wel voor zorgen dat het flexibel is en dus werkbaar blijft. Zowel de Board van NFD als NorGhaVo Ghana zullen in de toekomst NFD gaan monitoren, op de manier die wordt overeengekomen in de MOU. Samen met teacher Paul, huisbaas Jacco, microfinancieringsman Ishmel en met Peter van NorGhaVo Ghana brainstormen we over een waterdichte MOU. Op het moment dat er getekend gaat worden, zal een getuige aanwezig moeten zijn. Mocht Hawa weigeren te tekenen, dan kan NorGhaVo Ghana naar de 'Assembly' stappen. Ook zal er een bankaccount geopend moeten worden. Als er geld moet worden opgenomen, zal er door 2 personen getekend moeten worden. Verder zal er een soort van 'ontsnappingsclausule' opgenomen moeten worden. (In die gevallen waarin de MOU niet voorziet, zal de Board en/of NorGhaVo moeten beslissen). De Ghanese Hawa-kenners vrezen dat Hawa de oude, zwakke Board gaat manipuleren, waardoor de Board 'naar de pijpen van Hawa gaat dansen'.

NorGhaVo Ghana was van mening dat ze ons veel eerder en veel meer support hadden moeten geven. Maar ach…..wij van onze kant zijn graag onafhankelijk en zijn gewend om problemen zelf op te lossen. Maar vanwege Hawa's capriolen moesten we wel aan de bel trekken! Nu echter merken we dat NorGhaVo Ghana aan het terugkomen is. Men wil ons tegemoet komen en is bij iedere vergadering aanwezig. We vinden het fijn dat we nu de problemen kunnen delen en samen kunnen zoeken naar oplossingen. Er valt iets van ons af…………….

Toch is het een feit dat de containers leeg liggen van juli 2008 (einde van onze periode) tot mei 2009 (het moment waarop de meiden van stap 1 overgaan naar stap 3). We overwegen om supervisor Taiba aan te houden en door te betalen. We zouden haar 'salaris' en geld voor materialen sewing aan NorGhaVo Ghana kunnen geven. Taiba kan dan 1x per maand het geld op het NorGhaVo-kantoor gaan halen. Dit betekent dat slechts sewing operationeel is. Het is even niet anders. Het meest belangrijke is dat Kukuomarket bemand is. Leegstand is vragen om problemen! Taiba zal in de buurt van Kukuomarket 4 kansarme meisjes opsporen die dan onder begeleiding van Taiba de beginselen van het sewing-vak kunnen leren.

Ten aanzien van de realisatie van de 13 shops voor onze meiden was de complete NorGhaVo staf unaniem van mening dat de ouders beslist niet gratis zouden werken bij het maken van de 13 kiosken. Ons idee was tevens dat elke familie (extended family) wel 'beschikte'over een timmerman die voor NFD inzetbaar zou zijn. Volgens Musah was dit beslist niet het geval. Mochten er wel 'carpenters' in de familie zitten, dan nog zal niemand 'for free' willen werken.Wij blijven echter van mening dat de ouders nu 'aan zet' zijn. En…….de aanhouder wint! Op de vergadering van 6 maart lukt het ons om de caretakers te bewegen om zelf een timmerman te vinden die gratis werkt. Als deze actie niet slaagt, dan zullen de ouders de timmerman zelf betalen. Hoe is het mogelijk? Anderhalf jaar doen zij niets en dan ineens is er eindelijk betrokkenheid! Wij zullen de materialen kopen en dan kunnen de ouders/verzorgers aan de slag! De oorzaak van deze ommezwaai kunnen wij niet plaatsen. Of toch? Misschien kwam het door het feit dat wij mensen van buitenaf hadden gevraagd om de vergadering bij te wonen. Zo was niet alleen teacher Paul van NFD van de partij, maar ook Ishmel de microfinancierings-deskundige, Jacco onze huisbaas en de voltallige staf van NorGhaVo (Peter, Musah en Alex). Of kwam het door een andere aanpak? We lieten er maar eens een Europees 'model' op los: Aan de hand van een casus ('How we can make a wooden kiosk for 200 GHc?) in subgroepjes brainstormen en de resultaten plenair overleggen, zodat er een conclusie getrokken kon worden. We merkten dat de mensen deze werkwijze erg vreemd vonden, doch wel heel leuk en wij zagen eindelijk eens een actieve houding. Maar toch….Nee…..de ommezwaai is waarschijnlijk gewoon toe te schrijven aan het feit dat men handelt uit eigenbelang. Men weet dat de 'white man' eind juli zal stoppen. De ouders kiezen eieren voor hun geld. Het is 'now or never'…….Nu commitment laten zien in de vorm van het regelen van een timmerman of het betalen van de 'labour' of 'achter het net vissen'. Wij zijn blij met deze 'take it or leave it' positie, omdat het ons sterker maakt in de eventuele toekomstige onderhandelingen. Wij waren ook blij met het feit dat maar liefst 12 van de 13 caretakers aanwezig waren! Het is altijd weer grappig om te zien dat ik (Dees) van alle mannelijke moslims een hand krijg, behalve van de vader van Asia. Hij is een ander soort moslim en in zijn overtuiging mag een man een vrouw geen hand geven. Teacher Paul heeft me een trucje geleerd, zodat niemand in verlegenheid gebracht kan worden. Als Dees niet weet welke moslim-man zij wél een hand mag geven en welke niet, dan kun je naar de lengte van de broekspijpen kijken. Hangt de broek op 'hoog water', dan s.v.p. als vrouw geen hand geven aan een moslim-man; is de lengte van de broek normaal, dan kun je met een gerust hart een hand geven! Op 15 maart vond de 'follow-up' plaats van de meeting: 'Realizing 13 wooden kiosks'. Zouden de ouders erin geslaagd zijn om een timmerman te vinden die gratis wil werken? Zo niet, zou men dan bereid te zijn te betalen voor de 'labour?' Of kunnen we geen enkel resultaat verwachten? Als dit laatste het geval is, dan zal er geen 'wooden kiosk' komen, maar slechts een 'open paviljon'. Dat is niet meer dan 4 houten palen met een dakje van zink. Deze issues werden inzichtelijk gemaakt op het 'schoolbord' in het kantoor van onze huisbaas Jacco. Tevens bespraken we de lokaties waar de meiden hun shop willen realiseren. Als wij de materialen gaan kopen, zullen we teacher Paul meenemen. (Wij hebben nou eenmaal de verkeerde kleur!!!) Twee personen zullen het hele proces gaan monitoren. Bovendien werd nogmaals de terugbetaling van de lening uitgelegd. Ook deze keer waren de caretakers van de meiden in ruime mate aanwezig (11 van de 13). Maar liefst 9 ouders/verzorgers waren erin geslaagd om een timmerman te vinden die gratis wil werken. Maar……200 GHc blijkt te weinig te zijn om een houten kiosk te realiseren en een 'open paviljon' is voor niemand een optie. Wellicht moeten we de houten kiosk kleiner maken? (Niet 8 ft x 10 ft, maar 6 ft x 6 ft). Ook werd voorgesteld om 7 strong girls een houten kiosk te 'geven' en de 6 zwakkeren voorlopig in de containers op Kukuomarket te laten. We hopen dat we dit laatste niet hoeven uit te voeren. Als we al een indeling mogen maken naar sterk en zwak, dan zou dit het resultaat zijn. Sterk sewing: Suhayini en Hawa; sterk weaving: Salamatu en Hadidja; sterk hairdressing: Adam Rafia, Akiti en Rabbie. Zwak sewing: Feruza en Fozia; zwak weaving: Rohana en Asia; zwak hairdressing: Azara 1 en Azara 3. Onafhankelijk van elkaar maakten Ben en ik dezelfde selectie. Er wordt een werkgroepje 'wooden kiosks' samengesteld, dat bestaat uit: de oom van Suhayini (timmerman); de vader van Akiti en teacher Paul. Een tijdje later wordt dit werkgroepje uitgebreid met Steven (broer van onze landlord Jacco en tevens een 'carpenter'). Inmiddels heeft Steven nieuwe 'estimates' gemaakt en komen we uit op een bedrag van 285 GHc voor een houten kiosk van 8 ft x 8 ft. Ook Ben blijft voortdurend calculeren. Een gunstige wisselkoers kan wellicht uitkomst bieden. Inmiddels hebben we 7 van de 13 lokaties bekeken waar de meiden hun shop willen hebben.. De ouders/verzorgers van 4 meiden hebben nog geen feedback aan ons gegeven als het gaat om het wel of niet vinden van een 'carpenter'. We zullen dan ook starten met die meiden die én een timmerman hebben én wiens lokatie is goedgekeurd. Tijdens de meeting op 29 maart wordt besloten om te starten met een voorbeeld exemplaar; de eerste houten kiosk zal gemaakt worden voor Akiti. Op 4 april zullen we hout gaan kopen. De 2 timmermannen uit het werkgroepje zullen ons vergezellen naar Timbamarket (de plek waar het materiaal gekocht zal worden). De 2 witten krijgen het vriendelijke verzoek om dan in de auto te blijven zitten. Als men ons ziet, schiet de prijs omhoog! Dat geldt tevens voor de kosten van transport. Een eerlijke prijs hiervoor is ongeveer 15 GHc. (Transport van Timbamarket naar de community van Akiti). Als we willen bezuinigen op transportkosten, dan kunnen we natuurlijk ook de pickup lenen van onze goede vriend Francis, de automonteur.

6 maart: Public Holiday. Ghana 51 jaar onafhankelijk. 's Avonds vond er een concert plaats in het nieuwe voetbalstadion. Hoewel we vrijkaartjes konden krijgen, lieten we dit aan ons voorbijgaan, i.v.m. drukke NFD-werkzaamheden. Een goede keuze bleek achteraf, want……..meteen bij de aanvang van het concert was er sprake van 'lights off'. Geen probleem zou je denken…..er is een generator, maar….deze begaf het na 10 minuten. Hooggeplaatste personen (regional minister, UNICEF, burgemeester, ambassadeur van Italië) konden hun speech niet houden. De VIP-plaatsen kunnen alleen met liften worden bereikt en deze functioneerden niet meer. De VIP's zaten dan ook als ratten in de val. De zanger uit Californië heeft niet kunnen optreden. Kortom: Erg vervelend allemaal, maar ieder nadeel heeft z'n voordeel: De mensen hier zijn eindelijk eens echt boos geworden en de gelaten houding was ver te zoeken. Bovendien hebben de autoriteiten aan den lijve kunnen ondervinden wat het betekent om in Noord-Ghana te vertoeven.

Teacher Paul had ook de dag na 6 maart vrij en kwam eens een kijkje nemen op Kukuomarket. Hij is namelijk altijd te vinden in stap 1, waar hij op de hoofdlokatie les geeft.

Een grappig voorval: Ben wordt aangesproken door een man die zegt: 'Hé mister Ben, what are you doing so long in Tamale? Als Ben uitlegt op welk project wij werkzaam zijn, is zijn reactie: 'Then you can help me, I am in the pepper business and I am looking for a white man!'

Op een zaterdagochtend moest zoontje Eddy op het matje komen bij zijn vader (onze huisbaas Jacco). Even de scene schetsen: Terwijl vader zijn zoontje vermanend toesprak, moest Eddy op de knieën voor Jacco gaan zitten! Onze gedachten gaan naar Nederland…….!!!

Als verrassing voor de meiden hadden we enkele foto's voor hen af laten afdrukken (o.a. van de pre-graduation). Een afdruk van een foto is een kostbaar bezit. Ze sprongen van blijdschap omhoog!

We gaan met Ishmel op pad om de lokaties te bekijken waar onze meiden hun eigen shop willen realiseren. Twee zaken houden we steeds voor ogen: Is het een legale plek en komen er voldoende klanten? De lokatie van Akiti (in de community) voldeed aan beide eisen. Ook de plek van Azara 3 (community) was accoord. Echter… Azara 1 had op eigen houtje beslist dat zij graag in Nobisko wilde werken. Maar dit zal niet gaan….compleet 'in the middle of nowhere'!!! Navraag leerde dat zij dit plan zelf had bedacht en haar ouders/verzorgers niet had ingelicht. Het is jammer dat Ishmel zich vaak niet aan afspraken houdt. Het komt dan ook geregeld voor dat wij op het afgesproken tijdstip ter plekke zijn en dat hij niet komt opdagen. En dan is er altijd wel weer een excuus………..Maar goed, hij heeft natuurlijk ook nog een normale baan. Hij geeft les op het Business College International, de school waar Hawa de managementcursus volgt. Bovendien helpt hij ons 'for free', dus we kunnen niet te veel zeggen. Okay….op dus naar weer een nieuwe serie lokaties. Ditmaal gingen we kijken naar de plek van Fozia, Hawa, Hadidja, Feruza en Rohana. Ook zij zullen allen bij hun hutje in de community de shop gaan runnen. Als we in totaal 7 van de 13 lokaties hebben bekeken, laat Ishmel ons weten dat hij de komende periode geen tijd heeft. De andere 6 lokaties moeten dan ook nog 3 weken wachten.

Ook had Ben in maart weer een gesprek met Noortje; de vrijwilligster die hij op afstand een beetje coacht. Aangezien Noortje eind maart terugkeert naar Nederland en haar opvolger (Jasper) de taken overneemt, is de adviserende rol van Ben niet langer nodig. Dit neemt natuurlijk niet weg dat Ben 'ter overdracht' nog wel met Jasper zal brainstormen en wellicht ook tijdens de 'Ghanese wandelgangen'.

Een wijze les…………….. Ondanks alle goede bedoelingen van bijvoorbeeld Europese ontwikkelingswerkers, wordt de plank soms behoorlijk misgeslagen! Het volgende voorval is een treffend voorbeeld: In een dorpje was geen waterput aanwezig. Om water te verkrijgen moesten de kinderen 6 km. lopen. De blanke hulpverleners vonden dat maar niets en sloegen een put midden in het dorp. De bewoners bleven echter gebruik maken van de oude bron op 6 km. afstand. Dit konden de 'white men' niet plaatsen en zij vroegen de dorpsbewoners om uitleg. Het antwoord van een man luidde: 'Jullie hebben ons niet gevraagd of wij een waterput wilden. Wij hebben veel liever een extra kamer. Ik leef met mijn vrouw en 4 kinderen in een heel klein kamertje. De enige mogelijkheid om de liefde te bedrijven met mijn vrouw is als de kinderen op pad worden gestuurd om water te halen……6 km. verderop dus! Zo zie je maar weer…..Je kunt en mag niet invullen voor een ander!

Zoals bekend hadden wij in onze voorbereidingsperiode in 2004 ook reeds Ghana bezocht en waren zelfs in Tamale geweest! Toen ontmoetten we een knaap van destijds een jaar of 15, Mutah geheten. Geregeld zien wij hem nog in 'town'. Zijn ouders wonen in de 'village' en hij woonde tot voor kort bij zijn oom in Tamale. Aangezien oom nu is overleden, woont Mutah bij vrienden. (Met z'n vijven in een klein kamertje). Mutah heeft JSS afgerond (Junior Secondary School; een soort onderbouw middelbare school). Hij zou heel graag willen starten op SSS (Senior Secondary School; bovenbouw middelbare school). Maar……..there is no money! Hij kan de 'schoolfees' niet betalen. Dit verhaal was bij ons bekend, maar op een zondagmorgen stond hij plotseling bij ons voor de deur 'just to say hello' of…..wilde hij misschien nóg eens proberen of de 'white men' zijn schoolgeld niet wilden betalen? Hoe het ook zij…..Het is triest!

Op 9 maart arriveerde er in Tamale een 'politiek kopstuk'……..De mensen zijn dan door het dolle heen. Het is een drukte van belang. Op de weg is het levensgevaarlijk: Luid claxonnerende auto's; motorbikers die allerlei capriolen uithalen en veel publiek langs de kant van de weg, dat elkaar ophitst. Het scenario is een beetje angstaanjagend. Zeker als je als witte er dwars door heen moet rijden. Plotseling horen we iemand roepen: Kpaluu Junction. Een vrouw met 3 balen rijst op haar hoofd gebaart ons te stoppen en voor je het weet zit het beste mens inclusief 150 kg rijst in de auto. Och….het is de overbuurvrouw!.....They are all look-a-likes! Ze schatert het uit van de pret en wij ook…..Oh Ghana is funny!

Op 10 maart bereikte ons het bericht dat een Nederlander, al jaren werkzaam in Ghana, is overleden. Hoewel we hem nooit persoonlijk hebben ontmoet, 'kenden' we hem uit de verhalen. Heel triest en het raakt je behoorlijk!

Als wij materialen (lees: stoffen) kopen voor de sewing-meiden van Kukuomarket, dan mochten zij hier tot voor kort kleding van maken die bestemd was voor de dames zelf. Ook hebben we de sewing-meiden wel eens opdracht gegeven om iets voor de weef-meisjes te maken en onlangs nog werden de hairdressing-meiden verblijd met nieuwe kleding. Natuurlijk hoeft niet altijd alles naar 'onze' meiden te gaan. De sewing-girls echter moeten wél blijven werken. Waarom niet iets maken voor andere 'needy children'? We gaven dan ook Taiba (supervisor) de opdracht om een stuk of wat kleine weeskinderen op te trommelen, die wel een nieuw rokje, jurkje of broekje zouden kunnen gebruiken. Er werden bewust ook jongetjes uitgekozen, omdat onze NFD sewing-meiden nog problemen hebben met het maken van 'trousers'. Op deze manier konden de sewing-dames er ook nog iets van leren! Behalve kleine weeskindertjes verscheen er ook een knaap van een jaar of 12 op het toneel. Deze jongen krijgt les van de man van Taiba, die teacher is op een primary school. Volgens hem was deze knul ook echt 'needy'. En inderdaad….zijn schooluniform sprak boekdelen; te klein, helemaal kapot en tot op de draad versleten. 'Onze' sewing-girls zouden dan ook onder begeleiding van Taiba een nieuw schooluniform voor hem maken…..dit keer niet bruin/oranje, maar blauw/groen. De jongen stond verlegen te glimlachen. In principe had Taiba 3 jongens en 3 meisjes uitgekozen (ongeveer tussen de 4 en de 12 jaar oud). Toen ze moesten komen om de maten op te nemen, verschenen er geen 3 meisjes maar 6! De 3 'vriendinnetjes' waren gewoon meegelopen. Zeg daar maar eens nee tegen…….! Natuurlijk konden wij die 3 extra meisjes niet wegsturen. (Ik prijs me gelukkig dat ik dat niet kan!) De dametjes hadden dus geluk! Hoe het ook zij…..Dit zijn voor ons de opstekers, die ervoor zorgen dat we onze 'drive' blijven behouden! Maar……de opsteker werd al gauw opgevolgd door een frustratie. De sewing-meiden weigerden om voor deze kinderen kleding te maken. Op het moment dat dit speelde, waren wij in Accra voor onze werkvergunning en konden dus niet ingrijpen. Volgens de sewing-meiden hadden zij het te druk en bovendien zou de opdracht te moeilijk zijn. Volgens Taiba echter (de supervisor) wilden de meiden de materialen slechts gebruiken voor hun eigen kleding. Dit is toch wel het toppunt! Aangezien we kleding hadden beloofd aan de weeskinderen, besloot Taiba uiteindelijk om zelf achter de naaimachine te kruipen. Hoewel zij dit met de beste bedoelingen heeft gedaan, was dit uiteraard niet onze bedoeling geweest. De sewing-meiden hadden weer eens een leermoment voorbij laten gaan en bovendien hadden zij werk geweigerd. Ze werden dan ook door ons op het matje geroepen! Een absoluut dieptepunt in deze hele affaire was dat een van de vaders van de meiden bij teacher Paul kwam klagen dat het onbehoorlijk was dat zijn dochter was ingezet om voor 'vreemden' kledingstukken te vervaardigen. Bizar,…. nietwaar?!!! De stralende snuiten van de weeskinderen die met hun nieuwe kleding liepen te pronken, vergoedden voor ons alles. Toen ze bovendien nog in hun nieuwe outfit op de foto mochten, was hun geluk compleet. Plotseling duwden 2 kleine meisjes ons een vodje papier in handen. Met potlood hadden zij daarop geschreven: 'Thank you; may God bless you!' Een prachtig gebaar van deze kinderen!

Dat 'onze' meiden echt 'meiden van de straat' zijn, blijkt uit 1001 dingen! Maar zelfs respect tonen en luisteren is vaak 'een brug te ver'. Maar….who is to blame? In hun community hebben ze geen goed voorbeeld. Meestal gaat het goed en proberen we een beetje te 'polishen', maar 11 maart sloeg de vlam weer eens in de pan. Situatieschets: Eén van de sewing-meiden (Hawa…what's in the name?) is haar potje aan het koken. Ze zet de houder met de kooltjes een beetje te dicht in de buurt van Taiba en van ons. Als Taiba haar vraagt om dit een eindje verderop weg te zetten, begint Hawa in het Dagbani te schelden en weigert Taiba te gehoorzamen. Dan gaan Azara 1 en Akitit zich ermee bemoeien en raakt men slaags. Hawa trilt over haar hele lijf, Azara 1 huilt en Akiti laat verbaal behoorlijk van zich horen. Als wij iedereen weer enigszins tot bedaren hebben gebracht, kijken de dames gelaten voor zich uit. Ze hebben in ieder geval voor opschudding gezorgd, want de andere Kukuomarket-bewoners kwamen vragen wat er gaande was. Toch zie je op zo'n moment een heleboel: Sommige NFD-meiden blijven rustig in een hoekje zitten en mengen zich niet in de verhitte discussies. Hadidja en Salamatu echter probeerden de ruzie-makers middels praten tot andere gedachten te brengen. Ja, ja,…..it's all in the game!.....

Dat wij van september tot maart veel ziektekosten hebben gemaakt, bleek wel uit het feit dat we maar liefst 45 declaraties gingen indienen bij onze verzekeringsmaatschappij in Nederland. De Expatriate Services voor wat betreft de global health kan dus aan de slag!

Plotseling.............valt er regen............Heerlijk!!!!!!!!!!!!! Voor het dagelijks leven betekent dit dat alles stil ligt, tot het moment waarop het weer droog wordt. Regen is een algemeen aanvaard excuus om af te haken, niet op te komen dagen enz. Onze NFD-meiden vormen daarop geen uitzondering. Twee mensen waren dus aanwezig op Kukuomarket….juist ja….Ben en Dees.

Als Ben 's morgens met de jeep wegrijdt op de compound, dan ligt er altijd wel een kat, een hond, een konijn, een kip, een gans of een kalkoen onder de auto. Als de motor wordt gestart, schiet het kleinvee links en rechts onder de auto vandaan. Behalve op die ene ochtend……..Eén kip bleef gewoon liggen en ja hoor…..knal!....Ben reedt er over heen…..één kip minder dus! Job vertelde dat de kip in kwestie ziek was en daardoor niet meer adequaat had gereageerd op het geluid van de auto. Hoe het ook zij….'s Avonds at het gezin van Jacco kip!

Het NorGhaVo-office is opgeknapt en is voorzien van een likje verf.

Dees heeft een kledingstuk dat uit Kumasi komt. Op de stof is de volgende tekst gedrukt: Owu Akyi Awereho (en de laatste letter is een omgedraaide -c-).Aangezien dit waarschijnlijk Twi is (taal uit de Ashanti-region) kan niemand in Tamale het ontcijferen. Dan dus maar de vertaling vragen in Kumasi als we in de week van 17 maart op doorreis zijn naar Accra (workpermit). En ja hoor….het is gelukt om de vertaling te achterhalen: …..Sadness after death….. Kleding die dus gedragen wordt tijdens begrafenissen……….Nou ja……….

Hawa is 'telling lies'………Hawa pocht altijd over haar familie: Vermogend (voor Ghanese begrippen); een moeder die schoolhoofd is (geweest) in Londen en nu in Accra woont; familie in Zwitserland enz. Volgens teacher Paul allemaal bluf. De moeder van Hawa zou gewoon in Tamale wonen en zelfs bij ons om de hoek in Gurugu. Toen deze vrouw het project eens kwam bezoeken, heeft Hawa haar weggestuurd. Ben en Dees mochten niet weten wie haar moeder was…………..

Hawa is nog steeds in Accra. Als ze ons na 2 weken eindelijk belt, vertelt ze dat ze bezig is 'om haar leven op een rijtje te zetten'. Ze laat weten 16 maart terug te zijn in Tamale. Dan staan wij echter op het punt om af te reizen naar Accra. Zodra wij weer terug zijn, zullen we samen om de tafel gaan zitten om bij te praten: Eigen shops van de meiden; toekomst van de containers op Kukuomarket; MOU enz. Voor de details hebben we haar verwezen naar Peter van NorGhaVo Ghana. Hij is de coördinator en is bereid taken van ons over te nemen. Hawa deelt ook nog mee dat ze weliswaar terugkomt naar Tamale, maar dat ze binnen afzienbare tijd weer richting Accra zal vertrekken……'My life is not only NFD; I am thinking about my future'………… En Hawa blijft ons bellen vanuit Accra………………. Ze laat ons weten in Accra te zullen blijven. Haar plan is om een 'big office' te starten met financiele hulp van haar familie en op de bekende plaatsen in Accra de Kayayoo-girls afkomstig uit Tamale, op te sporen en terug te sturen naar Tamale. Voor haar kantoor in Tamale zou ze al een opvolger hebben. Wij worden t.z.t. geïntroduceerd. Dus…..Hawa houdt de gemoederen bezig!!!!! Een tijdje later krijgen we van Paul te horen dat Hawa helemaal niemand heeft voor het kantoor in Tamale. Sterker nog: Zij heeft Paul gevraagd om voor haar op zoek te gaan naar een geschikt persoon. Kortom: Bluf van Hawa en categorie luchtkastelen!!! Op 29 maart reist Hawa opnieuw af naar Accra. Via Paul horen we dat ze met het vliegtuig gaat. Toe maar………!!! En wij maar 'sufferen'………..!!!

En dan gaan wij richting Accra. (17-21 maart). Dit i.v.m. onze werkvergunning/verblijfsvergunning. Tweede poging…………! De heenweg verliep voorspoedig en ook ons bezoek aan de Ghana Immigration Service in Accra was goed. Even dreigde het alsnog mis te gaan op de Immigratiedienst, aangezien men begon te zeuren over het officiële certificaat van NorGhaVo, waaruit blijkt dat dit een NGO is. Wij hielden ons rustig (maar inwendig waren we nerveus), maakten een geintje en uiteindelijk konden we gaan betalen: 200 GHc per persoon. Toen we betaald hadden, wisten we dat het goed zat. Alle formaliteiten m.b.t. onze werk/verblijfsvergunnning zijn nu dus afgerond. Het is in orde. Alles is goedgekeurd. Waarschijnlijk zullen we eind april het felbegeerde papiertje in handen hebben! We laten het dan ophalen door een staflid van NorGhaVo Ghana of door de Commander van de Immigratiedienst in Tamale. Beiden komen geregeld in Accra. Maar wij zijn blij dat we ons huiswerk klaar hebben en hiervoor niet meer hoeven af te reizen naar Accra. Want afreizen naar Accra is niet altijd een lolletje. Hoewel de heenweg prima verliep, was de terugweg vreselijk! Een bus die 2 uur te laat vertrekt en die het halverwege de rit begeeft………..wachten op een andere bus die vol zit…….dus plaatsnemen op de grond in het gangpad (7 uur)…….en ook nog een gedeelte per troto dubbelgevouwen tussen de kippen en Ben overgevend en wel door het raampje (eveneens weer 7 uur). Waarschijnlijk had Ben iets verkeerds gegeten. Toch maak je onderweg leuke dingen mee en ontmoet je interessante mensen: Van een Chinees die voor zijn bedrijf naar Ghana moest tot een Ghanees met de Duitse nationaliteit!

En de baby van Paul en Abena? Eindelijk……….daar is ie dan! Toen wij in Accra waren, is op 19 maart hun zoon geboren. Nauwelijks waren we thuis, of we gingen de nieuwe wereldburger bewonderen. Ben nodigde Paul uit om in een plaatselijke spot (kroeg) een Star (een pilsje) te gaan drinken. Er moest toch getoast worden op de baby?! A star was born…….A black star!.........Hoewel Paul het een heel leuk idee vond, vroeg hij toch om dit nog eventjes uit te stellen. Binnenkort zal de 'adoration' plaatsvinden en dan zal de naam bekend worden gemaakt. Tot die tijd is hij dus naamloos. De culturele procedure is als volgt: Op een bepaald moment zal de vader van Paul zijn zoon bij zich roepen. De vader zal vragen of Paul een naam heeft voor zijn zoontje. Als opa zich kan vinden in de naam, dan is het oké; zo niet dan moet Paul een andere naam geven of opa beslist zelf. De periode tussen geboorte en adoration is meestal 1 à 2 weken. Dit heeft te maken met de kindersterfte; het laatste stukje van de navelstreng moet nog afvallen en de besnijdenis moet nog plaatsvinden. Paul is 'modern-minded' als het gaat om het laten dopen van het kind. Op latere leeftijd zal het kind zelf mogen beslissen of hij wel dan niet gedoopt wil worden en of hij christen wil blijven. (Een broer van Paul was namelijk christen, maar is nu moslim geworden). Na ons eerste bezoekje volgde er een tweede. Dit keer namen we de supervisors mee van Kukuomarket. Voor Ayisha en Taiba was het een uitje. Inmiddels prijkt de foto van de baby-boy op onze homepage. Paul en Abena moesten even wennen aan het feit dat hun zoon op het world wide web te zien was, maar uiteindelijk vonden ze het toch wel heel erg leuk. Een afdruk van de foto spande echter de kroon! En zeker toen deze ingelijst en wel op de adoration werd aangeboden! Want op 29 maart vond de adoration plaats: de naamgeving. In alle vroegte waren we aanwezig:…… 's Morgens om 6.00 uur!!!!!!!! Het was een zeer eenvoudige celebration. Wij waren de enige 2 gasten. We spraken met de vader van Paul, die een leuke gesprekspartner was. Na een hele poos gewacht te hebben, vond de besnijdenis plaats. (Gelukkig is dit afgeschaft bij meisjes!) Dees vroeg of ze bij de besnijdenis aanwezig mocht zijn. Dat was geen probleem. Ben liet dit bloederige tafereel liever aan zich voorbijgaan! En het wás bloederig……………Een jongen die ervaring had met het uitvoeren van besnijdenissen was hiervoor uitgenodigd. Zijn uitrusting was erg magertjes. Wij vroegen angstig aan Paul of het wel safe en steriel zou gebeuren. Paul vertelde ons dat het weliswaar een pijnlijke ingreep was, maar dat het nou eenmaal 'culture' is en 'part of the process'. Okay……op hoop van zegen dan maar! Op een armoedig binnenplaatsje werd heet water gebracht en het mesje kwam tevoorschijn. Oma had de baby vast. Het bloed druppelde op de grond. Verschillende 'local' zalfjes/smeerseltjes werden aangedragen. Op het einde werd er op een kleine tissue wat poeder gestrooid. Dit bleken chemicaliën te zijn. Het huilen van de baby werd natuurlijk steeds heftiger en het ging je door merg en been! Hierna gingen we naar binnen. Op het kleine kamertje van Paul en Abena gaf opa de baby de volgende naam: Ausbert Biiwa. Hoewel het een 'Christian name' is, heeft het tweede gedeelte van de naam een traditionele betekenis, namelijk: Follow. Na de naamgeving werd het linkervoetje van de baby ingesmeerd met voedsel. (Bij meisjes wordt het rechtervoetje ingewreven met etenswaren). Dit is het teken dat de baby vanaf nu onderdeel uitmaakt van het gezin en als zodanig altijd kan mee-eten. Tenslotte gingen we buiten onder de mangoboom zitten en dronken we samen met o.a. Paul en zijn vader het lokale bier (pito) uit een kalebas. Al met al een heel bijzondere ervaring!

In ons huis hebben we last van mieren. Toen Job in onze veranda was, liet hij weten dat de mieren eitjes hadden gelegd. Volgens hem zou dit betekenen dat de bewoner van het huis stinkend rijk was!!!

Toen we nog eens informeerde bij de 'principal' van het Business College International naar de studieresultaten van Hawa, kregen we te horen dat hij haar had geadviseerd tot oktober op school te blijven. (Normaal gesproken zou haar management-cursus in mei afgelopen zijn). Wij moeten altijd en overal naar vragen. Niemand die ons iets vertelt…….en wij maar uitleggen en uitleggen……………

In het Paasweekend waren we dus in Tamale. Pasen in Ghana………..Wij merken er niet veel van, aangezien we in een moslimgebied wonen en ook in ons werk hebben we voornamelijk te maken met moslims. De mensen op de compound zijn echter Christenen en zij zitten dan ook zo'n beetje een halve week in de kerk en verder komt er veel familie langs. Tweede Paasdag staat bekend als 'Picnic-day' en is een Public Holiday. Wij hebben ook even deze 'Picnic' bezocht, maar hielden het na een half uurtje voor gezien. Te massaal! Het speelde zich af in de 'area' Kamina. Hier is tevens het Military Hospital gelegen. De 'Picnic-day' stond ook in het teken van……geen water en geen elektriciteit. Vooral het feit dat er 24 uur geen stroom was en dus de fans niet werkten, hield voor ons in dat we geen oog dichtdeden. Het was bloedheet (bijna 40 graden) en dan 'lights off' en geen water…………Not easy!!!!

27 maart werd het Damba-festival gevierd. Dit is een chief celebration van de Dagomba-tribe (een bepaalde stam uit de Northern Region), dat jaarlijks plaatsvindt in Tamale. 'Onze' 13 NFD-meiden grepen deze local holiday aan om 2 dagen niet te verschijnen op Kukuomarket. In town was het een drukte van jewelste. Hele drommen mensen op straat; er werd in de lucht geschoten en zelfs paarden liepen mee in de optocht. Het was één grote bonte stoet. Vanaf het dakterras bij Giddipass (één van de stamplekken van NorGhaVo) hadden we een mooi uitzicht.

Op het einde van de maand werden de supervisoren van Kukuomarket weer betaald. Zowel Taiba als Ayisha krijgen 25 GHc per maand. Dat wij dit geld 'open en bloot' overhandigen, vinden ze niet fijn. Ze vroegen dan ook of wij het de volgende maand wilden aanbieden in een gesloten envelop. Tsja…..cultuurverschillen…..Zijn wij gewend aan openheid, hier in Ghana lijkt veel 'in secret' te gebeuren.

Job (de broer van onze huisbaas Jacco die allerhande klussen klaart op de compound) wil in militaire dienst. Daarvoor moet hij de nodige testen ondergaan. Eind september 2007 is Job gezakt voor een opleiding, die van belang kan zijn voor zijn militaire carrière. Op dit moment is hij doende zich te prepareren op de examens van de vakken waarvoor hij destijds een onvoldoende had gescoord. Kortom: Job heeft het druk en dat is on-Ghanees!

Eind maart werd de 3-maandelijkse evaluatie weer gemaakt voor NorGhaVo, NFD, de Board en de sponsoren.

Op 28 maart was er grote paniek op de compound:……………Een slang werd gesignaleerd. Er werd zenuwachtig heen en weer gerend door Job en de overbuurman. Zij gingen de slang te lijf met stokken, bijlen en houwelen. Uiteindelijk werd ons vol trots de buit getoond: Een witte slang, die gevaarlijk bleek te zijn. Job was op de slang geattendeerd door het onrustig worden van de dieren op de compound. Het is altijd weer schrikken als er een slang opduikt! Inmiddels hebben we dit 3 keer meegemaakt: 1 keer op NFD en 2 keer op onze compound. De mensen hier maken altijd grapjes als ze ons zien schrikken. Ben wordt dan bijvoorbeeld uitgenodigd om mee op slangenjacht te gaan en Job is bereid er een heerlijke slangensoep van te maken!!!

Per toeval ontmoetten we eind maart de Ghanees Winfried; één van de NFD Board-members. We hadden hem al een hele tijd niet meer gezien en het werd tijd om bij te praten. We merkten dat hij totaal niet op de hoogte was van alle NFD-strubbelingen. Hoewel…….Hij had een nieuw bestuurslid (member of the Board) ingebracht en deze persoon had laten weten slechts te willen starten als Hawa zou veranderen. We werden geprezen om ons doorzettingsvermogen en incasseringsvermogen en verder…..ach….hij zou gaan bidden………..!!!

Op zekere dag werd er gestolen op Kpaluu Junction (ongeveer 500 GHc). Toen de community hier achter kwam, gingen de mensen 'eigen rechtertje spelen'. Zeker 50 mensen renden als bezetenen achter de dief aan. Deze kon echter ontkomen. Anders had het er slecht voor hem uit gezien. De dader wordt dan compleet in elkaar geslagen.

Eind maart waren zowel huisbaas Jacco als Suzy een paar dagen tot een kleine week afwezig. Voor het werk moest Jacco naar Bimbila en Suzy naar Accra. Er was dan ook niemand aanwezig om de nieuwe vrijwilliger Tim welkom te heten. Gelukkig waren wij er natuurlijk wel en ook Job en Batischu en de kinderen Eddy en Evelyne. Wij zorgden dan ook samen voor de eerste 'opvang'. Nu de baas van huis is, merken we dat Job, maar zeker Batischu de 'maid', meer relaxed zijn. Batischu horen we lachen en zien we dollen met anderen. Zo kennen we Batischu niet. Job verslaapt zich en 'vergeet' de motorbike te poetsen alvorens richting kerk wordt gereden. Met een vuile moterbike naar de church dus………..Normaal gesproken onmogelijk!

De laatste dag van maart gingen we met Suhayini (één van de sewing-meiden op Kukuomarket) naar de Shekinah-kliniek. Deze kliniek (gesponsord door een Canadese organisatie) is gratis voor de allerarmsten; dus ook voor 'onze' NFD-meiden. 'Problems with her legs' bracht ons naar dit ziekenhuis. Aangezien Suhayini niet kon fietsen, brachten we haar weg met de auto. Voor de terugweg gaven we haar geld voor de taxi. Ze was dus verder 'self supporting' en wij hoefden geen uren te wachten.

Zo,…… ik heb m'n best weer gedaan!

Hartelijke groet van de Ghana-gangers! Ben en Desirée