|
|
|
Zondag 1 juli: Republic Day. Dit blijkt een feestdag te zijn,
die op maandag wordt gevierd. 1 juli is ook de dag dat Ghana nieuwe bankbiljetten en munten
introduceert: 10.000 oude cedis worden
1 nieuwe Ghanese cedi. Tot 1 juli hadden we bankbiljetten van
1000-2000-5000-10000 en 20000 oude cedis. Vanaf 1 juli krijgt Ghana
bankbiljetten van 1-5-10-20 en 50 nieuwe cedis. Ten aanzien van de munten hadden we 0,5-1-2,5-5-10-20 pesewa,
dan 1-5-20-50-100-200 en 500 cedi coins. Vanaf 1 juli krijgt Ghana munten van
1-5-10-20-50 pesewas. In het dagelijks leven zal het er alleen maar
gemakkelijker op worden, omdat de nieuwe bankbiljetten een grotere absolute
waarde hebben, waardoor er minder papieren geld in omloop is. Tot 1 januari 2008
is het oude en het nieuwe geld te gebruiken. In de praktijk van alledag zal dit
voor vele mensen problemen opleveren. I.v.m. bovengenoemde feestdag op 1 juli en
sluiting van bank-kantoren op 2 juli, was m.i.v. 3 juli het nieuwe geld een
feit. Begin juli werd gestart met de ‘finishing touch’ van
Kukuomarket; de plek waar de 3 containers zijn geplaatst. Metselaar, timmerman;
iedereen werd opgetrommeld! Voor de meiden betekende dit dat zij een week niet
naar de werkplek konden komen. De metselaar is de broer van onze teacher Paul. Als één van
de ‘carpenters’ heeft Job (onze hulp op de compound) zijn diensten
aangeboden, als het gaat om o.a. het maken van tafels, krukjes en bankjes. In de
familie van Job blijkt iedereen het timmermansvak te verstaan. Er wordt (voor
Ghanese begrippen) met man en macht gewerkt! Inmiddels zijn we beland in ons vierde internetcafé. Het
blijft ‘struggelen’ op de Ghanese digitale snelweg. Enkele keren per week bezoeken we de stageplekken.
Hamishouw (attachment weaving) heeft teveel verzuim. We gaan dan ook onze eerste
waarschuwing geven. Wil zij straks (na 11 maanden stage) doorstromen richting
container op Kukuomarket, dan zal zij haar werkhouding moeten verbeteren We gaan
straks natuurlijk niet investeren in iemand ‘who is not taking the work
serious’! Ongetwijfeld zal ze vele excuses oplepelen. Wellicht een leuk idee
om met een echte ‘gele kaart’ te gaan zwaaien! Dezelfde Hamishouw was 4 juli jarig. Ze werd 19 jaar. Ze is
één van de weinigen die hun geboortedatum weten. De meeste meiden hebben geen
idee wanneer ze precies geboren zijn. Verjaardagen worden nooit gevierd. Niemand
die zo’n kind feliciteert. We besloten dan ook om even te stoppen op haar
stageplek; voor haar te zingen en haar te trakteren op een ‘pineapple’. Een
heerlijke verse ananas is niet te versmaden! Vervuiling…………….Rotzooi………….Troep………….Altijd
en overal………..! Het lijkt soms net of we het niet meer zien. We zijn er
inmiddels zó aan gewend. Of kijken we dan zonder echt te zien? Want die ene
keer ‘raakte’ het ons toch weer………..Azara 1 op de stageplek
hairdressing op blote voeten tussen een berg rommel, op zoek naar iets eetbaars.
Het leek wel een vuilnisbelt. Toen ze een klein stukje gedroogde vis had
gevonden, keek ze me (Dees) stralend aan en begon er op te
knabbelen…...!!!!!!!!!! Ja………soms moet je minder denken, om meer te kunnen
begrijpen!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! En weer gingen we naar het ziekenhuis……………Dit keer
met Adam Rafia en Azara 3. Straatmeiden zijn gewend om te overleven. Natuurlijk grijpen
zij elke gelegenheid aan om ergens ‘beter van te worden’. Heel begrijpelijk,
nietwaar? Wij hebben dan ook het sterke vermoeden dat zij hun ‘ziek-zijn’
(malaria) inzetten om met ons mee te mogen gaan naar een echt ziekenhuis. Deze
straatmeiden hebben nog nooit een ziekenhuis van binnen gezien! Bovendien zijn
deze meiden natuurlijk gewend aan malaria en worden daarvoor nooit behandeld,
omdat ze simpelweg geen geld hebben. Het zware leven maakt deze kinderen
natuurlijk slim en geslepen. Zij hadden gemerkt dat Rabbie (het meisje dat door
ons werd meegenomen naar een tandarts) medicatie had gekregen. Nou, dat wilden
zij ook wel………..! Toen wij dan ook uitspraken dat wij de jonge dames wel
door hadden, begonnen ze te glimlachen. Voor ons echter geen reden om af te
haken. Welnee……een beetje warmte, liefde en aandacht hebben zij dubbel en
dwars verdiend en moeten zij altijd ontberen. Dus……..Vooruit; let’s go……….!!! Ze keken hun ogen uit! Eerst moest er betaald worden voor een
echte ziekenhuiskaart; toen werden zij gewogen en werd de bloeddruk opgenomen.
Eenmaal in de spreekkamer weken ze geen moment van onze zijde. De dokter was
zelfs geen Afrikaan!!!!!!!!!!!! Het was een aandoenlijk gezicht: Twee pikzwarte
meiden in een groene uniform-jurk zó ‘opgepikt’van hun stageplek
hairdressing en in een echt
ziekenhuis ‘neergezet’!!! Beiden kregen dezelfde medicatie voorgeschreven. Aangezien
Azara 3 slechts Dagbani spreekt, werd alles vertaald. Toen men de meiden
probeerden duidelijk te maken dat ze de medicijnen moesten innemen na een
stevige maaltijd, kon Dees het niet voor zich houden om te zeggen: ‘Dan moet
je wel een maaltijd hébben’!!!!!!!!!! (Dagelijks worden we namelijk
geconfronteerd met meiden die honger hebben). Vol ontzag keken ze naar het zakje
waar 3 verschillende soorten medicijnen in verdwenen. Dat was een kostbaar
bezit! Op dat moment zou het ons niets verbazen als ze de medicijnen zouden
verkopen om daar eten van te kunnen kopen!!!!!!!!!!!! Niet alleen ‘onze’ meiden werden behandeld, ook Ben moest
voor ‘review’ komen. De
controle van Ben bleef niet bij 1 keer. Verschillende keren moest hij terugkomen
(hoge bloeddruk). Hawa is Hawa en dat betekent iemand met een behoorlijke
gebruiksaanwijzing! Samenwerken met haar lukt alleen als je over een
engelengeduld beschikt en een hele lange adem hebt! Natuurlijk maken wij ons wel eens zorgen over hoe het verder
gaat met NFD als wij volgend jaar zomer ‘onze hielen lichten’. Dit maken we
dan ook bespreekbaar met Hawa, maar ook met NorGhaVo. Er wordt afgesproken om vóór
ons definitieve vertrek op NFD een ‘Memorandum of Understanding’(MOU) op te stellen, waarin afspraken worden
vastgelegd. Ook laten we merken dat een profielschets voor vrijwilligers op NFD
geen overbodige luxe zou zijn. (Dit vanwege die ontzettende lange
adem!!!!!!!!!!!) Wij kunnen in ieder geval heel goed begrijpen dat jonge
Nederlandse vrijwilligers hier gillend zouden weglopen! Zoals eerder gemeld heeft Hawa absoluut een ontzettende
‘drive’en is erg bevlogen. Maar zal dit genoeg zijn om NFD te runnen? Het
schort namelijk wel aan capaciteiten. Als we de ‘schoolfees’ van Hawa gaan
betalen, praten we wel eens met de ‘principal’ van de school. Sinds half
maart volgt zij een management-cursus van anderhalf jaar en is daar nog steeds
enthousiast over. Ze voelt zich ‘als een vis in het water’ op de Business
College International en heeft als ‘class-captain’ het hoogste woord. Ze
heeft ontzettend veel ideeën, maar je moet haar af en toe afremmen. Met humor
en relativeringsvermogen lossen we veel op. Aan lachsalvo’s van Hawa is dan
geen gebrek! Zo ook die ene keer…………….Uitspraak van Hawa: ‘We
Africans, we are not smart’. Toen wij lieten merken dat zo’n uitspraak
natuurlijk nergens op is gebaseerd en kant noch wal raakt, diende zij van
repliek. Volgens Hawa hadden de Afrikanen niet zoveel hersens als wij, omdat ze
altijd teveel goederen op hun hoofd hebben moeten dragen, waardoor de hersenen
beschadigd zijn!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Typisch Hawa! Kukuomarket houdt de gemoederen behoorlijk bezig. De komende
weken staan in het teken van de ‘finishing touch’. Werklui proberen ons te belazeren. Iedereen wil ‘een
graantje meepikken’. Miscommunicatie, maar ook gebrek aan communicatie zorgen
er voor dat onze positie binnen de hele setting van werklui en Hawa niet
gemakkelijk is. We werken dus behoorlijk onder druk.Vaak is het moeilijk om in
te schatten wie je nu moet geloven! Voorbeeld: Hawa zegt de timmerman of de
metselaar te hebben betaald en de betreffende persoon zegt niets te hebben
ontvangen. Hawa maakt er een behoorlijke puinhoop van: Beloftes worden
niet nagekomen; toezeggingen worden niet uitgevoerd; budgetten worden verkeerd
gecalculeerd en dus overschreden. Als
we haar hierop aanspreken is de reactie vaak: ‘I don’t know anything….They
didn’t understand me……..I am very sorry…..Is that so?.......It’s not
my fault..................You people are too smart for me........I am not used
to your way of working............It’s too much for me............... I am too tired.............The
job is too big........I am sick enz. enz. enz. Het uitspreken van onze frustraties leidt tot een gespannen
sfeer en een ‘koude oorlog’ breekt uit! Het is al vaker gezegd. Er is hier sprake van een
energie-crisis. Om energie te sparen is er dan ook regelmatig geen
elektriciteit. Op 7 juli was er geen stroom van 8.00 tot 16.30 uur. Niet alleen
in Tamale, maar in heel Noord-Ghana! Deze bewuste zaterdag hadden we ingepland
om veel achter de computer te werken. Na bijna een jaar Ghana moeten we toch
weten dat je hier niet kúnt plannen. We tuimelen er nog steeds in en worden dus
meteen teruggefloten cq op de vingers getikt. Natuurlijk is het ideaal om hier je eigen vervoer te
hebben. Toch staan we soms op het punt om te stoppen met autorijden. Het is echt
levensgevaarlijk!!! Tot nu toe ging het altijd nog nét goed (bijna-ongelukken),
maar als je binnen 48 uur bijna een kind op de motorkap hebt liggen en bijna
geraakt wordt door een steen, dan gaat de lol er wel af. Ghanese vrienden
begrijpen dat het voor onze begrippen ‘war on the road’ is. Steeds geven ze
Ben dan ook complimenten: ‘You have done well’! Op Kukuomarket is geen elektriciteit, maar ook geen water.
Het moge duidelijk zijn dat onze meiden in de containers overdag water nodig
hebben om te drinken. We besloten dan ook om een kleine plastic watertank bij
ons thuis te vullen met water uit de kraan. Kraanwater is voor deze meiden
normaal drinkwater. (Wij echter drinken nog steeds geen water uit de kraan). Bij aankomst op Kukuomarket volgde – in onze ogen – een
laconieke opmerking van de meiden (allen moslim): ‘So, now we can wash
ourselves and start praying!’ Hoezo drinkwater?!!!!!!!! Tijdens de bouwperiode van de containers hebben we
tijdelijke sloten gebruikt. Het werd nu tijd om definitieve sloten aan te
schaffen. Oud werd door nieuw vervangen. Ieder slot heeft 3 sleutels: 1 voor
Hawa; 1 voor ons en 1 voor de ‘captain’ of sewing cq weaving. Voor iedere
container hebben we één meisje aangesteld die als een ‘captain’ fungeert
voor haar ‘department’. We wezen de ‘captains’ op hun verantwoordelijke
taak om goed zorg te dragen voor de sleutel. Nog geen 24 uur later had de
‘captain’ van sewing de sleutel al verloren. Toevalligerwijze zag Ben de
sleutel op de grond liggen bij de ingang van de sewing container. Alle meiden
waren op dat moment al vertrokken. We wisten het natuurlijk al lang: De meiden gaan erg
nonchalant met hun spullen om! We worden er een beetje moe van………………………… Men ziet 3 – voor Ghanese begrippen – prachtige
containers; men ziet 2 blanken en dan is het plaatje al zo’n beetje rond.
‘Bij die 2 witten……..dáár moet je zijn!’ Iedereen biedt z’n diensten aan, want iedereen wil geld! ‘I can teach Batik tie & dye; I will be your
watchman’ enz. Voor wat betreft de ‘watchman’:
In de beginperiode was het nodig dat er een oogje in het zeil werd gehouden. Dit
vanwege bijvoorbeeld de aanwezigheid van bouwmaterialen. Nu echter is deze
noodzaak niet meer aanwezig, omdat de containers zijn voorzien van stevige
sloten (maar dan moeten de ‘captains’ natuurlijk niet de sleutel verliezen!) Nog steeds zijn er 2 NFD-meiden verdwenen. Het zwangere
meisje Sadia (stap 2) is tot op heden niet meer verschenen op haar stageplek. We
hebben er alles aan gedaan om haar ‘op te nemen’ en een kans te geven; maar
nu houdt het op…………………………… Ook Fatimata (stap 3) hebben we niet meer gezien. Een paar
dagen na de ‘graduation’ en op de dag dat ze de fiets kreeg om te starten in
de container weven op Kukuomarket, vertrok ze richting Accra. Gelukkig waren we
nog op tijd om de fiets terug te halen uit de ‘community’ en af te leveren
op NFD. Want anders was deze absoluut verkocht! 11 juli: World Population Day. Iedereen snakt naar water. De ‘rainy season’ echter
laat op zich wachten. De cementen vloer op Kukuomarket moet nat gemaakt worden,
om scheuren te voorkomen. We moeten dus water regelen. Een extra kostenpost. …………En toen werd het water gebracht en…….. begon
het te regenen! Om Kukuomarket te promoten hebben we flyers gemaakt en
overal verspreid. Ook hebben we de hoofdlokatie van NFD onder de aandacht
gebracht, middels het uitdelen van flyers. Dit laatste is nodig voor de werving
van nieuwe meiden voor de educatiefase die in september zal starten. We proberen de meiden op Kukuomarket ook enige
‘business handvaten’ aan te reiken, zoals bijvoorbeeld: ‘How to keep the
customer satisfied?’ Natuurlijk ontbreken de 4 P’s ook niet (Price; product;
place and promotion). Bovendien brainstormen we over de periode ná de
container…….de eigen stretcher/shop (4 houten palen met een dakje van stro
of zink!). Microfinanciering wordt uitgelegd. Begrijpen doen ze het nog niet
echt. (‘Waarom moet het geld terug naar NFD?’) Dat de financiering van de
fietsen (80% lening) eigenlijk ook een klein voorbeeldje is van
microfinanciering, is te hoog gegrepen. Overigens……de eigen bijdrage van 20%
schiet niet echt op. Formulieren zijn ingevuld en ondertekend door alle
betrokkenen. Iedereen kon zich vinden in onze manier van aanpak, maar…slechts
1 meisje heeft betaald. Als we de
dames hierop aanspreken is de reactie steeds dezelfde: ‘We don’t have
money’. Aangezien ons verlof met rasse schreden nadert, moeten
we bij de Immigratiedienst een re-entry visum gaan regelen. Kwestie van
formulieren invullen, paspoorten, pasfoto’s en copieën vliegtickets inleveren
en betalen in……..dollars! Ondanks het feit dat alles correct door ons werd
aangeleverd, bleek het gewoon niet goed uitgevoerd te zijn door de betreffende
Immigratiedienst. Op 12 juli 2007 werd een
re-entry visum afgegeven,
dat slechts één maand geldig is. Concreet: 12 augustus 2007 zouden we dus weer
terug moeten zijn in Ghana. De retourvlucht is echter gepland op 12 september 2007. We
moeten dit dus weer herstellen. Het voordeel van een re-entry is namelijk dat je in Nederland
geen nieuw visum hoeft aan te vragen en daarmee dus (administratief) werk in
Nederland voorkomt. Bovendien is het regelen van een re-entry
hier in Ghana goedkoper dan een visum dat in Nederland moet worden
aangevraagd bij de Ghanese Ambassade te Den Haag.
Gelukkig werd de fout tijdig door de Immigratiedienst
hersteld. Ons is gebleken dat de Immigratiedienst ingevulde formulieren
nauwelijks leest. Men prefereert een mondelinge toelichting. Overigens is een bezoekje aan deze dienst een aparte
ervaring. Mannen in uniform menen dat ze hieraan een zekere status kunnen
ontlenen. Ze zijn beslist klant -onvriendelijk en missen alle normale sociale
vaardigheden. Op het kantoortje werken ca. 6 personen die gewoon helemaal niets
doen! Men ligt onderuitgezakt op een stoel en men kijkt je verveeld aan! Zoals bekend zijn wij erg bevlogen als het gaat om onze
meiden. Zij zijn voor ons de absolute ‘drive’ om door te gaan. Samenwerken
met Hawa wordt echter steeds moeilijker; wordt bijna onmogelijk. We spreken onze
zorgen uit………………………………de vlam in de pan!!! Hawa is absoluut niet capabel om NFD te runnen. Het schort
duidelijk aan management-kwaliteiten. Natuurlijk kennen de meiden Hawa ook. Toen Dees tegen de
girls vertelde dat we binnenkort op verlof gaan naar Nederland, begonnen ze druk
met elkaar in het Dagbani te kletsen. We vroegen om een ‘translation’, maar
degenen die Engels beheersen, durfden niets te zeggen. Na lang aandringen van
onze kant werd dan uiteindelijk toch vertaald en kwam het hoge woord eruit: De
meiden zijn bang voor Hawa en nog banger dat wij na ons verlof niet meer
terugkomen. Toen wij duidelijk lieten merken dat we na 6 weken Nederland gewoon
weer terug zijn in Tamale, keken ze ons opgelucht aan. De ‘finishing touch’ van Kukuomarket schiet al op:
Weefgetouwen worden gemaakt; ‘sign boards’worden gerealiseerd; timmer-en
schilderklussen worden afgerond; in
een hoekje is een klein plekje gemaakt, dat als toilet te gebruiken is en dan is
het tijd voor ………de Northern Stars uit Bolgatanga (noord-Ghana). Deze
jonge kunstenaars hebben wij eind april ontmoet in Bolgatanga op onze terugreis
van Burkina Faso. Zij zijn ‘artists’ op het gebied van ‘wall painting’.
Het is dus wel leuk om deze knapen te vragen om iets creatiefs aan te brengen op
onze containers. Op de dag van hun komst waren de weergoden ons slecht gezind.
De regen viel met bakken uit de lucht! Toch voltooiden de ‘Northern Stars’
hun klus. Eindresultaat: Elke container is voorzien van een leuke schildering,
die ‘het department’ symboliseert. Van verre is dus al te zien dat hier
trainingen worden aangeboden op het gebied van sewing, weaving en hairdressing.
Door de metselaar is uit het oogpunt van preventie aan de bovenzijde van
de muurtjes ‘broken glass’ aangebracht. Lege flessen worden gewoon
stukgeslagen en de scherven (met spitse punten) worden in cement geplaatst.
Effectief maar ook decoratief! En verder werden onze namen aangebracht op de ‘facing
boarders’ van de containers: NFD Sewing Paul - NFD Weaving Ben - NFD
Hairdressing Dees en het geheel werd omgedoopt tot: Hawa Plaza!!! Tussen al het staal, ijzer en beton, wordt ook nog iets
‘groens’ gerealiseerd. Ruimte hebben we daarvoor vrijgelaten. Er wordt
zwarte grond geregeld en er kan worden begonnen met aanplanten.
‘Umbrella-trees’ staan bij de ingang. Ook namen we in juli afscheid van Maartje (de
Nederlandse NorGhaVo-vrijwilligster, die bijna 6 maanden bij ons op de compound
heeft gewoond). Voor haar breekt nu een periode van reizen aan, alvorens terug
te keren naar Nederland. M.b.t. Nederland: Wij zullen in Nederland een
Ghana/NFD-presentatie houden en zijn nu doende om dit voor te bereiden. Met nog slechts een paar weken te gaan voor ons (tijdelijke)
vertrek naar Nederland, moet er nog veel geregeld worden op NFD.
Toch hebben we ons voorgenomen om steeds meer ‘los te laten’. Tijdens een ‘meeting’ hebben we onze zorgen uitgesproken
als het gaat om de toekomst van NFD. Niet alleen Hawa en Paul waren aanwezig,
maar ook Peter van NorGhaVo. Onze verlofperiode valt grotendeels samen met de
schoolvakantie van zowel Hawa als Paul. Beiden hebben dan meer tijd om onze taken over te nemen. Of
ze dat ook doen is vers twee…… Enkele weken voor ons vertrek naar Nederland liet onze
fotocamera ons in de steek. Navraag (in Nederland) leerde dat elektronica in de
tropen veel te lijden heeft. Stof, vuil, zand e.d. zullen dan ook in Nederland
m.b.v. speciale apparatuur worden verwijderd. Van onze Ghanese vrienden kregen
we het advies om dit niet te laten checken in Ghana. De ‘know-how’ ontbreekt
hier gewoon. Dat een Afrikaan verdraagt waar een westerling klaagt, bleek
maar weer eens uit het volgende voorbeeld: We hadden Peter van NorGhaVo gevraagd om het sponsorgeld uit
Nederland voor ons op te halen op de bank. Als de staf van NorGhaVo Nederland
namelijk geld overmaakt naar Ghana, dan moet de Ghanese staf van NorGhaVo
hiervoor tekenen. So far so good……………….. Het lijkt een simpele opdracht, maar hier in Ghana kosten de
meest normale dingen ontzettend veel tijd. Peter vertrok ’s morgens naar de
bank en heeft daar een hele dag moeten wachten!!!!!!!!!!! Er was namelijk maar 1
persoon die gelduitgifte kon regelen. Toen Ben zijn verontschuldigingen uitsprak
richting Peter, was de reactie: ‘No problem; don’t worry sir’!!!!!!!!!!!!
Ongelofelijk! De meeste Nederlanders zouden al 6x ‘uit elkaar geknapt’
zijn!!!!!!!!! De meiden op de stageplek hairdressing moeten een uniform
dragen: Een tuttige groene jurk! Nu is echter gebleken dat deze jurk slechts gedragen mag
worden op maandag, dinsdag en woensdag. Op donderdag en vrijdag zien we dus een
andere uitrusting. De zaterdag vraagt zelfs om een derde variant. In onze
beleving nogal overdreven, maar in deze Ghanese setting gebruikelijk. Met de meiden die werkzaam zijn in de containers op
Kukuomarket werden materialen gekocht (zowel voor sewing als voor weaving). Met
7 meiden in de jeep richting markt dus….……….. We hadden elkaar allemaal aan de hand vast; het was één
grote slinger! De meiden genoten! Zij mochten stoffen uitkiezen en mister Ben
betaalde…………..!!!!!!!!!!! Sponsoren in Nederland: Konden jullie de opgetogen gezichten
maar eens zien!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Het is zó fijn om deze kinderen ( die écht
niets hebben) uitbundig te zien lachen! Het volgende is wellicht het vermelden waard: We hebben in
totaal 4 sewing meiden met elk hun eigen naaimachine. Deze laatste heeft
natuurlijk regelmatig olie nodig. Naaimachine-olie werd dus gekocht. De meiden
wisten echter niet of ze 1 flesje met z’n
vieren moesten delen of dat ze allemaal een eigen flesje mochten hebben. Toen duidelijk werd dat de koop van 4 flesjes geen probleem
was, kon je weer de blijdschap van de gezichten aflezen. Voor iedere girl een
apart flesje! Dat was pas feest! De laatste tijd hebben we een ‘knipkaart’ als het gaat om
bezoekjes aan het ziekenhuis. De security-man van Het Tamale Teaching Hospital
komt al aangesneld als hij ons ziet. Maar goed……….dat is voornamelijk
eigenbelang……Hij weet dat er dan een kleinigheidje wordt toegestoken. Al vaker hebben we verteld dat je niet vrolijk wordt als je
het ziekenhuis van binnen ziet. Toch went alles. We kijken eigenlijk nergens
meer van op, hoewel……….van ongedierte op de vloer blijf je sidderen! Of
die ene keer toen er een patiënt werd binnengereden. Situatieschets: Een oude,
corpulente man op een gammele brancard; helemaal naakt met slechts een kapotte,
smerige doek over zijn ‘edele delen’ gegooid. Niemand die er naar taalt.
Hoezo privacy? Tijdens de bezoekjes aan het internetcafé wordt heel
sporadisch de website www.nos.nl bezocht.
Nederland is en blijft ver weg in het dagelijkse Ghanese leven, maar je blijft
natuurlijk toch een Nederlander….. Zo ook die ene ochtend. Het nieuws uit Nederland met als
strekking:…….’Moslims zijn een gevaar voor de Nederlandse samenleving’. Dit bericht is onbegrijpelijk als je weet dat moslims en
christenen in Ghana probleemloos in harmonie samenleven. Inmiddels hebben we diverse vrienden die moslim zijn. Gewoon
hele fijne mensen. Is de Nederlandse
samenleving dan echt minder
tolerant geworden? Worden alle moslims in Nederland over één kam geschoren?
Generaliseren? Als je deze feiten en gedachten ventileert in een gesprek met
één van onze vele moslim vrienden, wordt steevast met het hoofd geschud. Ze
kunnen het niet begrijpen en worden er zelfs verdrietig van. Wij wonen in een moslimgebied en zien natuurlijk dagelijks
het vele bidden in de open lucht en/of in
de moskee. Onze NFD moslim-meisjes vormen hierop geen uitzondering. Toen we
wilden starten met een ‘business-les’, werd de aanvang vertraagd. Twee
meiden vroegen ons even te wachten. Eerst moest er namelijk gebeden worden. Toch
was het een vreemde gewaarwording om deze 18-jarigen (hoofd gesluierd) te zien
verdwijnen in één van de containers. Overigens…..Op Kukuomarket is ook een
echte bidplaats voor moslims aanwezig. En dan de eerste echte Ghanese deuk in de jeep. Ben let even niet goed op bij het achteruitrijden op een
compound en knalt vervolgens tegen de poort. Stom, stom en nog eens stom, maar
ja, als het bij die ene deuk blijft tijdens de Ghanese ‘war on wheels’ in
daily traffic, dan mag je de handjes dichtknijpen! En toen………………………een slang op de compound! Op blote voeten en gewapend met stukken hout ging Job van
onze compound erop af. De
klus was snel geklaard; enige minuten later kon een ieder de dode slang
aanschouwen. Maanden geleden hadden we op NFD ook al een ‘slang-incident’.
Het blijft schrikken!!! Bij de ingang van ons terrein op Kukuomarket werden enkele
boompjes geplant. Tot onze grote verbazing was één van de exemplaren de
volgende dag al verdwenen. Volgens de ‘marktlui’ van Kukuomarket had een
ezel in de vroege ochtenduren één van de boompjes gewoon opgegeten. A happy
meal for a donkey……… Je moet ook overal aan denken! Meteen werden de andere
boompjes dan ook maar voorzien van een ‘fence’. We hopen maar dat deze
oplossing afdoende is. Azara 1 verzuimt regelmatig op de stageplek hairdressing.
Madam Mariam (the master of the shop) klaagt dat Azara vaak door de stad zwerft.
Haar community is niet ver van ons huis. Dagelijks passeren we dan ook de lemen
hut waar zij woont. Zo ook die ene
keer…………Nu zwierf ze echter niet door de stad, maar zat ze gewoon in
haar community. Reden: haar moeder had malaria en Azara moest haar vervangen. We zien veel polio-slachtoffers in de stad. De gevolgen zijn
vreselijk! Lopen kan niet meer. Voortbewegen geschiedt op de knieën (de vaak
kleine, dunne misvormde benen en voeten ‘bungelen’ min of meer achter op de
rug); zich verplaatsen gebeurt ook op het zitvlak (de handen achterwaarts
fungeren dan als voeten en zijn voorzien van plastic slippers); of men zit op
een skateboard en is op die manier enigszins mobiel. Inventief! Eén van de meiden van sewing droeg op een gegeven moment een
stoffen hoedje dat is gemaakt in de kleuren van de Ghanese vlag. Zij vertelde
dat zij het hoedje zelf had gemaakt. Ter stimulering van de ‘own business’
werden stoffen gekocht en werd het betreffende meisje (Hawa junior) gevraagd
enkele hoedjes voor de verkoop te maken. Al snel bleek dat ze haar hoedje niet
zelf had gemaakt, maar dat de baas van haar stageplek destijds het hoofddeksel
had gemaakt. Onze opdracht had kleine Hawa dan ook maar weer uitbesteed aan haar
oude baas! De girl vroeg zelfs arbeidsloon, zodat ze de maker van de hoedjes kon
betalen…….De meiden blijven verrassen…… In de weaving container op Kukuomarket zijn drie nieuwe looms
(weefgetouwen) nodig. De oude weefgetouwen hebben even als noodoplossing
gefungeerd voor de start op Kukuomarket. Deze oude weefgetouwen horen thuis op
de hoofdlokatie van NFD op de Kumbungoroad. Daar zullen we de oude weefgetouwen
in september weer nodig hebben als de nieuwe groep start in de educatiefase.
Nieuwe looms dus voor de meiden in de containers. Deze weefgetouwen worden op
maat gemaakt door een lasser. Daarvoor was het noodzakelijk dat de maten van de
looms van de stageplek van madam Juliet werden
opgemeten. Diverse malen hebben we haar hiervoor dan ook bezocht. De laatste
keer kregen we echter de wind van voren. Het was in de Ghanese setting
onbehoorlijk dat we – zonder vooraf toestemming te vragen – de maten van
haar machines kwamen opmeten. Ze
wist weliswaar dat we geen verkeerde bedoelingen hadden, maar haar machine werd
toch maar ‘gekopieerd’……In onze onbevangenheid en met de beste
bedoelingen (voor onze meiden)
hadden we zonder het te weten een ongeschreven gedragsregel behoorlijk
overtreden. Het blijft moeilijk om te werken binnen die Ghanese omstandigheden
met zijn vele ongeschreven gedragscodes.
Pech blijft ons achtervolgen. Zoals bekend werd een container
door een hurricane behoorlijk beschadigd. Nu blijkt dat een vrachtauto tijdens
het manoeuvreren de zijkant van het dak van één van de containers heeft
geraakt. Hoewel het dak (van golfplaten) een flinke ‘deuk’ heeft opgelopen,
is er gelukkig geen lekkage ontstaan. Kennismaken met andere mensen op Kukuomarket is inmiddels ook
geschied. De afgelopen tijd had men ons veelvuldig gadegeslagen en je zag de
mensen denken: ‘Wat doen die 2 Siliminga’s (white men) daar toch
allemaal?’ Toen we ons introduceerden en vertelden over ons project NFD,
daalden de ‘blessings of the Almighty God’ over ons neer. Het moge duidelijk zijn dat het niveau van de straatmeiden
bedroevend laag is. Maar ja……wat wil je ook? Als je slechts in een lemen hut
woont; nooit op school hebt gezeten en tot voor kort met een schaal tomaten op
je hoofd richting markt liep in de hoop iets te kunnen verkopen………..?!
Het gaat hier niet om leven; het is alleen maar overleven!!! Niet alleen het niveau, ook de werkhouding is voor ons
Nederlanders moeilijk te vatten. Alles geschiedt ‘tomorrow’, ‘tomorrow
next’ of ‘by His Grace’. In
onze beleving doen de girls weinig. Er is nog een lange weg te gaan om de meiden
in de containers min of meer ‘klaar te stomen’ voor hun eigen shop.
Vanzelfsprekend hebben wij ‘geen kaas gegeten’ van bijvoorbeeld
‘sewing’, maar zelfs wij zien dat de meiden slordig werken. Het stiksel van
een zoom ziet er uit als een heuvellandschap! Voor het maken van een groene
blouse, wordt een gele draad gebruikt. Dat zwarte stof vraagt om een zwarte
kleur garen is teveel gevraagd……… Blauw of wit is toch ook
goed?!................ Ja en toen kwam ons verlof ineens heel dichtbij
en werd het tijd om de meiden voor een tijdje gedag te zeggen. Op de stageplekken hadden we gevraagd of we de 7 meiden even
mee mochten nemen naar de andere 7 meiden op Kukuomarket. Samen kletsen,
samen eten, samen delen, gewoon samen zijn……Van de 14 meiden waren er 10
aanwezig. Het was heel bijzonder! We gaan naar Nederland…………………Mixed feelings!!! Ons eerste jaar in Ghana is voorbij gevlogen! Van Tamale reizen we via Kumasi naar Accra (per bus). Hierna
volgt de vlucht Accra-Amsterdam. Op 2 augustus hopen we voet te zetten op
Nederlandse bodem. Dus……….wellicht……… tot gauw?! Groet, Ben en Dees |