Untitled Document

2 oktober 2004
Voor de zoveelste keer vroeg onze chauffeur geld voor benzine en reparatie van de auto. Father Cassey echter betaalde, omdat we met zijn jeep op pad gingen. Omstreeks 10.00 uur vertrokken Rafaël, Albert (godsdienstleraar), Ben en Dees naar een authentieke ceremonie, op het gebied van paardendressuur, defilés, traditionele kledij, muziek e.d. De vice-president Atiku was aanwezig en maakte van de gelegenheid gebruik om alvast campagne te voeren voor de verkiezingen van 2007. Hij wil dan de huidige president Obasanjo opvolgen. Op het moment dat we arriveerden bij deze happening, kwamen veel hooggeplaatste personen binnen. Wij mochten echter dwars door alle kordons heenlopen. Zeer dure en gloednieuwe auto’s werden gesignaleerd; zelfs geblindeerde ramen werden waargenomen. Dit alles werd omringd door politie, militairen en security. Wat een geldverspilling en wat een contrast met de armoede die we dagelijks zien! Er liepen diverse mensen met microfoons en camera’s rond. Ben zei: “Als er een microfoon voor me wordt gehouden, zal ik mijn mening wel eens geven”. Als we Father Cassey mogen geloven, kunnen we blij zijn dat Ben die gelegenheid niet heeft gekregen.
Een opsluiting in een gevangenis zou het gevolg kunnen zijn geweest.
Vanwege het feit dat deze festiviteiten eerder waren afgelopen dan gepland was, gingen we met een volgepropte taxibus terug.

Vervolgens hielp Michael van het kantoor ons met computer-perikelen. De oude, geleende laptop vertoont nogal eens kuren!
Hierna gesproken met Father Cassey. Volgens hem zouden de problemen van Nigeria opgelost zijn, als mensen solidair zouden worden. Inmiddels hebben we meerdere varianten gehoord: de moslims die als schuldigen worden aangewezen en uiteraard de corruptie.
Ook vandaag bleven de kinderen maar roepen om aandacht (lees: cadeautjes): Brother! Sister! horen we telkens als we onze neuzen laten zien.
‘s Middags een polowedstrijd bezocht: Spelers te paard. Leuk om eens te zien! Een typisch Engelse sport. Zowel vanmiddag als ook vanmorgen kregen wij weer de beste plaatsen aangewezen. Mensen worden van hun stoel gejaagd om plaats te maken voor ons. Hier tegen protesteren helpt echt niet! In onze ogen een vreemde manier van gastvrijheid! Daar Ben meer wilde weten over de achtergronden en Albert niet op de hoogte was, werd onmiddellijk iemand geregeld die informatie kon verstrekken. Je wordt als gast op je wenken bediend! Een speler, die bij ons op de tribune zat, gaf nadere uitleg over het spel en de spelregels.
Tegen de klok van 18.00 uur werd huiswaarts gekeerd.

Zoals wellicht eerder vermeld, mag het personeel nooit samen met ons aan tafel eten. Wij eten altijd met de priester en/of priester-studenten. We hadden al vaker aangegeven dat wij dit met ons westerse hoofd niet kunnen begrijpen. Waarom mag de chauffeur niet bij ons aan tafel komen zitten? Kwestie van cultuurverschillen.
Daarmee leek de zaak afgedaan. Echter, vanmiddag nodigde Father Cassey Rafaël toch uit om samen met ons aan dezelfde tafel de lunch te gebruiken. De uitnodiging werd schuchter geaccepteerd. Hij nam plaats helemaal aan het einde van de tafel.
Maar vanavond zat hij dan toch echt eindelijk eens naast ons. Na 2½ week een heel klein stukje gelijkheid geschapen! Voor ons een kleine overwinning!
Tenslotte:
De ‘message’ van deze dag: We zijn westers geprogrammeerd.
Zaak is om de software te veranderen! Alles met een ‘open mind’ tegemoet treden!

3 oktober 2004
Vandaag is het Thanksgiving. Om 8.30 uur begon de mis die speciaal bedoeld was voor kinderen. De mis duurde van 8.30-tot 12.45 uur. (Ruim 4 uur!) en werd uitgevoerd in het Engels en het Haussa (lokale taal). Ben kreeg toestemming om vanaf het altaar te fotograferen. Wij werden als gasten apart genoemd. Vooraf hadden we toestemming gekregen om tussentijds een kop koffie te drinken. Hiervan maakten we gretig gebruik. We hadden een plaats toegewezen gekregen, van waaruit we gemakkelijk even weg konden gaan. Op 10 minuten na hebben we dus de 4 uur volgemaakt. De hele mis werd opgenomen. Het was één groot feest! Duizenden mensen die bezig waren met dansen, zingen en bidden. Het was een kleurrijke, enthousiaste menigte. Men is erg gelovig en de deelname tijdens de mis is groot. Er werd veel geofferd; dit keer geen dieren, maar wel veel goederen: schalen, manden, emmers, stoelen en natuurlijk de yam.
Swingend ging iedereen naar voren om iets te geven. De kerk in Afrika leeft!
Wat zijn wij westerlingen dan houterig! Het dansvirus zit niet echt in onze genen!
De try-out van Ben werd echter wel gewaardeerd. Zelfs Father Cassey danste mee!
Voor de 2e keer in deze 2½ week misten we de communie. Hier wordt namelijk niet rij voor rij naar voren gegaan. Als je dus netjes je beurt afwacht, dan ben je dus gewoon te laat! Bovendien mag niet iedereen hier de communie ontvangen. Als je bijvoorbeeld niet voor de kerk bent getrouwd, dan kun je het wel vergeten.
Ons progressief denkende hoofd kan hier niets mee!
Het devies is dan ook: ‘Niet afwachten, maar gewoon gaan!’ Father Cassey zei: “You have to forget the queue”. ( N.B.: Doe dat overigens ook op het vliegveld: Als je netjes in de rij gaat staan, dan mis je je vliegtuig!)

Na de mis gepraat met de beide Michaels (hoofd van de lagere school en medewerker kantoor) en met Albert (godsdienstleraar). We vroegen aan het schoolhoofd om een stukje over zijn school te schrijven, zodat we dit op onze site kunnen zetten. Wij gaan namelijk ons best doen om geld in te zamelen voor deze school. Het is dan leuk als geldgevers onder de link: donatie en/of projecten achtergrondinformatie kunnen lezen. Hij beloofde dat het morgen klaar zou zijn. (Moet ook wel, omdat we dinsdagochtend heel vroeg vertrekken; terug naar Aliade).
Geluncht. Getypt. En opnieuw computerproblemen! De oude geleende laptop bezorgt ons de nodige stress. En stress past absoluut niet in dit referentiekader! Maar in Nederland willen mensen onze belevenissen kunnen volgen. Bovendien is het beloofd. De twee werelden blijven botsen!!!
Een zekere David werd opgespoord om het computerprobleem te verhelpen. Hij was het meest kundig op dit gebied. De gasten mag het echt aan niets ontbreken; alleen het beste is goed genoeg! Iedereen blijft rennen voor de ‘white visitors’. Zeggen dat je geen voorkeursbehandelingen wilt, heeft totaal geen zin. Je bent gast en dat betekent in deze cultuur dat iedereen er alles aan doet om het jou naar de zin te maken. Punt uit. Echter……David bleek niet thuis te zijn, zodat het uitgesteld werd tot morgen. Gegeten. Inmiddels was er een priester uit Aliade gearriveerd (die wij dus reeds ontmoet hadden). Hij zal tot Kerst in Yola blijven, om priester-studenten te begeleiden. Morgen alweer onze laatste dag in Yola. Net voor het naar bed gaan, zat er een hele grote dikke grijze pad op de kamer van Dees. Ben had gezelschap van de zoveelste hagedis. Vreselijk!!!!!

4 oktober 2004
Onze laatste dag in Yola. David was opgetrommeld om onze computerproblemen op te lossen. ‘s Morgens om 7.30 uur was hij reeds ter plekke. Hoewel hij de oorzaak wist, kon het euvel niet direkt verholpen worden. Hij zou in de loop van de ochtend terugkomen. Ontbeten. De laatste foto’s gemaakt in Yola: Michael (Hoofd van de school samen met zijn team); Michael (Kantoor); Albert (Godsdienstleraar); Emmanuel (Priester-student) en Patrick (Student Banking finance). Koffers ingepakt. Even later stelde Father Cassey ons voor aan een religieuze uit Nieuw-Zeeland, die al 10 jaar als docente werkzaam was in Nigeria. Ze begreep dus heel goed dat voor ons de wereld ‘upside-down’ was! Ze vond het erg verstandig dat we eerst 3 maanden kwamen kijken. Zelf had ze 10 jaar geleden die mogelijkheid niet gehad. Ze was vrijdags vanuit Nieuw-Zeeland aangekomen en stond dinsdags voor de klas in Nigeria. Na een week wilde ze terug. Uiteindelijk is het toch allemaal goed gekomen, maar het had vele jaren geduurd voordat ze een beetje gewend was geraakt.

Nadat David de computerproblemen had verholpen, hebben we nog even de school bezocht. Hier wilden we de laatste cadeautjes uitdelen. Omdat we niet genoeg hadden voor 300 kinderen, besloten we om een spel-element in te brengen, zodat de winnaars verblijd zouden kunnen worden met een prijsje. Omdat ze net hadden leren tellen tot 50, besloten we hierop voort te borduren. Dus……Noem een getal onder de 50. Het leek een leuk idee, maar het werkte niet. Deze kinderen die werkelijk niets hebben, werden bijna gek van de spanning. Iedereen gilde en schreeuwde door elkaar. Chaotische taferelen! ‘Survival of the fittest!’ Het onderwijzend personeel leek hier niet mee om te kunnen gaan. Ze zijn gewend aan discipline.
Aangezien er geen ramen en deuren in de klassen zitten en iedereen ons zag staan in een bepaald klaslokaal, kwamen alle kinderen van de hele school aangerend. Toen we zagen dat kinderen werden geslagen met een stuk hout, toegesnauwd werden en aan de oren werden meegetrokken terug naar hun eigen lokaal, besloten we om in te grijpen. Toen we aan een leerkracht vroegen of hij misschien een ander idee had voor een spel, zei hij: “No, your idea is the best!” (Je bent gast; je bent wit; dus jij bent degene die het weet! Van overleg en dialoog hebben ze hier nog nooit gehoord!)
We bleven echter proberen om de leerkrachten mee te laten participeren en uiteindelijk resulteerde dit in een nieuw spel, dat in de buitenlucht plaatsvond. Echter….Op een gegeven moment stonden de kinderen 7-rijen dik . De kleine hummels vooraan werden platgedrukt. Plotseling zagen we het hoofd van de school (die buiten de administratie deed). We gingen naar hem toe en stelden voor om te stoppen. Het leek ons verstandiger om hem de zak cadeautjes te geven, zodat hij of het team het kon verdelen. Het hoofd van de school gaf de tekst die hij gemaakt had voor onze site en wij gaven hem de domeinnaam. Straks maar hopen op donaties!
We namen afscheid, terwijl hij maar bleef roepen: ‘God bless you’.

Geschreven Getypt. Verslag nagelopen op fouten en opgeslagen op diskette.
Gesproken met priester en priester-student over onze ervaringen tot nu toe en wat dit allemaal met je doet. Je verkeert in gezelschap van mensen waarmee je dit soort dingen fijn kunt delen.
Father Terry Cassey had nog een verrassing voor ons in petto: Hij had Michael van kantoor opdracht gegeven om voor ons een copie te realiseren van de videoband waar de mis van Thanksgiving opstond. Een dansende Terry en een dansende Ben moesten toch in Nederland getoond kunnen worden?!

5 oktober 2004
Geen water en geen stroom! Vertrek uit Yola om 7.30 uur en terug naar Aliade.
Iedereen zwaaide ons uit! Zelf hadden we nog een kleine speech op papier gezet voor Father Terry Cassey. Het personeel vertelde ons dat de priester even naar de ‘Franciscan Sisters’ was om een injectie te halen. Aangezien dat in dezelfde straat was, besloten we om alvast die richting uit te rijden. Halverwege kwamen we elkaar tegen en werd ons dankwoordje midden op straat uitgesproken. We hadden een geweldige week gehad in Yola. Father Cassey was een fijne gesprekspartner. Ook kon hij prachtig vertellen. Het was een genot om naar hem te luisteren. We hebben veel geleerd deze week. Een wijze, humoristische man die alles afgeeft wat hij heeft.
Als opsteker kregen we mee: “Als je van mensen houdt, komt het wel goed met jullie in Afrika. Ik heb gezien dat je deze week veel gepraat hebt met allerlei verschillende mensen. Dat is goed. Er was volop interactie. De Afrikanen zijn zo warm en deelnemend, terwijl wij West-Europeanen zo afstandelijk zijn. Dus kom nou maar gauw naar Afrika!” (Dit was ongeveer de strekking van zijn boodschap in het Engels).
Dat er volop interactie was, klopte wel. Maar de lokatie leende zich hier ook goed voor. In Aliade zitten we midden in de bush; in Yola zaten we volop tussen de mensen. Father Cassey had echt een open huis; dus je kwam heel snel in contact met anderen: bedelaars, daklozen, studenten, schoolkinderen, parochianen, personeel, religieuzen e.d. Dus we vinden het jammer dat we gaan. Hoewel…….in Aliade is het minder warm. De afgelopen week werkte de hitte afmattend. Toch zei iedereen dat we de goede periode gekozen hadden. We zitten namelijk tegen het einde van de ‘rainy season’. In het droge seizoen (vanaf maart-april) zijn temperaturen van 45 graden Celsius normaal in Yola.

Eindelijk in de auto eens even tijd om je terug te trekken met mooie Franse muziek. De eerste Franse klanken weer na een hele lange tijd. Toen Rafaël de kleine (zeer eenvoudige) walkman zag, werd hij bijna lyrisch. Dat Afrikanen gek zijn op gadgets, was ons al bekend. Getankt. We zagen een vrachtwagen uit Oldenzaal en uit Winschoten. In z’n algemeenheid zien we veel oude auto’s die afkomstig zijn uit Europa. Aangezien deze auto’s via de haven van Antwerpen Europa verlaten, worden ze in Nigeria ‘Belgian cars’ genoemd. In Jalingo pauzeerden we voor thee en brood. En weer werd er getankt. De auto blijkt 1 op 5 te lopen! De volgende stop was bij een parochiehuis: Holy Spirit Catholic Church. Verder maar weer. Bij het volgende parochiehuis was niemand aanwezig. De kilometers en de uren vlogen voorbij. In Gboko gingen we naar een internetcafé. Dit lag op de route naar Aliade. We wilden o.a. de diskette met daarop een gedeelte van het reisverslag verzenden en even kijken of de foto’s op onze website stonden (die hadden we namelijk op 30 september j.l. in Yola verzonden). Helaas bleek er geen enkele foto op de site te staan. Help!!! Had onze webmaster deze niet ontvangen of had hij ze misschien nog niet op de site geplaatst? We hopen het laatste! Toch hem maar even mailen………..
Aankomst Aliade om 17.15 uur. Back in the bush!!! Opnieuw hebben we ons geïnstalleerd. Tijdens onze afwezigheid van een week had men ook muskietengaas aangebracht aan de buitenkant van onze kamer. ‘s Avonds diskettes en cd-roms nagekeken en batterijen opgeladen. En natuurlijk hebben we onze belevenissen in Yola verteld aan John Atoba; aan Barnabas en de anderen. Het spreekt vanzelf dat men Father Cassey en Ben wel eens wilden zien dansen in de kerk te Yola; dus de videoband van de mis (Thanksgiving 3 oktober) werd bekeken.

6 oktober 2004
Geen water vanmorgen; wel stroom. Tijdens het ontbijt praten we met John Atoba over de planning voor de aankomende twee weken. Hij heeft geregeld dat we volgende week naar Onitsha gaan (in het Zuiden) en daar zullen we dan ook weer een tijdje blijven. Ook staat er nog een kleine week Ekiti op de rol. We komen er achter dat er alleen morgen, vrijdag en a.s. maandag niets op ons overvolle programma staat. Daarom stellen wij voor om dan les te gaan geven op de middelbare school, die zich op het terrein bevindt van het Holy Ghost House.
(Ben maatschappijleer; Dees Frans).
Aangezien Barnabas (de priester-student) momenteel stage loopt en o.a. godsdienstlessen verzorgt op deze school, wordt afgesproken dat we samen met hem maar eens naar de ‘principal’ moeten gaan. (De rector van de school). Zo gezegd, zo gedaan. We introduceerden onszelf en noemden de reden van ons verblijf. Als je dan zegt dat je je aan het voorbereiden bent op een 4-jarig verblijf in Afrika en dat je wordt opgeleid tot missionair veldwerker, merk je dat sommigen het niet begrijpen (luxe opzeggen in ruil voor het arme Afrika), maar dat velen je toeknikken met: ‘You are welcome’; ‘You are brave’; ‘I admire you’ e.d.
De rector deelde ons mee dat hij contact zou opnemen met de betreffende docenten en Barnabas zou ons morgenvroeg na het ontbijt wel komen zeggen hoe laat we konden beginnen. Zo gemakkelijk gaat dat hier. Je begint gewoon. Blijkbaar hoef je niet ingepland te worden in een rooster. We zijn erg benieuwd! Morgen staan we voor de klas in Nigeria!

Na het bezoekje aan de ‘principal’, een paar uurtjes getypt. Nog maar even profiteren van het feit dat er stroom is. Geluncht. ‘s Middags met Rafaël naar de markt in Makurdi gegaan. Barnabas reed het eerste stukje mee en werd onderweg ergens afgezet. Altijd in hetzelfde kraampje op de markt in Makurdi worden de Euro’s gewisseld tegen Naira’s. Slippers gekocht. Overigens, we merken aan Rafaël dat hij steeds probeert om geld bij ons los te peuteren. De zielige verhalen volgen elkaar in hoog tempo op.
(Mijn vrouw en kinderen hebben niets te eten; dit is de schoenmaat van mijn jongste dochtertje e.d.). Vervolgens naar een internetcafé in Makurdi geweest. Zou onze webmaster de foto’s hebben ontvangen? We zagen zijn mail en begonnen te duimen. Echter…..Hij vertelde dat hij geen enkele foto had ontvangen. Dus dat betekende dat de hele operatie van 30 september opnieuw moest gebeuren. Welke selectie hadden we ook al weer gemaakt? Het waren toch 33 foto’s van de 152? De setting was erg vervelend: Druk, warm, lawaai. We hadden het gevoel dat we niet serieus werden genomen. Men is alleen geïnteresseerd in de portemonnee van de ‘white man’. Als je maar lang blijft, levert dat alleen maar geld op. Nou, dat laatste was het geval. Maar liefst 3½ uur heeft het geduurd voordat er 46 foto’s waren verzonden. (Achteraf zou blijken dat er slechts 25 waren aangekomen).We werden er helemaal gek van. Op zo’n moment is het onderhouden van een site echt niet leuk.
Als we terug zijn in Nederland, schaffen we zelf een laptop aan, zodat we de foto’s op onze eigen computer kunnen zien. In de oude geleende laptop van John kan slechts een diskette geplaatst worden; geen cd-rom.

Om 19.45 uur waren we terug. Na gegeten te hebben, nog even gepraat met John
Atoba en Barnabas en huur auto betaald voor 1 week: 16.500 Naira (Ongeveer 100 Euro). Thomas (de wasjongen) kwam onze spullen terugbrengen: Gewassen en gestreken. Na 3 weken begint het een beetje te wennen dat je personeel hebt!

7 oktober 2004
Na het ontbijt waren we een beetje aan het rommelen, toen Barnabas naar onze kamer
kwam om te vertellen dat we vandaag konden beginnen met lesgeven op de middelbare school. Het was ongeveer 8.45 uur. De eerste les voor Ben stond gepland om 11.10 uur en de eerste les voor Dees stond om 12.40 uur op de rol. Nou, dan zullen we maar eens gaan voorbereiden!……………………………………..
Het kwam goed uit dat we in Nederland al een vooruitziende blik hadden gehad. Ben had namelijk verschillende dingen op papier gezet, die je zou kunnen plaatsen onder het vak ‘Maatschappijleer’ (economie, politiek, de samenleving in Nederland e.d.).
Gisteren had de ‘principal’ gezegd dat dit zou vallen onder het vak ‘history’; vandaag bleek het vak ‘government’ hiervoor door te gaan. Dees had voor de zekerheid maar een methode Frans in de koffer gestopt. Je kon immers nooit weten………………
Dat kwam ons vandaag dus goed van pas! De middelbare school ‘St. Michaels’s Secondary School’ bestaat uit de onderbouw van 3 klassen (Junior Secondary School: JSS 1-2-3) en de bovenbouw van 3 klassen (Senior Secondary School: SSS 1-2-3).
Ben kreeg SSS 3A: Tussen de 40 en de 50 jongens van ongeveer 18 jaar.
Dees had JSS 3A: Ook ongeveer 40 à 50 leerlingen van omstreeks 15 jaar.
Eveneens allemaal jongens. Het was zo geweldig leuk om te doen, dat je bijna vergat dat je de uitleg gaf in het Engels!
De leerlingen zijn erg leergierig. De discipline viert hoogtij! ‘A paradise for teachers!’

In de les ‘government’ vroegen de leerlingen Ben het hemd van het lijf. Een ‘white man’ die vertelt over het verre Europa en specifiek over Nederland, is iets dat ze niet dagelijks meemaken. De eerste vraag die gesteld werd was: ‘Who pays your journey?’ In de ogen van deze knaap was het een ‘waste of money’: Wie besteedt er nou zijn geld aan een bezoek aan het arme Afrika?! Je werd aangekeken of je van een andere planeet kwam! In de beleving van deze jongens ben je afkomstig uit het paradijs: Er is geen echte honger in Nederland; alle kinderen kunnen naar school gaan; er kan gestudeerd worden (ook al kunnen de ouders het niet betalen); als je ziek en/of werkloos bent, dan is er altijd een soort van sociaal vangnet enz. We hadden goed aangevoeld dat we tegengas moesten geven. Ondanks de ‘rijkdom’ in Nederland, zijn veel mensen ontevreden: Iedereen heeft het druk; mensen hebben niet genoeg tijd voor elkaar; individualisme, materialisme zijn zaken die vaak voorkomen; de ‘time is money’-mentaliteit; time-management; stress enz. We probeerden een spiegel voor te houden: ‘Hoe komt het dat we hier de hele dag lachende gezichten zien, ondanks de grote armoede?’ ‘Kwaliteit van leven?!‘ ‘Op dat gebied zouden wij als West-Europeanen nog veel van jullie kunnen leren’. Het werd stil…………………..

Ook in de Franse les was de betrokkenheid enorm. De kinderen zijn zo blij dat ze naar school kunnen gaan Onvoorstelbaar! Als je krijt vraagt, vliegt er meteen een aantal leerlingen overeind om dit voor je te regelen. Dat betekent: Buiten zit iemand achter een oude houten lessenaar, die krijt uitdeelt. (Natuurlijk verdwijnen de krijtjes ook wel eens in hun eigen zak!) Als je het bord wilt uitvegen, rennen er onmiddellijk verschillende boys naar voren, die dit voor je willen doen.
Als ze een beurt krijgen, staan ze op, gaan naast hun bank staan en geven antwoord. Het is een vreemd gezicht om zo’n 50 zwarte jongens in schooluniform voor je neus te hebben zitten!
Het uniform tijdens de schooluren bestaat uit een groene broek, een witte blouse en een groen-witte stropdas. (Jongens tussen de 12 en de 18 jaar!) Groen/wit zijn ook de kleuren van de Nigeriaanse vlag; wellicht verklaart dit de keuze van de kleur. Buiten de schooltijden wordt dit uniform vervangen door een roze uniform en op zondag is iedereen gehuld in een wit uniform.
Het niveau van de leerlingen voor wat betreft Frans was ontzettend laag. Hadden deze kinderen 2 jaar Frans gehad? Er is hier werk aan de winkel!
Na de les gesproken met de docent Frans. Hij vond het leuk dat Dees ook morgen en maandag enkele lessen van hem wilde overnemen. “Why don’t you join our team?”
(Dat gaat helaas niet, omdat we a.s. dinsdag vertrekken richting zuiden).

Na deze leuke ervaring werd de rest van de dag gevuld met: eten, relaxen, lezen, typen, praten en muziek beluisteren. Op weg naar de douche liep een duizendpoot mee. (Wist je dat die zich oprolt als je die wegtrapt?). Zelfs onder de douche was je niet alleen……….Een kikker hield je gezelschap!!!
(We zullen weten dat we ‘back in the bush’ zijn!!!)
Omstreeks 19.00 uur viel de stroom uit: Net klaar met typen en douchen.
Wat een geluk! ‘s Avonds had John Atoba een verrassing voor ons…………….
Hij had bij de kleermaker de kaftans opgehaald. Deze had hij daar voor ons laten maken. Maar niet alleen de blouses kwamen tevoorschijn; ook broeken hoorden erbij.
Met dit tenue zouden we pas echte Afrikanen zijn! We moesten beloven dat we zondag a.s. in deze kledij samen met hem naar de kerk zouden gaan. De plaatselijke bevolking zou dit erg waarderen. Wat zullen we lachen…………………………

8 oktober 2004
De oude kok Moses doet enorm zijn best en wil laten zien dat hij goed op de hoogte is van de ‘white men’s food’. Maar dat er vanochtend een bord havermoutpap verscheen…………Hopelijk blijft het bij deze ene keer!
Om 8.40 uur stond Dees voor de klas: JSS 1A vandaag (de brugklas). Gisteren in de 3e klas van deze middelbare school was het niveau al erg laag; deze brugklassers hadden (op een enkeling na) nog nooit Frans gehad. Het feit dat er lesgegeven wordt door 2 ‘white men’ gaat als een lopend vuurtje door de school. Zeker 100 jongens van ongeveer 12 jaar trof Dees dan ook aan in haar Franse les. Gelukkig is dit ook bekend bij de docenten; zodat er tijdig kon worden ingegrepen en zeker 50 leerlingen de opdracht kregen om te verdwijnen. Kleine dingen die opvallen: Binnen de klassetting wordt regelmatig gewisseld van plaats; schriften worden een kwartslag gedraaid als er in geschreven wordt; lessen van 40 minuten e.d. Hoewel er zo'n 50 leerlingen in de klas zitten, hangen er evenveel aan de buitenkant aan de ramen om mee te luisteren. Dit gaat gemakkelijk, omdat er geen glas in de ramen zit. Aangezien er ook geen deuren zijn, is het heel eenvoudig om even binnen te lopen. Niemand lijkt dit vreemd te vinden. Inmiddels raken we eraan gewend dat iedereen ons adres wil hebben. Ze grijpen elke gelegenheid aan om uit hun armoede te geraken. Logisch dat ze die kans niet laten liggen als er 2 witneuzen uit het rijke westen voor hun neus staan. Uit pure zelfbescherming houden we iedere keer hetzelfde verhaal: ‘We komen binnenkort in Afrika werken en we weten nog niet waar we terechtkomen. We wonen dan dus niet meer in Nederland’. De praktijk leert namelijk dat je anders thuis overstelpt wordt met bedelbrieven. Advies van een priester: 'You have to ignore it’. En dat is natuurlijk begrijpelijk. Ons is al verschillende keren verteld dat een leraar hier bijna niets verdient. Door de docenten van deze school werd dit beaamd: Ongeveer 7000 Naira (= 50 Euro) per maand!!!!!

Zoals reeds eerder vermeld is de dicipline groot en het geloof belangrijk. Klokslag om 6.00 uur-12.00 uur-en 18.00 uur klinkt er een signaal over het hele terrein en knielen 1000 jongens (tussen de 12 en de 18 jaar) neer om te bidden.
Je weet werkelijk niet wat je ziet! In de les ‘government’ kan hier goed op aangesloten worden. De les begon om 9.20 uur.

En inderdaad….in de les ‘government’ werd gevraagd of religie belangrijk was in
Nederland. Als je dan vertelt dat de meeste kerken in Nederland leeg zijn en slechts voornamelijk bezocht worden door ouderen, kijken ze je aan of ze het in Keulen horen donderen. ‘Maar zijn er dan geen christenen in Nederland?’ vroeg een knaap. ‘Jawel, luidde ons antwoord, maar mensen kunnen zich christenen noemen zonder dit in de praktijk te brengen’. Puur ongeloof lazen we af op de gezichten.
Maar het werd nog erger…………….
Over het schoolsysteem in Nederland wilden de jongens ook alles weten. Werd er bijvoorbeeld streng gestraft? Hier zijn lijfstraffen namelijk normaal (slaan met een stuk hout; aan de oren trekken e.d.). Wij moesten denken aan de Nederlandse situatie, waarbij sommige ouders op school van een mug een olifant kunnen maken. Ook het gebrek aan discipline op veel Nederlandse scholen schoot door ons heen.
Met ons westerse hoofd dachten wij dat het aantal werklozen in Nederland al behoorlijk hoog was (in ieder geval te hoog). Toen we het percentage noemden, begonnen de jongens te lachen. In Nigeria is 85% van de bevolking werkloos!
Op hun vraag: ‘Hoeveel vrouwen mag een Nederlandse man hebben?’, was het onze beurt om te lachen. De meeste Afrikaanse mannen hebben meerdere vrouwen. Dit wordt gezien als statussymbool. Gelukkig lijkt een kentering in gang gezet. Ook het hebben van veel kinderen levert status op. Als je geen kinderen hebt, is dat hier bijna een doodzonde.
Het homohuwelijk deed voor de leerlingen de deur dicht! Het was een shock dit te vernemen: 2 mannen of 2 vrouwen die samenleven; zelfs eventueel met kinderen.
Dat rijke land was toch wel heel raar in hun ogen: Op school is luisteren toch normaal? Naar de kerk gaan is toch verplicht? Het huwelijk is toch alleen tussen een man en een vrouw? ……………………………………….

Na het lesgeven naar de ‘staff-room’ gegaan. De indeling van de lerarenkamer is Middeleeuws te noemen: Oude houten lessenaars die als een traditionele klasopstelling achter elkaar staan. Je kijkt dus constant tegen de rug van je collega aan! Ruim een uur hebben we met veel docenten gepraat. Alle ‘teachers’ luisterden aandachtig naar onze West-Europese verhalen. Wij leerden op onze beurt veel over ‘the African way of life’.Het is opmerkelijk dat iedereen tijd heeft (of tijd maakt) om dingen met je te bespreken. Aan gespreksstof was geen gebrek! Op alle fronten werd Europa vergeleken met Afrika. Natuurlijk spraken we over het onderwijs: de lijfstraffen die als normaal beschouwd worden; de strakke discipline e.d. Je voelde de frustratie van de docenten: Slechte werkomstandigheden en een laag salaris.
Ook over religie werd gepraat. Eén van de docenten merkte op: ‘ Witte missionarissen brachten het christendom in Afrika; straks zijn zwarte missionarissen nodig om het geloof terug te brengen in Europa’.
Solidariteit, ongelijkheid, empathie, persoonlijke ontwikkeling waren tevens gespreksonderwerpen die aan bod kwamen. Men begrijpt niet dat je solidair kunt zijn met iemand die je niet kent. Ongelijkheid is vanzelfsprekend voor Afrikanen. Hiërarchie is belangrijk; evenals familie, ceremonies, tradities, gastvrijheid.
De ‘community’ telt.

Voor een West-Europeaan kan het gevaarlijk zijn om empathisch te zijn. Voor een Afrikaan is emoties tonen ‘not done’. Persoonlijke ontwikkeling is absoluut niet aan de orde. Aan deze luxe komt men niet eens toe. De dagelijkse ‘struggle for life’ vergt alle energie.
Nederigheid, angst, maar ook egoïsme zijn zaken die wij overal bespeuren.
De VIP-behandeling die wij voortdurend krijgen, heeft alles te maken met de Afrikaanse gastvrijheid en staat los van een blanke huid.
We moesten vertellen over de economie in ons land (werkgelegenheid, export, inflatie) en men wilde alles weten over de politiek. Democratie in Nederland? Daar kan men in Nigeria alleen maar van dromen! (‘Artificial democracy’). Het grootste probleem in Nigeria is de corruptie. Wanbestuur en zelfverrijking voeren hier de boventoon! Daardoor is er een te groot gat ontstaan tussen rijk en arm. Onbegrijpelijk voor een land dat over zoveel olie beschikt!
Van één van de leerkrachten kreeg Dees een tijdschrift (vakblad voor docenten, maar wel erg religieus getint!!!) De leraar Frans was bijzonder geïnteresseerd in de methode Frans uit Nederland en vond het geweldig dat Dees haar boeken ter inzage meegaf voor het weekend. (Een communicatieve methode is wel erg modern voor Nigeria!)
Ook werd het rooster voor a.s. maandag doorgenomen en werd er kennis gemaakt met de leraar ‘government’. (Die hadden we namelijk nog niet eerder gezien).
Hierna liepen we terug.

Tot de lunch gepraat, gelezen, geschreven. ‘s Middags getypt en weer even teruggegaan naar school. Voorgesteld aan de leraar Frans om deze middelbare school ook als project op onze site te zetten. Onnodig te melden dat ook hier donaties van harte welkom zijn! We vroegen of men bereid was hiervoor een verhaaltje over de school te schrijven. Het leek hem een goed idee als de ‘principal’ a.s. maandag iets op papier zou zetten. Maar hij zou het in het weekend alvast bespreken. Ze zagen elkaar dan namelijk. Zo gauw wij een voet op het campus-terrein zetten, vliegt iedereen op je af. Eerst kwam er iemand naar ons toe, die een aids-project onder onze aandacht wilde brengen. Konden we niet naar de vergadering komen? Hij had gehoord dat Ben een ‘social worker’ was en hij had iets opgevangen over een site. Konden we dan zijn project niet op onze site zetten? Ben adviseerde hem een verhaal op papier te zetten. Het project wordt verzorgd door een docent van de school en staat in het teken van preventie en educatie. Nog in gesprek met deze man, kwam nummer 2, die je wilde fotograferen. Tenslotte kwam de laatste en hij wilde zo graag het gesprek van deze ochtend (in de lerarenkamer) voortzetten. Hij vond het boeiend om veel te horen over Nederland cq Europa.

Was het echt waar dat het beleid in Nederland te soft was geweest?
Nou, dat verklaarde dan toch dat het allemaal een beetje doorgeslagen was? Je zag hem denken….Die lijfstraffen hier zijn nog niet zo verkeerd………………….

Ben en Dees bespraken samen de projecten. We kwamen erachter dat achtergrondinformatie over het eerste project ontbrak. We besloten om zuster Dorothy van het ziekenhuis in Adikpo hierover te benaderen. Even een briefje opstellen dus……‘s Avonds buiten in de bush gekletst met Barnabas. Na 18.00 is het donker en worden hier de muggen aktief. Voor de ‘white men’ betekent dit: bedekkende kleding dragen en insmeren met Deet. Hij moet altijd vreselijk lachen als we overeind springen voor één of ander eng beest. Maar vanavond sprong hij zelf op om voor ons een insekt te doden.
Het betrof een soort grote vliegende kever, met een heel hard schild en voelsprieten. Dit dier was wel degelijk gevaarlijk voor ‘white men’. We zagen aan zijn gezicht dat hij het meende…………..

9 oktober 2004
De eerste dag sinds ons vertrek uit Nederland dat er niets op het programma staat.
Priester John Atoba ging de hele dag met chauffeur Rafaël naar Makurdi. (Voor vele jongens hier is het een droom om priester te worden: Niet vanwege een roeping, maar vanwege het salaris, de auto met chauffeur en de macht). Barnabas bleef thuis. Op hem lagen stapels correctiewerk te wachten. Deze priester-student loopt dit jaar stage en moet godsdienstlessen verzorgen op dezelfde school waar Ben en Dees lesgeven. Maar vandaag is het zaterdag; dus we hoeven niet naar school.
Na het ontbijt van 7.30 uur een uurtje gekletst. (Barnabas, Ben, Dees).
Barnabas vertelde ons dat hij zijn naam wilde veranderen. Automatisch vroegen wij hoe dat dan in zijn werk ging in Nigeria. Hij vertelde dat je dit gewoon zegt tegen al je vrienden en bekenden. Maar als je het echt goed wil aanpakken, dan laat je het omroepen op radio of tv. Hij begreep echter onze vraag niet en dat is verklaarbaar. Referentiekader Afrika (Nigeria) en Europa (Nederland) is totaal verschillend. Hoezo laten registreren? Afdeling bevolking? Gemeentehuis? NAW-gegevens? (Naam-adres-woonplaats). Wat is dat?
Toen we ons systeem een beetje hadden uitgelegd, schudde hij zijn hoofd en begon te lachen: ‘They don’t even know you here’; ‘Nobody cares’.
Wij leren elke dag, maar hij ook…..Heel waardevol!

Omdat de auto vandaag de hele dag weg was, waren we aan huis gekluisterd. De hele dag in de bush waar echt helemaal niets is. Maar……. Even rust en even alleen zijn. Wat een weldaad! Je verlangt na ruim 3 weken wel naar een beetje privacy.
Constant ben je in gezelschap van anderen.
Tijd om aan het reisverslag te werken vandaag! Zelfs tijd om te lezen of naar een muziekje te luisteren! Misschien onze koffers al een beetje herschikken; dinsdagochtend a.s. vertrekken we namelijk al vroeg naar Onitsha.
Konden we onze mails maar even ophalen; zouden de foto’s nu wel op de site staan? Maar daarvoor moet je een uur rijden en er is geen auto vandaag.
Perhaps public transport? (Onder begeleiding van Barnabas);
Even aan hem vragen……………

Openbaar vervoer betekent hier in de bush: Je loopt naar de openbare weg; je houdt
een busje aan (het kan uren duren voordat vervoer komt, maar misschien komt het ook wel helemaal niet); met dat busje ga je naar Makurdi waar je dan op een centraal punt wordt afgezet; lopen naar het cybercafé is geen optie (veel te ver); tenslotte moet je een ‘motorbike’ aanhouden; je klimt achterop en je wordt naar je bestemming gebracht. Nee dus…………Laat maar……………………
We moeten wachten tot volgende week. Dan zitten we namelijk in Onitsha; een stad met waarschijnlijk enige faciliteiten.
Overigens, vandaag komt er bezoek. Wat is namelijk het geval? Aankomende maandag worden er nieuwe ‘superiors’ gekozen. John Atoba is ‘regional superior’; Gabriel Ezewudo is ‘provincial superior’. Voor beide priesters is het erg spannend of ze herkozen zullen worden. Iedere 3 jaar vindt dit plaats. Als John herkozen wordt, mag hij de komende 6 jaar op zijn post blijven. Anders wordt hij wellicht overgeplaatst. Je merkt dat hij nerveus wordt.

Vandaag komen er dus verschillende priesters hier in huis, die a.s. maandag
allemaal hun stem moeten uitbrengen op iemand. Tot onze verbazing (en verrassing) hoorden we dat ook Father Terry Cassey uit Yola vandaag naar Aliade komt. (Een autorit van ongeveer 8 uur).
Geluncht en zeker een uur nagepraat met Barnabas. De gespreksonderwerpen waren: terrorisme en reizen.
Het bokje dat we vanochtend nog buiten hadden zien staan, werd vanmiddag geslacht en gebraden. Ook de kippen maakten een hels kabaal. Die liggen morgen waarschijnlijk in de pan. Ook dat is de bush.
Omstreeks 15.30 uur kwam Barnabas ons de sleutels van het huis geven. Iedereen was of ging namelijk weg. Dus Ben en Dees waren de enige aanwezigen.

Vroeg in de avond gewandeld over het terrein van de compound. Je wordt heel beleefd begroet door alle jongens. De leerlingen van St.Michaels Secondary School die intern zijn, blijven zelfs tijdens het hele weekend aktief. Zij onderhouden het hele terrein; doen hun eigen was (die in het struikgewas ligt te drogen); sjouwen met emmers water op hun hoofd; vegen ; maken de klaslokalen schoon; sporten e.d.
3x per dag (6.00-12.00-18.00 uur) staan duizend jongens stil om te bidden.
Ze gaan naar de kerk en wonen verschillende discussiegroepjes bij (die allemaal erg religieus getint zijn). Dit alles gebeurt onder supervisie van de oudste leerlingen.
(18 jaar). Er is geen docent te bekennen. Alles verloopt rustig en gedisciplineerd.
Onze gedachten gaan naar Nederland………………………
De ‘schatjes’ uit onze samenleving moesten hier eens een jaar in de bush verblijven……..Geld voor dure trainingen en therapieën zou niet meer nodig zijn!
Vanavond bleek Father Cassey niet te komen. Er waren ‘problems’ met de auto. (Frontschade en geen benzine voorradig). Hij moest op de zwarte markt benzine kopen. Toen kwam Thomas. Hij vertelde dat er een brief voor ons was afgegeven. (De envelop was geadresseerd aan Mr. and Mrs. Benjamin!)
De inhoud sprak voor zich: Plaatselijk aids-project financieel ondersteunen.
De briefschrijver is aktief in de ‘supportgroup’ van het St. Vincents hospital in Aliade; het ziekenhuis dat we het eerste weekend dat we hier waren, reeds bezocht hadden. Inmiddels hebben we dus 2 aids-projecten: de eerste is gekoppeld aan een school en staat in het teken van preventie en educatie;de tweede is gekoppeld aan een ziekenhuis en betreft behandeling.
Terwijl we de brief aan het lezen waren, werd Dees weer verschillende keren door de muggen gebeten. Ben ontspringt iedere keer de dans. Hierna kwam John Atoba thuis en werd er gegeten. Hij vroeg aan Dees of ze een rapport van 4 bladzijden voor hem wilde typen. Dit betrof zijn presentatie voor a.s. maandag. Dan wordt er een ‘superior’ gekozen en zal blijken of hij wel of niet kan aanblijven. Daar je zijn laptop mag lenen, kun je bijna niet anders dan gehoor geven aan zijn verzoek. Dus……weg vrije avond!
Dees ging weer aan het werk …………Hagedissen, salamanders kropen tegen de muur omhoog……………

10 oktober 2004
We komen er niet aan onderuit; vandaag moeten we, gehuld in een compleet Afrikaans tenue, naar de kerk. Hoewel we eigenlijk liever de kerk op het eigen campus-terrein hadden bezocht (Barnabas deed de mis; leerlingen van de middelbare school waren aanwezig), verwachtte John Atoba toch wel van ons dat we met hem mee zouden gaan naar de St. Vincent Church in Aliade.
Deze kerk bevindt zich achter het ziekenhuis in ‘ons’ dorp. Ziekenhuis en kerk dragen dezelfde naam (St. Vincent) en beiden zijn al eens door ons bezocht. Hoewel wij inmiddels weten dat een priester hier een enorme macht heeft, blijven wij daar moeite mee houden. (Zeker omdat je John ook in andere settingen meemaakt). In onze beleving wordt er wel geprofiteerd van de macht: personneel is bang; vliegt voor hem op als hij thuis is; iedereen (behalve de 2 gasten) wordt gecommandeerd Hij hoeft maar aanwezig te zijn en je hoort overal: ‘Father’, vaak gevolgd door een knie-buiging; een hand op de borst e.d.
Even voor 8.00 uur reden we weg (John, Rafaël, Ben, Dees). Toen we voorbij het ziekenhuis kwamen, zagen we dat er volop buiten gewerkt werd………………
De ene doodskist na de andere werd provisorisch in elkaar getimmerd………..
Het aids-probleem is hier volop aanwezig.

Eénmaal in de kerk, kregen we weer de beste plaatsen. Vele mensen herkenden ons, omdat we 3 weken geleden ook hier waren geweest.
De taferelen waren identiek:
Bidden, lachen, zingen, dansen, offeren. Buiten wil iedereen met je op de foto; vraagt je adres of wil een hand. Als ze hun eigen hand toesteken, wordt deze vaak ondersteund door hun andere hand. Dit is een teken van respect.
Plotseling kwam er een man naar ons toe. Ongevraagd kregen we zijn gegevens toegestopt. Hij hield een prachtig verhaal en nodigde ons uit om naar Lagos te komen. Hij vertelde dat hij in ‘business’ zat (dat geldt overigens voor bijna iedereen) en dat hij ‘welfare’-werk voor de kerk deed. Het uiteindelijke doel blijft altijd hetzelfde: et uiteindelijkGeld geven Eenmaal thuis zijn briefje weggegooid. We beginnen het te leren….

John Atoba maakte vandaag aardig misbruik van zijn macht: Een kleine verkoudheid was voor hem reden om maar niet te preken en 1 van de 2 missen zelfs te laten vervallen. et huwelijk is toch alleen tussen een man en een vrouw?Na de kerkdienst moest de chauffeur hem meteen naar huis brengen, ons in verbazing achterlatend. Geen nood………Hij had al iemand anders geregeld die ons naar ‘huis’ bracht; maar voor ons blijft het vreemd dat dingen niet worden uitgesproken.Toen we terug waren, was ook de mis op de campus net voorbij.We liepen even de kerk in en zagen toch nog een groep leerlingen bij elkaar zitten. Dit bleek een presidium-bijeenkomst te zijn die in het teken stond van een Maria-verering.
Setting: Allemaal zwarte jongens tussen de 12 en de 18 jaar in witte uniformen die bidden, knielen en ordelijk naast elkaar zitten. Het is zondagmorgen omstreeks 10.00 uur. De eerste mis van 8.00 uur hebben ze ook al ‘achter de kiezen’! Hoewel we onder de indruk zijn, merken we aan onszelf dat we het ook irritant beginnen te vinden. Lijkt dit niet enorm veel op brainwashen? Aan ons wordt gevraagd om naar voren te komen. We stellen ons voor; vertellen de reden van ons verblijf en wisselen onze ervaringen tot nu toe uit. Als we weer gaan zitten, krijgen we allerlei ‘Maria-gebedjes’ op papier toegestopt. Even later worden we gevraagd om advies te geven. Hoezo advies? We beperken ons tot een algemeen verhaal over onze toekomstplannen in Afrika. Als we belangstellend informeren naar de bedoeling van deze praatgroepjes, blijkt opnieuw dat religie nummer 1 staat. Een voorbeeld wordt gegeven: De jongens bezoeken de zieken in het plaatselijke St. Vincent ziekenhuis en bidden vervolgens voor deze mensen. Als we voorzichtig proberen te zeggen dat het ziekenbezoek wellicht het belangrijkste is en al meer dan genoeg, kijken ze ons niet begrijpend aan. Bidden hoort er toch ook bij………………
Een beetje verdwaasd vertrekken we. Maar eerst willen de jongens allemaal op de foto. Het geheel blijft onnatuurlijk ordelijk.

Terwijl Dees beneden aan het reisverslag werkte en Ben boven zat, werd er op de deur geklopt en kwam het personeel zeggen dat er iemand was die ons wilde spreken.
Dezelfde man die ons vanochtend in de St. Vincent Church had aangesproken, kwam nu nog maar eens langs. Opnieuw werden we uitgenodigd om naar Lagos te komen. Tevens wilde hij ons adres hebben. Vriendelijk, doch resoluut hebben we zijn voorstellen afgeslagen.
Geluncht. Behalve John, Barnabas, Ben en Dees zat er nog een priester-student aan tafel (van origine afkomstig uit Sierra Leone). Na het eten met ons vijven naar een videoband gekeken. Hierna hebben we een kleine siësta gehouden. We zitten een beetje in een dip: We zijn erg moe; het is heel warm en we snakken naar dinsdag. Dan gaan we namelijk naar Onitsha. We zijn even ‘bush-moe’…………
Hopelijk kunnen we dinsdag hier vertrekken. Vanavond om 19.00 uur is bekend of er maandag, dinsdag (en wellicht nog langer) gestaakt zal gaan worden. I.v.m. de ontzettend hoge benzineprijzen heeft men gedreigd het werk neer te leggen. Iedere auto die zich dan nog op de weg begeeft, zou bekogeld kunnen worden met stenen…….Overdreven?
Omstreeks 17.30 uur vertrok John Atoba naar Makurdi, i.v.m. de verkiezingen morgen voor ‘regional superior’. Barnabas en Rafaël vergezelden hem.
Het werd duidelijk dat Father Cassey ook vandaag niet naar Aliade zou komen. Wellicht gaat hij rechtstreeks van Yola naar Makurdi. Hij zal toch ook zijn stem willen uitbrengen?

De manier van werken en leven is hier erg relaxed. Voor ons West-Europees geprogrammeerde hoofd is dat behoorlijk wennen. In onze beleving hangt het personeel maar een beetje rond of zit uren te kletsen op een boomstronk of klein houten krukje. Maar ook de priester en priester-student lopen niet over van energie.
Al dagen lang ligt er een stapel correctiewerk op Barnabas te wachten. Het laat hem totaal koud……….. 200 schriften nakijken is ‘too bad’…………………………may be tomorrow………………….De inhoud van de godsdienst-opdrachten zou passen in de jaren 30-40-50 in Nederland. Opeens heeft hij een beter idee: Het werk gewoon ongecorrigeerd teruggeven en de leerlingen mondeling overhoren. Probleem opgelost!
De ‘white men’ zijn toch echte ‘work-aholics’…………………..

Avondwandeling gemaakt over het campus-terrein en gesproken met enkele leerlingen. Vroeg naar bed.

11 oktober 2004
Geen stroom. Bovendien wordt er gestaakt. Zouden we vandaag dan wel les kunnen geven? We beginnen met een bezoek aan de ‘principal’ (rector middelbare school). Hij zou namelijk een verhaal over de school (laten) schrijven, zodat we dit kunnen plaatsen op de site. Hij beloofde ons dat dit vandaag afgegeven zou worden in het ‘Holy Ghost House’. De school bleek volop in bedrijf te zijn. De docenten hadden nog geen toestemming gekregen van hun vakbond om te mogen staken.
Om 10.30 uur begon voor Dees de Franse les in JSS 3C. Verliep prima!
Vervolgens naar de docent gegaan, die het aids-project van school leidt. Net als de ‘principal’ beloofde ook hij zijn verhaal voor onze site vandaag bij ons te laten afgeven. Preventie en educatie m.b.t. aids zijn de thema’s.
Hierna een kort bezoek gebracht aan de school-bibliotheek: Geen enkel boek was ‘up to date’; series waren incompleet; tijdschriften enorm gedateerd.
In de ‘staff-room’ gezellig gepraat met de docenten.
Om 12.40 uur stond de les ‘government’ voor Ben gepland in SSS 1C. Een nogal rommelige les. Desalniettemin was de betrokkenheid wederom groot. Meest in het oog springende vraag was: ‘Mogen de meisjes en de vrouwen in jullie land lange broeken dragen?’ Volgens de betreffende leerling stond in de Bijbel dat er mannenkleren en vrouwenkleren waren.
Nou, dit waren dan onze laatste lessen: Er werden nog enkele foto’s gemaakt en we namen afscheid van de leraren. Afscheid op de Afrikaanse manier: Je geeft elkaar een hand en legt je hand op je hart, ten teken dat je de ander in je hart sluit. Vervolgens richting ‘home’.

Na de lunch kregen we bezoek van een 6-tal jongens van de school. Buiten op de binnenplaats hebben we leuk gepraat over Nigeria en Nederland. Serieuze, aardige knapen die totaal geen perspectief hebben als het gaat om hun toekomst.
Triest om te zien en te horen!
Ook met deze leerlingen moesten we weer op de foto.
Voorbereid op ons vertrek morgen naar Onitsha.
We hadden het niet meer verwacht, maar uiteindelijk arriveerden ze dan toch……Omstreeks 17.00 uur zetten Father Cassey en priester-student Emmanuel voet op Aliade-bodem. Zij waren rechtstreeks van Yola naar Makurdi gegaan om deel te nemen aan de verkiezingen van ‘regional superior’. Ze hadden niet eerder naar Aliade kunnen komen. Veel redenen waren hier debet aan: Geen diesel te verkrijgen, i.v.m. staking; schade aan de auto; schade aan de huurauto; beslommeringen op de werkplek e.d. Toen Father Cassey liet doorschemeren dat hij (gelet op de hoge benzineprijzen) wellicht de jeep weg moet doen, was dat slecht nieuws voor chauffeur Simon. Hoe moest hij dan naar de bush rijden?
Ondanks het feit dat John niet was herbenoemd als ‘regional superior’, hebben we toch met z’n allen fijn gepraat, gegeten en gedronken.
Omstreeks 19.15 uur werden de beloofde teksten m.b.t. de middelbare school en het aids-project afgegeven. T.z.t. zullen we dit op de site plaatsen. Er werd voorgesteld om morgenvroeg om 6.00 uur te vertrekken! Rafaël (de chauffeur) en Emmanuel (de priester-student uit Yola) zouden ons wegbrengen. Uit het oogpunt van veiligheid, kreeg Emmanuel het advies om priesterkleding aan te doen.

12 oktober 2004
Om 5.00 uur liep de wekker af. Geen stroom en geen water. Om 5.50 uur zagen we Rafaël en Emmanuel. Voor ontbijt was geen tijd. Met een boterham in de hand vertrokken we om 6.30 uur. John Atoba zwaaide ons uit en gaf een brief mee, die bestemd was voor zijn collega (Father Remi) in Onitsha en betrekking had op ons bezoek. Ook Sunday zwaaide ons uit: Hij is het ‘manusje-van-alles’ (die er graag de kantjes van afloopt!)
Priester-student Emmanuel was inderdaad gehuld in witte priesterkledij. Deze outfit (in combinatie met 2 blanken op de achterbank), zou in ons voordeel kunnen werken ‘in case of problems’. Tengevolge van de staking, waren er extra moeilijke politiecontroles te verwachten. Dat deze theorie in de praktijk werkte, werd al snel duidelijk. Bij diverse controles, werd vriendelijk zwaaiend tot doorrijden gemaand.
Wat een circus! Wat een machtsmisbruik!
We zaten nauwelijks in de auto of Emmanuel begon te bidden voor een ‘safe journey’. (Religie; zelfs op wielen!)
Een autorit van 4 uur volgde. We kwamen door de plaats waar Barnabas en Emmanuel volgend jaar de laatste 4 jaar van de priesteropleiding gaan volgen.
(Theologie staat dan op de rol; Filosofie is reeds afgerond).
Omstreeks 10.15 uur werden we hartelijk ontvangen in het Holy Ghost House (The Provincialate Community) in Onitsha (Anambra-state).
We maakten kennis met Father Remi; Father Patrick; Father Chike en vele anderen.
Maar hierna volgde een wel zeer bijzondere ontmoeting. Plotseling stond Gabriel Ezewudo voor ons. Hij stond op punt van vertrek en had op de valreep vanmorgen gehoord dat Ben en Dees naar hem gevraagd hadden. Deze Gabriel was onze allereerste contactpersoon die er uiteindelijk voor heeft gezorgd dat wij welkom zijn in alle huizen van de ‘Holy Ghost Fathers’ in Nigeria. Het email-contact maakte plaats voor het menselijke contact! Heel bijzonder!
Vervolgens koffers uitgepakt, geluncht en even ‘bijgetankt’. Volgens de planning zouden we om 15.00 uur weer vertrekken naar een andere plaats, waar we enkele nachten zouden verblijven. Op ons verzoek werd dit vertrek uitgesteld tot morgenvroeg. ‘Bijtanken’ is ook voor ons noodzakelijk…………………..

Een voorstellingsrondje is hier bijna niet te doen, omdat in dit Holy Ghost House een heleboel priesters vertoeven (Provincialate Community).
Ook is hier weer een vaste dagindeling. Voor de gasten zijn de etenstijden slechts van belang: Ontbijt omstreeks 8.00 uur; lunch om 13.00 uur en avondeten omstreeks 20.00 uur.

Op onze kamer was geen muskietennet aanwezig; wel zat er muskietengaas aan de buitenkant. Met verschillende priesters spraken we over onze ervaringen tot nu toe.
Zij vertelden ons een leuke anekdote: Aangezien er regelmatig geen stroom is, wordt de elektriciteitsmaatschappij ‘Nepa’ ook wel genoemd: Never expect power always!!!
Ook werden we voorgesteld aan een priester-student. Hij deelde ons mee dat hij binnenkort voor 4 jaar naar Frankrijk (Lille) zou gaan om zijn opleiding in Europa af te ronden. De tweede priester-student was Anthony.
‘s Avonds gezellig met minstens 10 priesters gegeten en de verjaardag gevierd van de priester-student die naar Lille gaat. Plotseling viel het licht uit.
Het feit dat Ben een zaklamp bij zich had en Dees als reactie gaf: ‘Never expect power always’ (Nepa), was voor de priesters reden om in lachen uit te barsten.
Ook zagen we Father Gabriel Ezewudo weer. Hij vertelde ons dat hij morgenvroeg naar Abuja zou gaan om zijn opvolger in te werken. Hij is namelijk niet herkozen als ‘provincial superior’. (Eind van de maand zal hij ‘a sabbatical year’ opnemen en wil hij naar Frankrijk gaan om Frans te studeren).
Deze nacht werd de nachtrust niet verstoord door een Imam (zoals in Yola het geval was), maar door een priester (zijnde niet Holy Ghost). Het monotone, repeterende geluid hield je volledig uit de slaap: ‘Praise the Lord; We shall overcome; Praise the Lord; We shall overcome; Praise the Lord; We shall overcome’……………

13 oktober 2004
Tijdens het ontbijt Father Erasmus gevraagd om Euro’s in Naira’s te wisselen. Hij weet namelijk de veilige weg in het Nigeriaanse bankwezen. Na het ontbijt met Father Chike vertrokken naar een cybercafé. Het was inmiddels alweer een week geleden dat we onze mails hadden gecheckt.
We hadden dan ook wel even de tijd nodig om iedereen te beantwoorden. Het werkt niet echt handig. Makkelijker is het om contact te houden via de site.
Vooral 1 mail sprong in het oog: het CMPA (het vormingscentrum van de SMA): De opleiding zal starten in september 2005 (en niet in februari 2005). Wij hadden niet echt een voorkeur voor wat betreft de start . Wel is nu onze planning op de langere termijn wat duidelijker geworden. Als we in december terugzijn in Nederland, gaan we ons voorbereiden op onze Zuid-Oost-Azië reis (maart-juni 2005).

Vervolgens doorgereden naar Amaokpala. In de auto o.a. met Father Chike gepraat over de problemen in Nigeria. Lang was er een militaire dictatuur. De opvolgers wisten niet hoe ze een land moesten besturen. Nog steeds is er gebrek aan management en know-how op het bestuurlijke vlak. Nigeria heeft nog een lange weg te gaan! We arriveerden uiteindelijk bij de Holy Ghost Academy (secondary school) in Amaokpala.
De weg ernaar toe was geen weg te noemen: Onvoorstelbaar slecht!
Allereerst gingen we naar het parochiehuis en maakten we kennis met Father John Anyaegbunam.
We kregen water (hoewel dat eigenlijk in Ghana wordt aangeboden als welkom). Volgens Father Chike wordt kolanut gegeven als Nigeriaans gebaar van welkom. (Natuurlijk verschilt dit per regio!) Father John is tevens de ‘principal’ van deze middelbare school. Zijn school bestond pas 1 jaar. Voorheen was er in deze plaats helemaal geen middelbare school. De Holy Ghost Fathers hebben dus het initiatief genomen om hier deze school te stichten.
Slechts de eerste 2 klassen van de onderbouw zijn momenteel operationeel.
(Junior Secondary School 1 en 2).

We kregen een rondleiding over de ‘compound’: We bezochten de klassen; maakten
kennis met enkele docenten; zagen de bibliotheek en de lerarenkamer. Zowel de
bibliotheek als de lerarenkamer waren zo goed als leeg. Ook zagen we de binnenplaats waar mensen bezig waren om voor de 134 schooljongens te koken. Dit betekent: een grote pot op brandende takkenbossen!!!
De jongens verblijven intern en slapen met 35 personen op een slaapzaal!!!

Geluncht met Father Chike, Father John en een priester die tevens werkzaam was als docent Engels. Hierna ging Father Chike terug naar huis. Wij installeerden ons op onze kamer.
Om 16.00 uur gingen we opnieuw richting school. De leerlingen waren blij dat we er eindelijk waren. Ze hadden ons namelijk gisteren al verwacht.
We begonnen in Junior Secondary School (JSS) 1a. We stelden ons voor; vertelden de reden van ons verblijf en de invulling van de toekomst. En vanzelfsprekend spraken we over Nederland. Toen we de jongens vroegen in welk werelddeel Nederland lag, kregen we als antwoord: ‘In Australië’. Ook de varianten Azië en Amerika passeerden de revue. Nadat iedereen het erover eens was dat het goede antwoord ‘Europa’ moest zijn, ontspon zich een levendige discussie.
Op de vraag: ‘Is Holland a nice place to be?’ gaven we zowel een bevestigend als een ontkennend antwoord. Weer moesten we uitleggen dat we een hoge tol betalen voor onze welvaart. Elke medaille heeft twee kanten! De jongens willen alles weten; de honger naar informatie is niet te stillen; je ziet de gretigheid in hun ogen. En wij vertellen………….vertellen…………vertellen…………vertellen…………
Wij zelf zijn zó enthousiast dat we vergeten dat we constant Engels praten. Bovendien vergeten we de tijd.
Na drie kwartier gepraat te hebben in JSS 1a, gingen we naar JSS 1b.
We waren ongeveer een kwartier aan het vertellen, toen het sein kwam dat het tijd was voor de ‘games’. We moesten ons verhaal in 1b dus enigszins inkorten. Het was tijd voor sport en spel

De kinderen trokken ons mee naar de verschillende sportaktiviteiten. Ze klitten aan je. Ze volgen je als een zwerm bijen. Allereerst keken we naar voetbal. Het voetbalveld leek een ‘knollenveld’; de goal had geen net; voetbalschoenen ontbraken (blote voeten of slippers); de 2 teams waren te onderscheiden door: shirt in of over de broek (inventief!); de teamspirit echter was geweldig! Hierna keken we naar tennis, volleybal en gymnastiek. Alles vond in de buitenlucht plaats. De jongens wisten niet hoe ze het ons naar de zin moesten maken. Er werden stoelen voor ons aangesleept; stof en beestjes werden van onze kleren afgeslagen en ze voelden aan ons hoofd, want Europese haren waren toch wel erg bijzonder! Ook werd er voor ons gezongen. Omstreeks 18.30 uur werd in groepen van ongeveer 8 jongens, al wandelend, de rozenkrans gebeden. Je weet werkelijk niet wat je ziet! Je valt compleet stil! Om 19.30 uur gegeten met Father John en enkele docenten. Gezellig nagepraat over cultuurverschillen. Father John vond ons besluit om naar Afrika te komen erg dapper. (‘ I admire your courage’). We keken naar een videoband van de opening van de school. Besloten werd om de ochtendmis van 6.00 uur te verplaatsen naar 7.00 uur: Voor die Europeanen was 6.00 uur wel erg vroeg! Voor het naar bed gaan, op beestenjacht…………………een salamander werd door Ben gedood.
Hoewel er muskietengaas aan de buitenkant van de ramen zit, is er geen muskietennet aanwezig. Daarom kregen we een spray om te kunnen spuiten tegen de muggen.

14 oktober 2004
Om 7.00 uur zaten we in de mis, die plaatsvond in een multifunctionele ruimte. De bouw is nog niet voltooid. Het geheel is primitief; de sfeer daarentegen geweldig!
134 jongens in zwart-wit uniform die aktief deelnamen. Er werd volop gezongen en gebeden. Father John heette ons apart welkom en hoopte dat we een ‘safe journey’ zouden hebben. Bovendien werd voor onze gezondheid gebeden.
Na de mis werden groepsfoto’s gemaakt: 134 zwarte jongetjes, omringd door de priester, Ben en Dees. Nog voor het ontbijt nam Father John ons mee voor een kleine wandeling naar een rivier, die drooggevallen was. De plaatselijke bevolking schreef dit toe aan hogere machten, maar Father John had er een plausibele verklaring voor.

Na het ontbijt gingen we naar school. De introduktie van gisterenmiddag werd vanmorgen voortgezet. Ditmaal in JSS 2a en JSS 2b. En weer vuurden alle leerlingen vele vragen op ons af: ‘Waarom zijn jullie rijk?’ ‘Waarom zijn jullie wit?’ ‘Gaan jullie ook naar de kapper?’ ‘Waarom krijgen jullie de communie op de hand en niet op de tong?’ ‘Mag ik met je mee naar Nederland?’ enz.enz.
Deze introduktie duurde van 9.00- tot 11.00 uur. Van 11.00- tot 13.00 uur stond de Franse les gepland: in 4 klassen een half uur. De les ‘government’ was niet aan de orde, omdat de leerlingen daarvoor te jong waren. Bovendien hadden we dit min of meer geïntegreerd in ons introduktieverhaal. Bij binnenkomst staat de hele klas op en zegt: ‘Goodmorning Aunty/Sir’. ‘You are welcome in our class’. ‘May God bless you’. Onvoorstelbaar! Het niveau van deze leerlingen was een beetje hoger dan in Aliade.

Men vond het leuk dat er Frans gegeven werd, omdat de docente Frans afwezig was i.v.m. geboorte kind. Het feit dat we het rooster van de docenten verstoorden, was voor deze mensen geen enkel probleem.
Om 13.00 uur werd er geluncht. Father John gaf ons het beloofde woordje van de school voor onze site (op papier en op diskette). Tevens kregen we een videoband en foto’s. Omstreeks 15.30 uur vertrokken we per auto voor het middagprogramma.
De leerlingen zwaaiden naar ons en dachten dat we al definitief weggingen. Ze werden gerustgesteld door Father John. Laatstgenoemde vertelde ons dat de jongens het een eer vinden dat je er bent. Voor deze kinderen (die absoluut niets hebben) zou dit een ervaring betekenen, die ze nooit meer zouden vergeten. Het zwart-wit uniform had inmiddels plaats gemaakt voor een geel uniform.

We reden rechtstreeks naar een bijeenkomst van de ‘community’. Alle leiders waren aanwezig. Het was een soort dorpsraad; een samenkomst van ‘wijzen’. Zeker 50 mensen werden aan ons voorgesteld door de ‘chief’ (stamhoofd).
De mannen stonden binnen; de vrouwen moesten buiten blijven staan. De gasten (Ben en Dees) en de priester (Father John) moesten binnen plaatsnemen. Volgens de traditie moeten gasten welkom geheten worden d.m.v. het eten van een kolanut (een soort walnoot). Ben moest tevens een kolanut in zijn broekzak steken en deze mee naar huis nemen, zoals een echte Igbo (volksstam uit het zuiden van Nigeria) betaamt.
De enige taal in hun beleving is de Igbo-taal. Hierna werden de ‘blessings’ over ons uitgesproken. Dit blijkt de taak te zijn van de oudste van het gezelschap. Het volgende onderdeel van het welkom-heten, bestond uit het reinigen van de handen; het besprenkelen met water. Hierna volgde een voorstellingsrondje, waarbij de hiërarchie weer erg belangrijk was. (Veel vorm; weinig inhoud!)
Vervolgens kregen we een brief overhandigd. (Amaokpala Development Union Orumba Nortyh Local Government Anambra State Nigeria): Welcome address presented by Amaokpala community on the occasion of visit by Ben and partner.
In deze bedelbrief werd uiteraard gevraagd om geld. Het verzoek zullen we op onze website plaatsen en hoort eigenlijk bij het project ‘Holy Ghost Academy Amaokpala’
(An appeal for funds for the development of our mission college: Holy Ghost Academy, Amaokpala). Hierna werd een cadeau aangeboden. De gasten kregen een prachtig houtsnijwerk, dat ‘geboorte’; symbool van vrede en liefde voorstelt. Tenslotte moesten we natuurlijk weer allemaal samen op de foto!

Na dit bijzondere bezoek, liet Father John ons de omgeving cq de aangrenzende plaatsen zien. Als kinderen de priester zien, beginnen alle gezichtjes te stralen en rennen ze achter de auto aan en blijven maar roepen: Father………….Father……………Father………….
Als ze dan op de achterbank ook nog 2 blanken zien zitten, kan hun dag niet meer stuk. Door de openstaande autoraampjes horen we: Onye ocha…………….
Onye ocha………….Onye ocha……..Dit is de Igbo-taal voor: ‘white men’.
Allereerst werd een stop gemaakt bij een plaatselijke varkensboerderij. De eigenaar vond het een eer dat een ‘Father’ en 2 ‘white men’ interesse toonden in zijn dagelijkse ‘struggle for life’. Hierna bezochten we ‘St. Peters Catholic church’ en voerden we een fijn gesprek met Father John en de priester uit de parochie (die tevens les gaf op de middelbare school van Father John). Cake en likeur kregen de gasten voorgeschoteld.
Ons laatste bezoek was aan een echtpaar. Beiden hebben een goede functie. (Zij werkt op het Ministerie in Abuja en hij is een ‘businessman’. Bovendien zijn ze een sponsor voor de Holy Ghost Fathers) .
Bij aankomst bleek dat de vrouw des huizes niet thuis was. We werden ontvangen op de inmiddels bekende Nigeriaanse manier. Dit betekent: Voor gasten worden alle voorradige drankjes gepresenteerd op een dienblad; men wil laten zien wat men heeft; ook wordt onmiddellijk de tv aangezet; er wordt nauwelijks gesproken, doch meteen word je voorzien van eten. (Bij ons stel je de vraag: ‘Wat wil je drinken?’; je zou juist een tv uitzetten en je zou eerst een gesprek met je gasten voeren, alvorens aan tafel te gaan). Onvoorwaardelijke gastvrijheid is vanzelfsprekend in Nigeria. (In de Nederlandse cultuur is het vaak gebruikelijk om gasten eerst min of meer ‘te plaatsen’). Plotseling viel het licht uit……………..Volgens de gastheer en Father John is het in Nigeria altijd: ‘Suffering and smiling’!!!………………………
Nadat we ‘thuis’ waren gekomen, bleek dat er wederom gegeten moest worden.
Vanavond stond Ukwa op het menu. (Igbo-taal). In het Engels geheten: Breadfruit.
Father John had nog een verrassing voor ons in petto: Namens de school kregen we van hem prachtige Afrikaanse stof. Hier zullen we straks in Ghana bij een ‘tailor’ iets leuks van laten maken.

15 oktober 2004
Vanmorgen moesten we afscheid nemen van de leerlingen en de docenten van de ‘Holy Ghost Academy’ in Amaokpala. In iedere klas gingen we naar binnen om gedag te zeggen. De jongens vonden het erg dat we gingen (en wij ook).
Nog net voor vertrek even hun rooster opgeschreven, zodat we een beeld kunnen schetsen van de discipline.

Het betreft hier de school in Amaokpala (een vergelijkbaar
strak rooster gold tevens in Aliade en zal straks ook gelden in Ihiala en andere plaatsen). Deze ‘timetable’ behelst maandag t/m.vrijdag en wordt in het Engels weergegeven. Dit om het authentieke karakter te behouden:

5.00 uur: Rising/Bath (Silence hour)
5.30 uur: Morning prayer/Meditation
6.00 uur: Morning Mass
6.40 uur: Morning functions
7.00 uur: Breakfast
7.30 uur: Morning Assembly
8.00-1.40 uur: Classes
14.00 uur: Lunch
14.30 uur: Siësta (Silence hour)/(Wednesday Laundry)
15.30 uur: Afternoon preparation/classes/(Wednesday Singing)
17.00 uur: Games/ (Tuesday & Thursday Labour)
18.00 uur: Bath (Silence hour)
18.30 uur: Rosary prayer in groups
19.00 uur: Supper/Recreation
19.30 uur: Studies
21.30 uur: Night-prayer
22.00 uur: Lights out

Note: There is no speaking of venacular in the school compound. During silence
hour no talking of any kind; absolute silence must be maintained.

Vandaag gaan we naar Ihiala. Lang geleden hebben Ierse priesters hier scholen en ziekenhuizen gesticht. Onderweg een moeilijke politiecontrole gehad.
St. Martins’s parish werd aanschouwd. Holy Ghost Juniorate (Seminary High School) werd bereikt. Seminary en secondary school bevinden zich samen op 1 compound.
We maakten kennis met Father Anthony, Father Bartholomeus en Father Leo(n). Laatstgenoemde was de ‘principal’ van de school. Daar Father Leo naar een
begrafenismis was, moesten we even wachten en besloten we om alvast het terrein te gaan verkennen: We zagen de klaslokalen, de slaapzalen, de lerarenkamer, de bibliotheek e.d. De school is 51 jaar oud en onvoorstelbaar bouwvallig. Er verblijven 620 jongens intern. Als welkom kregen we pinda’s en bananen. Dit is een gebruikelijke combinatie. Father John Anyaegbunam probeerde Father John Atoba telefonisch te bereiken (per mobiele telefoon), maar dat lukte niet. Het telefoonnetwerk is incompleet; je kunt slechts naar bepaalde gedeeltes van het land bellen. We lunchten en maakten kennis met andere priesters. Na de lunch per auto en te voet de compund verkend en veel foto’s gemaakt. De slaapzalen (hostels) waren inhumaan. Met zo’n 110 jongens werd op een slaapzaal geslapen. In Nederland leven de beesten in betere omstandigheden. We konden het niet meer aanzien en zijn de slaapzalen uitgelopen. Toen we de jongens vroegen hoe het hen op school beviel, zeiden ze: ‘Oh, we are happy!’……………………………………..

Om 16.30 uur een gebedsbijeenkomst bijgewoond (Benediction) in de kerk. Setting: 620 jongens tussen 11-en 20 jaar in blauw-grijs uniform die zingen en de rozenkrans bidden.

Of dit nog niet genoeg was, verscheen hierna plotseling de rektor (Father
Leo) en werden wij verzocht op het altaar plaats te nemen. Nadat de rektor de reden van ons verblijf had gemeld, stelde hij de jongens in de gelegenheid om vragen aan ons te stellen. Aangezien er ruim 600 leerlingen zaten en er geen microfoons aanwezig waren, fungeerde de rektor (met luide stem) als intermediair tussen ons en de jongens. De vragen klonken ons inmiddels vertrouwd in de oren. Na afloop vroegen enkele jongens nog door; wilden met je op de foto of smeekten om je
e-mailadres. Ongevraagd kregen wij veel e-mailadressen toegestopt.
Bij een waterput vroeg een jongen hoe wij in ons land aan water kwamen……..
‘easy life’……………

Typen lukte vanavond niet meer: Stopcontact kapot en geen stroom.
Kleine gebedsdienst bijgewoond en hierna gegeten onder het genot van ‘some nice discussions’.Het onderwerp ‘malariamuggen’ werd aangesneden. (In vroeger tijden de ‘white men’s dead’). Op dit logeeradres is geen muskietennet; er zit geen muskietengaas aan de buitenkant en er is ook geen spray om te kunnen spuiten.
Er werd ons echter verzekerd dat het op deze plek reuze meeviel met de muggen.
Voor de behandeling van malaria adviseerden enkele priesters om bladeren van een bepaalde boom te eten. Even later zochten we onze kamer op. Het bleek de kamer te zijn waar onlangs de bisschop had geslapen.

16 oktober 2004
We zijn vandaag een maand weg: Nog nooit zoveel indrukken opgedaan! Een derde gedeelte van de reis zit erop. We hebben het gevoel of we een jaar weg zijn, in plaats van een maand.
Buiten zijn de jongens alweer aktief. De blauw-grijze uniformen hebben plaats gemaakt voor groen-witte pakjes.
In het parochiehuis achter de kerk hadden we de mogelijkheid om onze mails te checken. Net voor vertrek nog enkele spreuken overgeschreven, die aan de muur hingen:
-Even if you’re on the right track, you’ll get run over if you just sit there.
-No goal is to high, if we climb with care and confidence.
-This one thing I do, forgetting those things which are behind and reaching forth.
Omstreeks 12.00 uur vertrokken we uit Ihiala. Father Leo en Father Bartholomeus zwaaiden ons uit. Nog net op de valreep hadden ze het verhaal van deze school op papier gezet, zodat wij dit als projekt kunnen plaatsen op onze site.
Terug naar Onitsha dus, waar we omstreeks 13.30 uur arriveerden. De wegen waren erg slecht en erg druk. Het is moeilijk fotograferen vanuit een openstaand autoraampje; het had een impressie gegeven van één grote heksenketel!
Eénmaal gearriveerd bij de Holy Ghost Fathers in Onitsha, informeerde iedereen naar onze ervaringen in Amaokpala en Ihiala. Opnieuw geïnstalleerd op onze kamer (de plek waar we dinsdag j.l. waren aangekomen en woensdag j.l. weer waren vertrokken. Nu is het zaterdagmiddag en zullen we hier blijven tot dinsdag a.s.).

Wat opvalt, is dat imitatiegedrag bijna onvermijdelijk lijkt te zijn: Zoals Europa de Verenigde Staten vaak probeert te imiteren, merk je hier dat Afrika Europa wil imiteren. Het is een heel geleidelijk proces. Laten we hopen dat ze alleen de goede dingen overnemen!!!
Taal-en cultuurverschillen maken het soms moeilijk om informatie op de juiste manier in te schatten: Wordt er nou een grapje gemaakt of (juist) niet?

Back top

17 oktober 2004
Om 8.00 uur zaten we in de kapel van het Holy Ghost House in Onitsha.
De mis duurde slechts tot 9.15-9.30 uur. (Kort voor Afrikaanse begrippen).
Aan het einde van de dienst moesten we naar voren komen om onszelf voor te stellen.
Na afloop spraken verschillende mensen ons aan, o.a. een man die van 1986 tot 1988 in Wageningen had gestudeerd. Ontbeten en gepraat met Father Remi. Gewandeld; gefotografeerd en een leuke discussie gevoerd met priester-student Anthony. Tijdens de lunch gepraat met de priesters over ‘kerk-zijn’. Wij zeggen dat onze voorkeur uitgaat naar een ‘doing church’ in plaats van een ‘praying church’. We merken dat sommigen dit kunnen waarderen; maar het merendeel reageert niet-begrijpend.
‘s Middags de was gedaan (op de hand; in een emmer met koud, vies water). ‘This belongs also to the experience!’ Op deze plek is namelijk geen Thomas (de wasjongen van Aliade). Getypt en weer een gedeelte van het reisverslag opgeslagen op diskette.
Hoewel er toch een cd-rom-station op de laptop blijkt te zitten, kunnen we nog onze foto’s niet bekijken, i.v.m. onvoldoende capaciteit. Het blijft behelpen!
‘s Avonds de ‘Benediction’ (een gebedsdienst) bijgewoond. Vanwege de maand oktober begon de dienst een kwartier eerder en werd de rozenkrans gebeden. We zullen blij zijn als we volgende week de setting van de Holy Ghost Fathers kunnen verlaten. Natuurlijk waarderen we dat we ruim 5 weken op veel verschillende lokaties te gast waren, maar het religieuze aspect was voor ons wel erg dominant aanwezig.
Morgen alweer onze laatste dag in Onitsha.

Back top

18 oktober 2004
Tijdens het ontbijt gepraat over de cultuurverschillen. Ook de cultuurshocks die wij ondergaan, worden besproken. De enkeling die in Europa is geweest, begrijpt ons en kan onze ervaringen plaatsen.
Omstreeks 10.00 uur vertrekken we (Father Chike, Father Leonard, Ben en Dees).
Doel van onze korte trip is: Asaba (bezoek SMA) en Onitsha (kathedraal). De weg ernaar toe was chaotisch. Er is geen sprake meer van een bar slechte weg; eigenlijk is het geen weg te noemen. Vier rijen auto’s naast elkaar, die absoluut geen rekening houden met elkaar. Luid toeterend en scheldend baant iedereen zich een weg. Hier geldt het recht van de sterkste! Het wordt mistig van de uitlaatgassen. Blauwe walmen komen door het openstaande autoraampje naar binnen. Om misselijk van te worden!
Het doorkruisen van de drukke stad was dan ook geen sinecure. Wie in Nigeria kan autorijden, kan de hele wereld over! Door de drukte kon er slechts stapvoets worden gereden. Verkopers maakten hier gretig gebruik van. Zij probeerden hun produkten te verkopen. Dit gebeurde al rennend langs de file. Natuurlijk droegen ze alles op hun hoofd: water, brood, kranten, shirts, bananen e.d. Uiteindelijk staken we de rivier de Niger over. Een brede, vervuilde rivier, waarop geen scheepvaart plaatsvindt.

Aankomst in Asaba (Delta-state). St. Patrick’s Catholic Church werd bereikt.Hier zouden we kennismaken met de SMA-Fathers. Voor ons een bijzondere gebeurtenis, omdat de SMA de organisatie is die ons in 2006 zal uitzenden. We hebben dan ook de nodige vragen op papier gezet .Echter……er was niemand thuis. Wat bleek?
Ons bezoek was niet aangekondigd. Nederlanders zouden van te voren een afspraak hebben gemaakt. Nigerianen vinden het normaal om ongepland bezoeken af te leggen. Het risico dat er dan niemand thuis is wordt op de koop toegenomen.
Een cursus planning zou hier niet misstaan! Wel nog even met een katecheet gepraat, die zijn best deed om onze vragen te beantwoorden.

Hierna stelden Father Chike en Father Leonard voor om even naar Regina
Mundi te gaan (Private school: Nursery and Primary school).
We spraken met een religieuze van de O.L.A.: Een zusterorganisatie van de SMA.
Vervolgens terug naar Onitsha: Hier zagen we de kathedraal en het huis van de bisschop. Terug naar ‘huis’. Geluncht. Kennis gemaakt met de secretaris van de ‘Provincial Superior’. Tegen het einde van de middag met hem een cybercafé bezocht. Belangrijkste doel was daar om een diskette te verzenden, met daarop een nieuw gedeelte van het reisverslag. Bij het verlaten van het parkeerterrein reed de ‘driver’ zich vast in een riolering die open lag. Ben sprong uit de auto en maande het verkeer tot stoppen. Blijkbaar maakte de ‘white man’ indruk, want het werkte. Onder het geroep van ‘Onye ocha’……’Onye ocha’ ( Igbo-taal voor ‘White man’) sprong Ben weer in de auto. Inmiddels zijn de muggenbeten bij Dees echt niet meer te tellen.
De koffers werden ingepakt, want morgen is weer het devies: Vertrekken!
We gaan Onitsha verlaten.

Back top

19 oktober 2004
Na het ontbijt gezellig nagepraat met de secretaris van de ‘Provincial Superior’. Extra leuk, omdat hij veel in Europa is geweest en zelfs 3 jaar in Frankrijk heeft gewoond en gewerkt. (Lille en Parijs).Vandaag gaan we naar Ekiti-region: de plaats ‘Warri’ staat op de rol. We zullen worden weggebracht door Father Leonard. We namen afscheid van Father Chike. Om 10.00 uur zou namelijk een vergadering starten, waar hij naar toe moest. Hij gaf ons zijn e-mailadres en tevens informatiemateriaal m.b.t. ‘Anyigbo Missionaries Training Apostolate’. Dit met het doel om geld te geven. Father Leonard (die zoals later zou blijken geen priester was, maar oblaat), gaf ons een dvd met de sprekende titel: ‘The priest must die’.
Gewerkt aan het reisverslag. Tevens genoteerd voor John Atoba wat we de afgelopen anderhalve week hebben gedaan. Ook samen planning Nederland besproken.

Wat ons opvalt, is dat luisterende Nigeriaanse oren een typisch trekje hebben: Bij aanvang van een gesprek is er aandacht en wordt er steeds herhaald: ‘You are welcome’. Echter……….In 1 keer slaat de interesse om in desinteresse en loopt men gewoon weg (terwijl je nog midden in je verhaal zit!) Cultuurverschil?!
Plotseling werd er op onze kamerdeur geklopt en stond Father John uit Amaokpala voor ons. Hij moest in het Holy Ghost House van Onitsha zijn, i.v.m. een vergadering en kwam ons nog even gedag zeggen.
Gewandeld en buiten gezeten. Dat het gebouw pas 5 jaar oud is, is niet voor te stellen. Je zou ook geloven dat het 100 jaar oud is. Er wordt hier namelijk gewerkt met heel slecht materiaal.
Tot onze verrassing ook nog een Nederlandse priester ontmoet. (Werkzaam in Nederland; had 2 jaar in Ethiopië gewerkt en was in Nigeria voor een maand vakantie).
We vertelden hem onze ervaringen. Wat heerlijk om even in je moedertaal te kunnen praten! Hij zei: “ Als je éénmaal in Afrika bent geweest, dan word je nooit meer wie je was. Je kunt het ook aan niemand uitleggen. Alleen iemand die in West-Afrika is geweest, kan het begrijpen. Neem tijd om te reflecteren. Jullie programma was te vol. Geef je eigen grenzen aan”. We waren het erover eens dat elektriciteit, wegen, (infrastructuur) en een goed telefoonnetwerk de basis is voor een land om zich te kunnen ontwikkelen. Op de valreep gaf Father Joseph ons nog een bedelbrief mee.
Dit betrof een project voor de jeugd.(Youth for the future foundation). Hierna geluncht en afscheid genomen van Father Remi. (Laatstgenoemde was ook niet herkozen als ‘regional superior’). Omstreeks 14.30 uur vertrokken we dan eindelijk.
Brother Leonard gaf ons een compliment: ‘Volgens mij worden jullie goede missionaire veldwerkers; je interactie is goed en je blijft toch jezelf’. Laten we hopen dat hij gelijk krijgt!!! Hij was gehuld in witte priesterkledij. Dit om redenen van veiligheid.
Net als gisteren werden de portieren van de auto van binnenuit vergrendeld. Dit gebeurde op zeer drukke, chaotische plekken, zodat niemand het portier van de buitenkant kon openen. Tankstop. Een jong meisje stak een briefje door het autoraampje. Brother Leonard vermaande haar om weg te gaan, doch keer op keer liet ze ons het briefje zien. Ze maakte gebaren. Was ze doofstom? Of deed ze maar zo? Waarschijnlijk het laatste. De tekst op het briefje vermeldde dat ze uit een heel arm gezin kwam; dat ze een kapperszaak wilde starten en geen geld had. Als haar plannen niet zouden lukken, zou ze gedoemd zijn tot prostitutie of zou ze moeten gaan bedelen. Niet op ingaan is het devies!
Twee politiecontroles snel achter elkaar: Eerst mag er doorgereden worden; dan moet er weer gestopt worden. Brother Leonard wordt een beetje boos; men ziet de priesterkledij en dan is het weer goed…….Verder maar weer…………

In Anambra-state wordt geen olie geproduceerd; daarom wordt er niets aan de wegen gedaan, noch wordt afval opgeruimd. Aan de andere kant van de Niger-rivier (in Delta-state) wordt wel olie geproduceerd. Je ziet daar dan ook betere en schonere wegen.
Het grootste probleem in Nigeria hebben we al vaak genoemd: Corruptie. Er wordt niet geïnvesteerd in het land; het geld verdwijnt in de zakken van individuele leiders.
Een uitzichtloze situatie. Mensen hebben geen enkel perspectief.
De autorit zou ongeveer 3 à 4 uur gaan duren. Er wordt hier altijd gerekend in het aantal te rijden uren, in plaats van het aantal kilometers.
Politiecontrole. Men wilde achterin de kofferbak kijken. Brother Leonard liet echter zijn kaartje zien en zei: “I am a Reverend Father” en we mochten weer doorrijden.
Priesterkledij doet hier wonderen!
Onderweg vroeg Brother Leonard om geld, zodat hij gereedschap kon kopen om meubels in de kapel te voorzien van houtsnijwerk. Onze naam zou dan vermeld worden als donateurs. Via Father Chimay (die wel eens de Spiritijnen in Eindhoven bezoekt), zou het dan wel in Nigeria komen. Ze bleken broers te zijn.
Wij hebben onszelf echter voorgenomen om donaties te geven aan projecten waarbij voornamelijk kinderen zijn betrokken. Verfraaien van de kerk gaat voor ons te ver en past absoluut niet in onze visie.

Aankomst Warri omstreeks 18.00 uur. We maakten kennis met Father Chika. (Hij bleek wel herkozen te zijn als ‘regional superior’). We waren nu dus in de Niger-Delta; tot voor kort een onveilig gebied, i.v.m. onlusten. Dit was o.a. nog te zien aan de extra beveiliging (tralies voor de ramen, geblindeerde ramen, deuren vergrendeld e.d.). Momenteel was de situatie weer onder controle en het gebied veilig. Gegeten bij Father Chika. We namen afscheid van Brother Leonard (Hij zou morgenvroeg al op tijd teruggaan naar Onitsha). Omstreeks 20.00 uur vertrokken we naar de zusters (Immaculate Heart Sisters), aangezien Father Chika geen accomodatie had om te kunnen overnachten. (Hij beschikt namelijk niet over zelfstandige huisvesting).

We reden met zijn grote Mercedes (met airco) dwars door de sloppenwijken. Gaf een ongemakkelijk gevoel. Aankomst klooster. We maakten kennis met de vijf zusters; het leken net vliegende nonnen. Hun religieuze kleding, de entourage (levensgrote Mariabeelden) deed denken aan een film van honderd jaar geleden.
Ook de zusters hadden voor ons gekookt. Aangezien we net van tafel kwamen, beperkten we ons tot koffie. Op ons verzoek werd wel een muskietennet opgehangen.
Op de meeste plaatsen hangt er namelijk niets……………..

Back top

20 oktober 2004
Ontwaakt met:…………’Holy Mary, mother of God, pray for us……………………
Om 8.00 uur zaten we aan het ontbijt. (Koude spinazie ‘s morgens was een nieuwe variant!) We namen afscheid van de zusters. Om 9.00 uur kwam Father Chika (in gezelschap van zijn chauffeur David) ons halen. Vandaag zouden we naar Ikoto gaan.
(Ijebu-Ode- region in Ogun –state). Onderweg zagen we het hoofdkantoor van Shell en Chevron; het regionale radio-en tv-station; Ministerie van Arbeid; het gerechtsgebouw; de Centrale Bank; de elektriciteitsmaatschappij Nepa en een tempel van Hare Krishna.
I.v.m. de onveilige situatie van een tijd geleden, waren er extra veel politiecontroles.
We reden door Benin-state. Gedeeltes van de weg stonden blank. De chauffeur koos een andere weg. De auto’s zijn wrakken; het enige dat moet functioneren is de claxon. In Benin stond het verkeer muurvast.
Veel borden langs de kant van de weg: ‘Make your GSM-call here’: 30 Naira per minuut (= 20 Eurocent). Overal opschriften: ‘God is good’; ‘May God bless’; ‘Thank God’; ‘Thank you Jesus’. Onvoorstelbaar!
We passeerden de universiteit van Benin. Er zijn nergens verkeerslichten of verkeersborden; wel veel opschriften. Eéntje sprong in het oog: Een afbeelding (van een wasmachine) met de tekst: ‘Your wife’s secret love’!
Vervolg autorit. We zagen een vrachtauto uit Venlo. Getankt. Weer vele bedelaars bij de benzinepomp. Verder maar weer…………..
De autorit zal ongeveer 4 uur gaan duren. Rechts inhalen lijkt men hier gewoon te vinden. We zijn erg moe. Het al 5 weken constant oppakken en verder trekken begint ons behoorlijk op te breken. We verlangen naar de eerste 3 weken van november: dan kunnen we eindelijk eens zelf bepalen hoe we de dagen indelen en zijn we niet afhankelijk van anderen.

Plotseling liet Father Chika ons weten dat we zouden gaan lunchen bij de bisschop.
Toe maar; dat kan er ook nog wel bij! We zijn er inmiddels aan gewend dat we van de ene verbazing in de andere vallen. Omstreeks 13.30 uur arriveerden we.
De bisschop was een leuke, informele man. We lunchten samen en maakten nader kennis. Het bleek dat de eerste priester in zijn bisdom een SMA-priester was geweest, afkomstig uit Nederland . Gaande het gesprek bleek dat deze bisschop al 2 keer Nederland had bezocht. We vernamen dat de ouders van de bisschop moslims waren geweest. Ook werden we voorgesteld aan andere priesters.
Hierna nodigde de bisschop ons uit om morgen in Lagos de mis bij te wonen met de kardinaal en hij adviseerde ons om met het vliegtuig naar Kaduna te gaan, i.p.v. met de auto. Gezien onze planning lukt dit niet.
Na deze bijzondere ontmoeting gingen we naar ons onderkomen voor de aankomende 3 nachten: Wederom een klooster van zusters. (Poor Clare Monastery in Ikoto; Ijebu-Ode-region in Ogun-state). Aangezien noch Father Chika, noch zijn chauffeur de weg naar het klooster wist, werden we weggebracht door een priester in een jeep.

De chauffeur van Father Chika reed achter de jeep aan. Aankomst klooster omstreeks 15.30 uur. We maakten kennis met de zusters. (Afkomstig uit Italië, Ierland en de Filippijnen). Geïnstalleerd, opgefrist en uitgerust. Eerste schone toilet in 5 weken!
Omstreeks 19.00 uur kennis gemaakt met priesters die we morgen gaan bezoeken.
Zij zullen ons hun projecten laten zien, zodat we een goede indruk krijgen van het missionaire veldwerk. Opeens viel het licht weer uit. De generator werd aangezet.
Nauwelijks getypt. Omdat hier ook geen wasjongen is, worden sokken en ondergoed provisorisch in een emmer koud water gewassen. Toen weer op beestenjacht en werd een salamander gedood. Tijdens het eten werd gesproken over onze toekomstige job in Afrika. Father Chika zei: ‘I admire your courage; it’s a sacrifice’.
Net voor het naar bed gaan, werd er op de deur geklopt en kwam een nonnetje ons een lamp brengen. Om 21.30 uur gaat het licht uit…………………………

Back top

21 oktober 2004
Om een beeld te geven van het strakke dagritme van de zusters, volgt hier hun
‘time table’:
5.30 uur: Waking up
6.00 uur: Office of Reading
6.30 uur: Morning Prayer
7.00 uur: Eucharist Mass/Meditation
8.10 uur: Prayer during the day
8.30 uur: Breakfast
12.00 uur: Holy Rosary/Midday Prayer
12.45 uur: Lunch/Recreation
14.15 uur: Silence
15.30 uur: Afternoon Prayer
16.00 uur: Private Visitors
18.00/18.30 uur: Evening Prayer/Meditation
20.00 uur: Supper
21.00 uur: Night prayer/Meditation
21.30 uur: Silence

Gelukkig hoeven de gasten zich niet te houden aan bovenstaand rooster!!! Na een kleine wandeling over het terrein en het ontbijt, vertrokken we naar Oru-Ijebu in Ogun-state. We arriveerden bij St. Joseph Catholic Parish en werden verwelkomd door de drie priesters, waarmee we gisterenavond hadden kennisgemaakt. Ze vertelden over hun projecten. Uitvoerig werd stilgestaan bij de vluchtelingen, de studenten, de werkloze jongeren en de leerlingen.
Als (jonge) mensen geen dagelijkse structuur in hun leven hebben, kan er van alles misgaan; zeker in deze Nigeriaanse armoedige omstandigheden.
Problemen als: Accomodatie; crimineel gedrag; vluchten in sektes; het gebruiken van verdovende middelen; geweld; ongewenste zwangerschappen zijn aan de orde van de dag.

Allereerst bezochten we een vluchtelingenkamp met 9000 vluchtelingen.
(Spiritan Youth Apostolate Ibosan Estate Oru-Ijebu Ogun-state)
Deze mensen bleken afkomstig te zijn uit: Tsjaad, Congo, Liberia, Rwanda, Sierra Leone, Burundi e.d. Sommigen zaten er al 15 jaar.
Nigeria vangt alle vluchtelingen op, maar kan verder ook niets meer doen. De praktijk leert dat vluchtelingen in de anonimiteit van de grote stad verdwijnen.
De vluchtelingen moeten dan ook zoveel mogelijk in kampen worden opgevangen.
Dan is het probleem beheersbaar voor de hulpverleners.
Conclusie: Vluchtelingen worden opgevangen, maar er is geen enkele ‘follow-up’.
De priesters van de Holy Ghost hebben dan ook als doel om dagstructuur aan te brengen, zodat men niet het ‘verkeerde pad’ op dreigt te gaan.

Hierna bezochten we de universiteit (Olabisi Onabanjo).
Ook hier geldt: Studenten krijgen slechts les. Er is geen huisvesting, geen begeleiding,
Er zijn geen verenigingen, geen sportfaciliteiten enz. Kortom: Er is helemaal niets.
Analoog aan de geschetste omstandigheden bij de vluchtelingen, zien de Holy Ghost Fathers ook hier een belangrijke opdracht liggen. Alles zit in hun hoofd en staat op papier, alleen het geld ontbreekt.

Door de sloppenwijken reden we naar het volgende project:
‘Spiritan Youth Empowerment Centre’: een soort ‘skill-centre’, waar basisvaardigheden voor werkloze jongeren zouden kunnen worden aangeboden.
Te denken valt hierbij aan: Kappersvak, hout bewerken, timmerwerk, metselwerk, reparatiewerkzaamheden enz.
Het perceel is in eigendom, doch het geld ontbreekt weer om het gebouw te realiseren.

Het laatste project van vandaag betrof: ‘St. Felix Nursery and Primary school
The most pure heart of Mary Catholic Church’ in Esure Ijebu-Imushin.
Deze kleuter-cq lagere school bestaat sinds 2000.
Voor 1970 functioneerden de meeste scholen onder de vlag van de kerk. Na 1970 nam de regering het over. De kwaliteit van het onderwijs van de ‘government’-scholen bleek zó slecht te zijn, dat de kerken het weer hebben overgenomen. Feit is echter wel dat de overheid nu niets meer betaalt.
In 4 jaar tijd is het aantal leerlingen van deze school gegroeid van 18 naar 180.
Arm of rijk; Moslim of Christen; al deze kinderen zitten samen in de klas en dat is een goede zaak. Hiermee wordt het fundament gelegd voor de toekomstige Nigeriaanse samenleving. Er is nu dringend behoefte aan gekwalificeerd personeel, maar hiervoor zijn geen middelen. Op dit moment zijn 11 leerkrachten werkzaam op deze school. De afstand tussen de woonplaats van de kinderen en de school is erg groot. Schoolbussen zijn dan ook hard nodig. Wederom is er geen geld……………….
Wij spraken met het schoolhoofd en bezochten nadien de kleuterklas. Op een mat op de grond lagen wel 40 peuters te slapen; de anderen sliepen boven op de schoolbanken. Aandoenlijk om te zien. Zoiets blijft levenslang op ons netvlies staan!
De kleintjes op de mat leken net grote zwarte poppen……………………
Alle projecten van vandaag zullen we na terugkomst in Nederland op onze site plaatsen.
Behoorlijk aangeslagen keerden we terug naar ons verblijfadres.
De rest van de dag allerlei zaken afgewerkt. De generator moest voor ons extra worden aangezet en drie uur stroom kostte ons 2000 Naira (= 12 Euro).
‘s Avonds op beestenjacht. Dit keer betrof het een hagedis. Volgens de zusters ‘harmless’. Bovendien zou die muskieten opeten.

Back top

22 oktober 2004
Vannacht werden vreemde geluiden waargenomen: Er werd op een stuk ijzer geslagen en er werd gefloten. Bij navraag bleken dit signalen te zijn, om criminelen af te schrikken.
Na het ontbijt naar een cybercafé geweest. Toch maar even de webmaster mailen:
Over enkele dagen moet de laptop ingeleverd worden. Zondag a.s. zijn we 5½ week in Nigeria. De periode van de Holy Ghost zit er dan op. Dus John Atoba moet zijn laptop weer terug hebben.
Ben benieuwd hoe het verder zal gaan met het bijhouden van het verslag!!!
Geluncht bij de ‘Community’. (Catholic Mission Epe Lagos-state). De priesters van het parochiehuis waren erg benieuwd naar onze ervaringen tot nu toe. Wij beginnen er genoeg van te krijgen dat je overal mee naar toegesjouwd wordt. We hebben het gevoel dat we op alle locaties ‘getoond’ moeten worden: Nederlandse attractie in Nigeria! Omstreeks 15.30 uur waren we weer terug op de basis en hebben we voorbereidingen getroffen voor ons vertrek morgen naar Aliade.
Tot onze verbazing werden er 2 cadeautjes afgegeven, afkomstig van de bisschop:
Een kaftan voor Ben, een jurk voor Dees en religieus pr-materiaal.
De verrassingen stapelen zich op!
Bisschop telefonisch bedankt. Hij zou ons morgen in zijn mis gedenken, i.v.m. onze lange reis. Kennis gemaakt met een priester, die veel in de Verenigde Staten kwam.
En voor het naar bed gaan weer op beestenjacht!

Back top

23 oktober 2004
Vandaag gaan we terug naar Aliade. Daar waar we begonnen zijn. De autorit zal de hele dag in beslag nemen. Onderweg vertelde Father Chika dat de bisschop ons verblijf van de afgelopen 3 dagen had betaald. Bij een politiecontrole wilde een automobilist doorrijden. Dit werd verhinderd doordat er op de banden werd geschoten. Getankt. Opnieuw veel bedelaars en mensen die allerlei produkten proberen te verkopen. Op ons verzoek werd een stop gemaakt: 9 uur in de auto zonder pauze is voor ons wel erg lang. De mensen hier vinden het normaal om lange afstanden te overbruggen. Chauffeur David bijvoorbeeld is gewend om 12 uur non-stop te rijden. (Hij moet ook wel, anders verliest hij zijn baan!) Hij kan in 9 staten rijden. (Nigeria heeft 36 staten). De lunch werd gebruikt bij de Sisters of St. Louis in Owo. Tijdens de lange autorit zagen we veel armoede: Huisjes die op instorten stonden; daken van golfplaat; muren van modder.
(Oude schuren in Nederland zijn mooier!). Bij een benzinestation werd iets te drinken gekocht en….verder maar weer………..River Benue overgestoken.
Veel gekantelde trucks gezien. Eén vrachtwagen was geheel uitgebrand. Blijft gewoon midden op de weg liggen. Niemand die zich erom bekommert. Er wordt niets opgeruimd. We moesten over een rivier heen, waarvan de bestaande brug werd gerepareerd. De noodbrug bestond slechts uit enkele houten planken, die provisorisch over de rivier lagen. Als dat maar goed gaat……………………
‘This belongs also to the experience!’
Vroeger was malaria de ‘white men’s dead’; tegenwoordig vinden de meeste blanken de dood in het verkeer. Na 5 weken Nigeria kunnen we dit heel goed begrijpen!!!
Om 17.00 uur waren we terug in Aliade. Father Chika en David vertrokken vrijwel onmiddellijk naar hun bestemming. Ze hadden nog een rit van een uur voor de boeg.
Wij werden welkom geheten door priester-student Barnabas en wasjongen Thomas.
Father John Atoba was niet thuis. Een uur na onze terugkomst arriveerde hij.
Natuurlijk moesten we onze belevenissen vertellen. We waren bijna 2 weken weg geweest.

Back top

24 oktober 2004
De laatste dag in Aliade.
De laatste kans om de mis bij te wonen op de campus van St. Michael’s Secondary School. Dit hebben we dan ook gedaan. Om 8.00 uur waren we aanwezig. Bijzonder was dat ‘onze’ Barnabas de mis deed. Bovendien waren zijn leerlingen (hij geeft godsdienstles) ook een beetje ‘onze’ leerlingen geweest (wij hebben op dezelfde school lesgegeven). De 1000 jongens van de middelbare school in wit uniform waren dan ook een vertrouwd beeld voor ons. Tevens herkenden we vele docenten.
De leraar Frans vertelde dat hij de school ging verlaten, omdat hij ‘vice-principal’ (onder-direkteur) werd van een school in een nabijgelegen plaats.
We vonden het ontzettend leuk dat Barnabas onze gespreksonderwerpen gebruikte in zijn preek/overweging.We herkenden vele discussiepunten. In de loop der tijd hebben we namelijk samen veel gelachen en heel wat besproken: Het progressieve Nederland t.o.v. het traditionele Nigeria passeerden vaak de revue. Hopelijk past hij ‘doing church’ in de toekomst wat vaker toe dan ‘praying church’.
Tijdens de dienst werden we vaak genoemd. Barnabas vertelde o.a. dat we morgen naar Kaduna zouden gaan. Ook ons vertrek van a.s. zaterdag naar Ghana werd vermeld. Tevens werd een ‘safe journey’ gewenst.

Na de mis kwamen veel mensen naar ons toe. Er werd afscheid genomen. In de loop van de ochtend zagen we nog enkele leerlingen, die met ons op de foto wilden.
Hiervoor werd een beroepsfotograaf geregeld. Tegen betaling van 50 Naira werd een foto gemaakt en de levering zal over een week plaatsvinden. Deze beroepsfotograaf op zijn bromfiets, heeft een ‘gat in de markt’ ontdekt.
De rest van de dag werd gevuld met zaken afwerken en voorbereidingen treffen voor ons vertrek morgen naar Kaduna. Nog maar even profiteren van wasjongen Thomas en kok Moses. De laatste hand wordt gelegd aan het reisverslag. De geleende laptop wordt vandaag teruggeven aan John Atoba.

Inmiddels missen we de Nederlandse kaas en weten we ook wat het betekent om heel veel zin te hebben in een stuk chocola!

Een periode van 5½ week bij de Holy Ghost Fathers in Nigeria zit erop!
Natuurlijk was het vermoeiend en natuurlijk lag voor ons het accent teveel op religie, maar het was vooral zeer indrukwekkend en erg leerzaam! We zijn dan ook heel blij en dankbaar dat we de kans kregen om veel te ervaren. De Holy Ghost Fathers kunnen een welverdiende donatie tegemoet zien!
Morgen (twee dagen later dan gepland) vertrekken we naar Kaduna, waar we van 25 t/m. 30 oktober zullen verblijven bij een Nederlands gezin, dat reeds 5 jaar in Nigeria (Kaduna) woont.

Back top

Terug